Damniĝo

"la damnitoj en la infero", detalo de la pentraĵo "lasta juĝo" de Beato Angelico, ĉirkaŭ la jaro 1431

Damniĝo - de la latina damnatio, de damnare, „damni“ aŭ „kondamni“ kaj damnum perdo, difekto kaj pento, ekzemple transprenita al la franca kaj angla per la vorto damnation, aŭ al la germana per vorto Verdammnis de la malnovaltgermana firdammon respektive al la nederlanda per verdoemenis), ankaŭ en la ampleksigo "eterna damniĝo", estas la religia koncepto esti malakceptata de Dio kaj kondamnita je eternaj doloroj en la infero pro antaŭe faritaj pekoj, do malbonaj faroj.

Kristanismo

En plej multaj formoj de okcidenta kristana kredo, damniĝo al infero estas tio, kion la homaro meritus pro siaj pekoj. Katolika kaj multaj protestantaj eklezioj asertas, ke la homa peko estas la produkto de la falo de homo de Adamo kaj Eva en la libro de Genezo. En iuj kristanaj eklezioj, nur la pekoj, kiujn la Dek Ordonoj priskribas, kaŭzas damnadon, sed aliaj aplikas pli striktajn terminojn. La kialoj de la kondamnito variis vaste tra la jarcentoj, kun malmulta konsistenco inter diversaj formoj de kristanismo (aparte inter katolika aŭ protestanta). Oni diris, ke "pekoj" de murdo ĝis dancado kondukas al damnado. Kristanaj eklezioj havas malsamajn vidpunktojn pri la vojo al saviĝo, sed ĉefa fluo estas, ke kredantoj povas eskapi nur damnadon per savo fare de Jesuo Kristo. Unu koncepto estas sufero kaj neado de eniro al la Ĉielo, ofte priskribita en la Apokalipso de Johano kiel brulado en Lago de Fajro. Alia koncepto, derivita de la skribo pri Geheno, simple estas, ke homoj estos forĵetitaj (bruligitaj), kiel malindaj je konservado de Dio.

Orientaj kristanaj tradicioj (Orientaj ortodoksaj eklezioj kaj Ortodoksa Kristana Eklezio) diferencas draste de siaj okcidentaj samsignifoj pri la temo: Ili opinias pekon en malpli laŭleĝa senco, sed pli kiel spirita malsano, kiun oni devas kuraci kaj purigi. Ĝi estas vidita kiel stato de opozicio al la amo de Dio, stato en kiu ĉiuj homoj naskiĝas sed kontraŭ kiuj Jesuo Kristo estas la Mediatoro kaj Liberiganto. Orientaj tradicioj establis siajn vidpunktojn pri Paradizo kaj Geheno de teologoj kiel Isaak de Ninivo (ĉ. 613 – ĉ. 700) kaj Sankta Bazilo de Cezareo kaj la Patroj de la Eklezio. Laŭ Ortodokseco, la Ĉielo kaj la Infero estas rilatoj aŭ spertoj pri la justa kaj amema ĉeesto de Dio, kun ofte uzata analogio, kiel Suno fandigas la vakson kaj hardas la argilon, kun malsamaj reagoj al sunlumo depende ne de la suno sed de la materio, kiu reagas al ĝi. Simile, Sanktuloj ĝuas la ĉeeston de Dio, dum la kondamnitoj estas ĉagrenitaj de ĝi. En la orient-ortodoksa tradicio teologoj povas priskribi Dion prezentante negativajn priskribojn de tio, kio ne estas Dio, kaj priskribi Gehenon simile.

islama bildigo de la infero

Islamo

En la islamo, Ĝahanam (arabe جهنم‎ - transliterigo laū sistemo DMG ǧahannam) estas unu el la vortoj por la infero. La araba vorto korespondas al la koncepto de Geheno. La kontraŭa koncepto estas Ĝanaho (paradizo).

La Ĝahanam estas postmorta mondo en la islama eskatologio. Por la koncepto de infero la korano havas pli multajn vortojn. Ĝahanam aperas 109-foje, sed pli ofte, 125-foje, aperas la vorto "fajro" (نار‎ - laū sistemo DMG nār, ekzemple en la surao 4:56). Pliaj nomoj estas saʿīr „ardanta fajro“ (4, 10), al-ḥuṭama „la diseriganto“ (104, 4), lazā „flamanta fajro“ (70:15), sakar „ekstrema varmego“ (54:48), al-ǧaḥīm (5:10), etimologie samkiel la vorto Ĝahanam devenita el la hebrea Geheno, kaj hāwiya respektive hāŭija „fosaĵo“ (101:9).^[1]

Hinduismo

En Hindusimo, unu el la tri ĉefaj instruistoj (acharya aŭ aĉarja), Madhvacharya (Madaĉarja) diferencis signife de tradiciaj hindaj kredoj pro sia koncepto pri eterna damnado. Ekzemple, li dividas animojn en tri klasojn. Unu klaso de animoj kvalifikiĝas por liberiĝo, alia submetiĝas al eterna renaskiĝo aŭ eterna transmigrado kaj tria klaso kondamniĝas al eterna infero (Andhatamas), ĉar ilia kulpo ne povas esti forigita laŭ li. Neniu alia hindua filozofo aŭ lernejo de hinduismo tenas tiajn kredojn. Male, plej multaj hinduoj kredas je universala savo, ke ĉiuj animoj fine akiros liberigon kaj lumiĝon (mokŝa laŭ la sanskrita koncepto मोक्ष, mokṣa), eĉ se post milionoj da renaskiĝoj.

Referencoj

1. Afterlife, Hell, angle en Encyclopaedia of Islam, tria eldono.