Krotonaldehido

Vidu ankaŭ: Krotonila alkoholo, Krotonila klorido, Krotonata acido, kaj Krotonila acetato

Krotonaldehido

Plata kemia strukturo de la Krotonaldehido

Tridimensia strukturo de la Krotonaldehido

Alternativa(j) nomo(j)

Krotonata aldehido
β-metakroleino
β-metilakroleino
2-Butenalo
Propilena aldehido

C₄H₆O

Merck Index

15,2587

Fizikaj proprecoj

Aspekto

senkolora likvaĵo kun
akra sufokiga odoro

70.09 g·mol⁻¹

0.846 g cm⁻³

−76.5 °C

104 °C

n_{761}^{20}

1,4362

Ekflama temperaturo

13 °C

Memsparka temperaturo

207 °C

Solvebleco

Akvo:18.1 g/100 ml

Mortiga dozo (LD50)

80 mg/kg (buŝe)

Sekurecaj Indikoj

Risko

R11 R24/25 R37/38
R41 R48/22 R50 R61

Sekureco

S26 S28 S36/37/38/ S45 S61

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

F
Brulema

T
Toksa

N
Damaĝaj
substancoj

GHS etikedigo de kemiaĵoj^[1]

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝa substanco

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H225, H301, H311, H315, H330, H335, H341, H373, H400

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P210, P280, P304+340, P310, P302+352

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Krotonaldehido estas kemia komponaĵo, larmiga likvaĵo malmulte solvebla en akvo kaj miksebla en organikaj solvantoj. Kiel nesaturita aldehido, la krotonaldehido estas multeuza peranto en organikaj sintezoj, kiel surfaktanto, paperfabrikado, insekticido, ledotanado, ktp.. Ĝi nature okazas en pluraj nutraĵoj tia kia la sojoleo.

Krotonata aldehido eksplode reakcias kun oksidigiloj: reakcio kun nitrata acido rezultas en spontanea sparkigo. Kontakte kun fortaj acidoj kaj bazoj, la krotonaldehido spertas ekzoterman kondensiĝan reakcion. Reakcio kun la 1,3-butadueno estas aparte eksplodema.

Kvankam milde malpli toksa, la krotonaldehido kemie kaj toksologie similas al akroleino, kiu estas taksata kiel ekstreme toksa per inhalado kaj irita al okuloj. Tiel kiel la akroleino, ĝiaj vaporoj kaŭzas seriozajn kaj dolorajn okuliritojn, damaĝo al korneo, larmigado, irito de la nazalaj membranoj, pulminflamo (plenigo de pulmoj kun fluidaĵoj) kaj gastrointestaj damaĝoj kiam ingestita.

Sintezo

Preparado de krotoanaldehido ekde la acetaldehido en ĉeesto de natria hidroksido sub milda temperaturo. La 3-hidrokso-butanalo estiĝas per aldola kondensiĝo. En dua etapo, ĝi reakcias kun acetata acido kun akvoforigo por doni krotonaldehidon:^[2]