Agula lingvo
| Agula | |
| агъул чӀал | |
| natura lingvo • moderna lingvo | |
|---|---|
| samura lingvaro | |
| Parolata en | Rusio, Azerbajĝano |
| Regiono | Suda Dagestano |
| Parolantoj | 17 373 (laŭ la censo de 1 989) |
| Skribo | Surbaze de cirila alfabeto |
| Lingvistika klasifiko | |
Nordorienta kaŭkaza | |
| Oficiala statuso | |
| Reguligita de | Tsadasa Institute of Language, Literature and Art |
| Lingva statuso | 3 sendube endanĝerigita |
| Lingvaj kodoj | |
| Lingvaj kodoj | |
| ISO 639-2 | agx |
| ISO 639-3 | agx |
| Glottolog | aghu1253 |
| Angla nomo | Aghul |
| Franca nomo | agul |
Agula, estas lingvo parolata de la aguloj kaj estas uzata en suda Dagestano (respubliko de Rusio) kaj Azerbajĝano.
Klasifiko
[redakti | redakti fonton]La agula lingvo apartenas al la grupo de lezgaj lingvoj de la familio de nordorientaj kaŭkazaj lingvoj.
Geografia distribuo
[redakti | redakti fonton]En 1989, agula lingvo estis parolata de 17373 homoj en Rusio, ĉefe en suda Dagestano, kaj ankaŭ de 32 homoj en Azerbajĝano.
Oficiala statuso
[redakti | redakti fonton]La Agula ne estas la oficiala lingvo, la lezga lingvo estas uzata kiel la literatura lingvo.
Parencaj lingvoj
[redakti | redakti fonton]Estas dek lingvoj en la lezga lingva familio, nome: la agula, tabasara, rutula, lezga, caĥura, buduĥa, krica, ĥinaluga, udia kaj arĉia.
Gramatiko
[redakti | redakti fonton]Adjektivoj
[redakti | redakti fonton]Sendependa kaj predikata adjektivoj prenas markilojn de pluraleco kaj klaso; ankaŭ estas speciala kazo se ĝi uzatas kiel nominala. Kiel atributoj ili estas neŝanĝataj. Tial idžed "bona", ergativa idžedi, kaj tiel plu -n, -s; pl. idžedar; sed Idže insandi hhuč qini "La bona viro mortigis la lupon" (subjekto en ergativo).
Pronomoj
[redakti | redakti fonton]Personaj pronomoj
[redakti | redakti fonton]| Singularo | Pluralo | |
|---|---|---|
| 1 | zun |
Alfabeto
[redakti | redakti fonton]| А а | Б б | В в | Г г | Гъ гъ | Гь гь | ГI гI | Д д |
| Дж дж | Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к |
| Кк кк | Къ къ | Кь кь | КI кI | Л л | М м | Н н | О о |
| П п | Пп пп | ПI пI | Р р | С с | Т т | Тт тт | ТI тI |
| У у | Уь уь | Ф ф | Х х | Хъ хъ | Хь хь | ХI хI | Ц ц |
| ЦI цI | Ч ч | Чч чч | ЧI чI | Ш ш | Щ щ | ъ | I |
| ы | ь | Э э | Ю ю | Я я |
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Haspelmath, Martin. 1993. A grammar of Lezgian - Gramatiko de lezga. (gramatika biblioteko Mouton; 9). Berlino & Novjorko: Mouton de Gruyter. – ISBN 3-11-013735-6
- Talibov, Bukar B. kaj Magomed M. Gadžiev. 1966. Lezginsko-russkij slovarj - lezga-rusa vortaro. Moskva: Eld. Sovetskaja Enciklopedija.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- raporto por lezga de Ethnologue Arkivigite je 2006-04-26 per la retarkivo Wayback Machine
- Lingvoj de la Monda raporto Arkivigite je 2016-03-03 per la retarkivo Wayback Machine
- [1] Libroj pri agula lingvo
| ||||||||