Greka arkitekturo
La arkitekturo de antikva Grekio estas la arkitekturo produktita de la grek-parolanta popolo (Helena popolo) kies kulturo floris en la greka ĉeftero, nome Peloponezo, la Egeaj Insuloj, kaj en kolonioj en Anatolio kaj Italio por periodo el ĉirkaŭ 900 a.K. ĝis la 1a jarcento p.K., kaj plej fruaj restantaj arkitekturaj verkoj date el ĉirkaŭ 600 a.K..[1]
La arkitekturo de Antikva Grekio estas plej bone konata pro ties temploj, multaj el kiuj troviĝas la tuta regiono, ĉefe kiel ruinoj sed multaj esence netuŝitaj. La dua ĉefe grava tipo de konstruaĵo kiu survivas tra la tuta helena mondo estas la subĉielaj teatroj, el kiuj la plej antikva datas el ĉirkaŭ 525-480 aK. Aliaj arkitekturaj formoj estas ankoraŭ elstaraj kiel la procesiaj kolonaro (propileo), la publika placo (agoro) ĉirkaŭita de multetaĝaj kolonaroj (stoa), la konstruaĵo por la urba konsilantaro (buleŭterio), la publika monumento, la monumenta tombo (maŭzoleo) kaj la stadiono.
La arkitekturo de Antikva Grekio estas distingita de siaj tre formalaj karakteroj, kaj de strukturo kaj de ornamaĵo. Ti estas partikulare tiele en la okazo de temploj kie ĉiu konstruaĵo ŝajne estis konceptita kiel skulptarta ento ene de la pejzaĝo, plej ofte starigita sur alta grundo tiele ke la eleganto de ties proporcioj kaj la efikoj de la lumo sur ties surfaco povas esti vidata el ĉiuj anguloj.[2] Nikolaus Pevsner referencas al "la plastika formo de la [greka] templo... lokita antaŭ ni kun fizika esto pli intensa, pli viva ol tiu de ajna posta konstruaĵo".[3]
La formala vortotrezoro de la arkitekturo de Antikva Grekio, partikulare de la divido de arkitektura stilo en tri difinitaj ordoj: nome la dorika ordo, la ionika ordo kaj la korinta ordo, havos profundan efikon sur la okcidenta arkitekturo de postaj periodoj. La arkitekturo de antikva Romo kreskis el tiu de Grekio kaj pluhavis ĝian influon en Italio nerompite ĝis nune. El la Renesanco, revivaĵoj de klasikismo tenis vive ne nur la precizajn formojn kaj ordigis detalojn de la greka arkitekturo, sed ankaŭ ties koncepton de arkitektura beleco bazita sur ekvilibro kaj proporcio. La sinsekvaj stiloj de novklasika arkitekturo kaj de grekreviva arkitekturo sekvi kaj adaptis la stilojn de Antikva Grekio ege deproksime.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Referencoj
[redakti | redakti fonton]Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- John Boardman, Jose Dorig, Werner Fuchs and Max Hirmer, "The Art and Architecture of Ancient Greece", Thames and Hudson, London (1967)
- Banister Fletcher, A History of Architecture on the Comparative method (2001). Elsevier Science & Technology. ISBN 0-7506-2267-9.
- Helen Gardner; Fred S. Kleiner, Christin J. Mamiya, Gardner's Art through the Ages. Thomson Wadsworth, (2004) ISBN 0-15-505090-7.
- Michael kaj Reynold Higgins, A Geological Companion to Greece and the Aegean, Cornell University Press, (1996) ISBN 978-0-8014-3337-5
- Marian Moffett, Michael Fazio, Lawrence Wodehouse, A World History of Architecture, Lawrence King Publishing, (2003), ISBN 1-85669-353-8.
- Athanasios Sideris A., "Re-contextualized Antiquity: Interpretative VR Visualisation of Ancient Art and Architecture" in Mikropoulos T. A. and Papachristos N. M. (eds.), Proceedings: International Symposium on “Information and Communication Technologies in Cultural Heritage” October 16–18, 2008, University of Ioannina 2008, ISBN 978-960-98691-0-2, pp. 159-176
- Donald E. Strong, The Classical World, Paul Hamlyn, London (1965)
- Henri Stierlin, Greece: From Mycenae to the Parthenon, Taschen, 2004
- Marilyn Y. Goldberg, "Greek Temples and Chinese Roofs," American Journal of Archaeology, Vol. 87, No. 3. (Jul., 1983), pp. 305–310
- Örjan Wikander, "Archaic Roof Tiles the First Generations," Hesperia, Vol. 59, No. 1. (Jan. - Mar., 1990), pp. 285–290
- William Rostoker; Elizabeth Gebhard, "The Reproduction of Rooftiles for the Archaic Temple of Poseidon at Isthmia, Greece," Journal of Field Archaeology, Vol. 8, No. 2. (Summer, 1981), pp. 211–2