China Zorrilla

Honorigoj
Honorigoj	(2004) Illustrious Citizen of Buenos Aires (en) ; Kavaliro de Honora Legio; Kavaliro de la Artoj kaj la Leteroj; Ciudadano Ilustre de Montevideo (en) ; vd

**China Zorrilla**
China Zorrilla
	China Zorrilla en 1973
Persona informo
Naskonomo	Concepción Matilde Zorrilla de San Martín Muñoz
Naskiĝo	14-a de marto 1922; en Montevideo, Urugvajo
Morto	17-a de septembro 2014; en Montevideo, Urugvajo
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Pneŭmonito vd
Tombo	Central Cemetery of Montevideo (en) vd
Lingvoj	hispana vd
Ŝtataneco	Urugvajo vd
Alma mater	Reĝa Akademio de Drama Arto - aktorado (–1947); Margarita Xirgu Multidisciplinary School of Dramatic Art (en) vd
Memorigilo
Familio
Patro	José Luis Zorrilla de San Martín (en) vd
Gefratoj	Guma Zorrilla (en) vd
Profesio
Alia nomo	China Zorrilla
Okupo	teatra aktoro ; filmaktoro ; aktoro vd
Aktiva dum	1942–2011
Honorigoj
Honorigoj	(2004) Illustrious Citizen of Buenos Aires (en) ; Kavaliro de Honora Legio; Kavaliro de la Artoj kaj la Leteroj; Ciudadano Ilustre de Montevideo (en) ; vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Concepción Matilde Zorrilla de San Martín Muñoz, pli konata kiel China Zorrilla [ĈIna soRIlja] (Montevideo, 14-a de marto 1922 - 17-a de septembro 2014) estis urugvaja teatra, kina kaj televida aktorino.^[1]^[2]

Ŝi partoprenis en pli ol 40 filmoj kaj televidaj dramoj ekde 1971. Ŝi komencis sian profesian karieron en Urugvajo, sed poste translokiĝis al Argentino, kie ŝi loĝis dum pli ol 35 jaroj kaj estis aktiva en la argentinaj televido, teatro, kaj kino; ŝi revenis al Urugvajo antaŭ sia morto. Ŝi estis populara stelulino en la Plata-Rivera regiono, kaj estis konsiderata kiel unu el la grandaj damoj de la sudamerika teatra scenejo.

En 2008, China Zorrilla estis premiita per la medalo de Kavaliro de la Honora Legio de la franca registaro. En 2011, la Urugvaja Poŝto (la nacia poŝta servo en Urugvajo) eldonis poŝtmarkon de 37 pesoj dediĉitan al China Zorrilla^[3].

Infanaĝo

China Zorrilla naskiĝis en Montevideo, en la sino de urugvaja aristokrata familio. Ŝi estis filino de skulptisto José Luis Zorrilla de San Martín (1891–1975) kaj Guma Muñoz del Campo.^[2]

Ŝia patro estis disĉiplo de la franca skulptisto kaj pentristo Antoine Bourdelle kaj kreis monumentojn en Urugvajo kaj Argentino. Ŝia patra avo estis Juan Zorrilla de San Martín (1855–1931), konsiderata kiel urugvaja nacia poeto. Ŝia plej aĝa fratino, Guma (1919–2001), estis dizajnisto de teatraj kostumoj. China Zorrilla kreskis kun siaj kvar fratinoj en Parizo. Poste, reveninte en Urugvajon, ŝi ĉeestis la lernejon Sanktega Koro (Sagrado Corazón) en Montevideo. En 1948 ŝi gajnis stipendion de la Brita Konsilio (British Council) por studi ĉe la Reĝa Akademio de Drama Arto (Royal Academy of Dramatic Art) en Londono, kie ŝi lernis sub la gvido de la greka aktorino Katina Paksinou (Κατίνα Παξινού).

Ĉe BBC ŝi konatiĝis kun la urugvaja teatra kritikisto René Arturo Despouey kaj kontaktiĝis kun gravaj eŭropaj kulturagantoj. Ŝi ludis en hispanlingvaj teatraĵoj sub la reĝisorado de José Estruch, kiu elmigris el Hispanio al Londono post la Hispana Enlanda Milito.

Urugvajo

China Zorrilla debutis en la teatraĵo La Anunciacio al Maria (L'Annonce faite à Marie) de Paul Claudel. Ŝi aliĝis al la Nacia Komedio de Urugvajo, la konstanta teatra trupo de la urba registaro de Montevideo, kaj laboris ĉe la Teatro Solís, kie sub la reĝisorado de Margarita Xirgu ludis en Sanga Nupto de Federico García Lorca kaj aliaj klasikaĵoj.

En la kvindekaj kaj sesdekaj jaroj, China Zorrilla rolis en Patrino Kuraĝo kaj ŝiaj infanoj, Romeo kaj Julieta , Makbeto, Somermeznokta sonĝo, Tartufo, La Laro, Nia Urbo de la usona dramisto Thornton Wilder, Apartamento ĉe la Hotelo Plaza (Plaza Suite) de Neil Simon, La Frenezulino de Chaillot (The Madwoman de Chaillot) verkita de Giraudoux, kaj teatraĵoj de Pirandello, Peter Ustinov, Tirso de Molina, Lope de Vega, Henrik Ibsen, August Strindberg, J. B. Priestley, Ferenc Molnár kaj aliaj. Ŝi ricevis laŭdegajn kritikojn pro siaj ludadoj en La Svatistino (The Matchmaker) de Thornton Wilder kaj en Fojno-febro (Hay Fever) de la brita dramisto Noel Coward, en kiu ŝi rolis kiel Judith Bliss.^[4]

Kun la aktoro Enrique Guarnero kaj la verkisto Antonio Larreta, ŝi kunfondis la teatran trupon TCM (Teatro Ciudad de Montevideo). La trupo turneis tra Bonaero, Parizo kaj Madrido, kie ĝi gajnis la premion de la hispana kritikistaro pro la ludado de teatraĵoj de García Lorca kaj Lope de Vega.

Filmoj

La nave de los locos, 1995

Notoj

↑ Blau, Eleanor, "Spanish 'Emily' at Hunter", New York Times, 28-a de oktobro 1983. Kontrolita 18-a de septembro 2014.
↑ ^2,0 ^2,1 Fischer, Diego. (2012) A mí me aplauden. Uruguay: Sudamericana, p. 450. ISBN 978-9974-701-22-9.
↑ Serie Mercosur – Actores Nacionales, Homenaje a China Zorrilla (HTML). Correo Uruguayo (2011-10-18). Alirita 18-a de septembro 2014.
↑ Allá lejos y hace tiempo: China Zorrilla. Arkivita el la originalo je 2012-04-26. Alirita 2014-09-19.

Kategorio China Zorrilla en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Bibliotekoj

[1] Blau, Eleanor, "Spanish 'Emily' at Hunter", New York Times, 28-a de oktobro 1983. Kontrolita 18-a de septembro 2014.

[A_mí_me_aplauden-2] 2,0 ^2,1 Fischer, Diego. (2012) A mí me aplauden. Uruguay: Sudamericana, p. 450. ISBN 978-9974-701-22-9.

[3] Serie Mercosur – Actores Nacionales, Homenaje a China Zorrilla (HTML). Correo Uruguayo (2011-10-18). Alirita 18-a de septembro 2014.

[4] Allá lejos y hace tiempo: China Zorrilla. Arkivita el la originalo je 2012-04-26. Alirita 2014-09-19.

[1]

[2]

[3]

[4]