Izoamila nitrito

Izoamila nitrito
Plata kemia strukturo de la Izoamila nitrito
Tridimensia kemia strukturo de la Izoamila nitrito
Alternativa(j) nomo(j)
Izopentila nitrito 2-Metil-butil-nitrito
Kemia formulo	C5H11NO2
CAS-numero-kodo	110-46-3
ChemSpider kodo	7762
PubChem-kodo	8053
Merck Index	15,5168
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora aŭ flaveca likvaĵo
Molmaso	117.148 g·mol^-1
Denseco	0.875g cm^−3
Bolpunkto	99 °C
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,3871
Solvebleco	Akvo:Malmulte solvebla
Mortiga dozo (LD50)	505 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R11 R20/22
Sekureco	S16 S24 S46
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita F Brulema
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝo
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H225, H331, H370[1]
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P260, P261, P264, P270, P271, P280, P303+361+353, P304+340, P311, P321, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Izoamila nitrito estas branĉohava organika estero rezultanta el reakcio inter la nitrita acido kaj izopentila alkoholo. Ĝi estas senkolora aŭ flaveca likvaĵo kies odoro estas priskribita kiel tiu de malnovaj ŝtrumpetoj uzataj de malpuraj piedoj. Kiel aliaj alkilaj nitriloj, izoamila nitrito estas bioaktiva en mamuloj, estante vazodilatanto kaj uzata kiel medikamento en la traktado de korafekcioj. Kiam inhalita, ĝi posedas psikoatikvajn efikojn uzatajn kun amuzaj celoj. Ĝi ankaŭ estas antidoto kontraŭ venenigo per cianidoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per agado de nitrita acido kaj izoamila alkoholo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 2

• Preparado per traktado de izoamila alkoholo kaj nitrita anhidrido:

2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Sintezo 3

• Preparado per reakcio de nitrita acido kaj izoamila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 4

• Preparado per interagado de natria nitrito kaj izoamila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 5

• Preparado per interagado de metila nitrito kaj izoamila formiato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 6

• Preparado per acida transesterigo inter nitrita acido kaj izoamila benzoato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 7

• Preparado per alkohola transesterigo inter metila nitrito kaj izoamila alkoholo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Hidrolizo de la izoamila nitrito:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 2

• Sapigo de la izoamila nitrito:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 3

• Reakcio per acida transesterigo kun formiata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 4

• Reakcio per alkohola transesterigo kun metila alkoholo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 5

• Reakcio per acida transesterigo kun benzoata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 6

• Reakcio kun NH3:

++${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 7

• Reakcio kun HCl:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Literaturo

• Chemical Book
• Antidotes: Principles and Clinical Applications, Robert Flanagan, Alison Jones, Robert L Maynard
• Analogue-based Drug Discovery, Janos Fischer, C. Robin Ganellin
• Peroxynitrite Detection in Biological Media: Challenges and Advances, Sabine Szunerits, Mekki Bayachou
• Drug Discovery: A History, Walter Sneader
• The Chemistry of Heterocyclic Compounds, Chromenes, Chromanones, and Chromones, Gwynn P. Ellis

Vidu ankaŭ

• Amila nitrito
• Amila acetato
• Amila formiato
• Amila butirato
• Amila propanoato
• Amila acetoacetato
• Amila alkoholo

Referencoj

1. Pubchem

• Kategorio Izoamila nitrito en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)