La vampiro

La vampiro
Origine The Vampyre
La vampiro
Kovrilo de la unua eldono, 1819
literatura verko
Aŭtoroj
Aŭtoro John William Polidori
Lingvoj
Lingvo angla lingvo
Eldonado
Eldondato 1819
Lando Unuiĝinta Reĝlando
Trajtoj
Ĝenro horora fikcio
vdr

La vampiro (originala titolo en la angla: The Vampyre) estas mallonga novelo verkita de John William Polidori. Li kreis ĝin inter la 16-a kaj la 19-a de junio 1816, jaro sen somero, en vilao apud Lemano, kie li provizore restis kune kun sia paciento Lordo Byron, Percy Shelley, Mary Shelley kaj ties vicfratino Claire Clairmont. Ĝi estis publikigita en aprilo 1819, en la magazino The New Monthly Magazine.

Ĉi tiu verko estas ofte konsiderita kiel praaĵo de la romantisma privampira ĝenro de fantasta fikcio.[1] La verko estas priskribita de Christopher Frayling kiel «la unua novelo sukcese ariganta la malsimilajn elementojn de vampirismo en kohera literatura ĝenro». La persono de Lordo Ruthven, diboĉema kaj deloga aristokrato, estis inspirita de Lordo Byron mem.[2]

Aubrey, riĉa angla orfo, amikiĝas kun Lordo Ruthven, enigma viro de malvarmaj okuloj. Vojaĝinte kun li al Romo, li konstatas, ke Lordo Ruthven kontaĝas malvirton al bonuloj kaj sukcesas delogi virinojn.

Volante liberiĝi de Ruthven, li iras al Grekio, kie li enamiĝas al juna Ianthe, kiu sciigas lin pri la lokaj legendoj, ĉefe tiuj rilataj al vampiroj. Dum ŝtorma nokto en arbaro, li eniras en malhelan kabanon, kie li surprizas viron atakantan virinon. Post kiam la viro eskapas, li malkovras kun teruro ke la mortigita virino estas Ianthe.

Superfortita de malĝojo, Aubrey malsaniĝas. Lordo Ruthven venas por flegi lin. Poste, dum ekspedicio en interkrutejo, Lordo Ruthven estas vundita fare de banditoj. Antaŭ ol morti, Lordo Ruthven igas Aubrey-on promesi, ke li parolos pri nenio rilata al tiuj okazaĵoj dum unu jaro kaj unu tago. Aubrey ĵuras tion, kaj Ruthven tuje forpasas. Li ekkomprenas, post ekzameni la havaĵojn de Lordo Ruthven, ke li estis tiu, kiu mortigis Ianthe-on, kaj ke li verŝajne estas vampiro.

Reveninte al Londono, li rekontiĝas kun sia pli juna fratino, kiu devas fari ŝian debuton en la mondumo. Dum vespera festo, li vidas Lordon Ruthven. Devigita de lia promeso, li ne povas riveli tion, kion li scias pri li. Dum la sekvaj monatoj, Aubrey iom post iom falas en frenezon, ĝis kiam li ekscias, ke lia fratino edziniĝos kun Lordo Ruthven. Li ne havas ŝancon nuligi ilian geedziĝon. Finfine, antaŭ ol forpasi, li sukcesas rakonti ĉion al siaj kuratoroj, kiuj rapidas savi lian fratinon, sed ili alvenas tro malfrue.

En Esperanto

[redakti | redakti fonton]

Reta studio Esperaĵo publikigis la novelon kiel bitlibron en oktobro 2024, kun traduko de Mikaelo Kastro.[3]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Jøn, A. Asbjørn (2003). "Vampire Evolution". mETAphor (3): 21. [1] Alirita la 25an de Novembro 2015.
  2. Frayling, Christopher (1992), Vampyres: Lord Byron to Count Dracula, London: Faber & Faber, p. 108, ISBN 0-571-16792-6
  3. https://esperaĵo.net/bitlibroj/la-vampiro/