Nitrogena trifluorido

Trifluoramino
Plata kemia strukturo de la Nitrogena trifluorido
Tridimensia kemia strukturo de la Trifluoramino
Alternativa(j) nomo(j)
Nitrogen trifluoride
Kemia formulo	NF3
CAS-numero-kodo	7783-54-2
ChemSpider kodo	22959
PubChem-kodo	24553
Merck Index	15,6691
Fizikaj proprecoj
Aspekto	netoksa, koroda, senkolora forceja gaso kun malagrabla ŝima odoro
Molmaso	71,002 g·mol^-1
Fandpunkto	-207°C
Bolpunkto	-129°C
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,0004
Ekflama temperaturo	Nebrulema
Solvebleco	Akvo:reakcias
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R14 R26/28 R35 R48/20
Sekureco	S7/8 S26 S36/37/39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero T+ Venena N Damaĝaj substancoj E Eksplodo- danĝera
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H270, H280, H332, H373
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P220, P244, P260, P261, P271, P304+312, P304+340, P314, P370+376, P403, P410+403, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Nitrogena trifluorido aŭ NF₃ estas neorganika kombinaĵo de fluoro kaj nitrogeno, amoniaka derivaĵo kie tri hidrogenatomoj estis anstataŭitaj de fluoroatomoj, netoksa, koroda, senkolora forceja gaso kun malagrabla ŝima odoro, kiu povas prepariĝi per rekta interagado de la puraj elementoj sub elektra malŝarĝo.

En 1903, la germana kemiisto Otto Ruff (1871-1939) ĝin preparis per elektrolizo per fandita miksaĵo de amonia fluorido kaj fluorida acido. Eksperimente, ĝi montriĝis malpli reakciema ol aliaj nitrogenaj halogenidoj tiaj kiaj nitrogena triklorido, nitrogena tribromido kaj nitrogena trijodido, kiuj cetere estas eksplodemaj.

Trifluoramino ne estas irita per haŭtokontakto, tamen ĝi estas irita al pulmoj kvankam la tokseco estas malpli alta ol tiuj de nitrogenaj oksidoj. Troekspozicio per inhalado kaŭzas konvertadon de hemoglobino en la sango al metemoglobino.^[2] La Nacia Instituto por Okupacia Sekureco kaj Sano (NIOSH) specifas ke la koncentriĝo pli danĝera al homa vivo au sano devas esti supera ol 1000 ppm.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per traktado de nitrogeno kaj fluoro:

2+3${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2

Sintezo 2

• Preparado per interagado de amoniako kaj fluoro en ĉeesto de kupra katalizilo:

4+3${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+3

Sintezo 3

• Preparado per reakcio inter nitrozila fluorido kaj fluorida acido:

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Malkomponado de nitrogena trifluorido:

2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+3

Reakcio 2

• Hidrolizo de nitrogena trifluorido:

+3${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+

Reakcio 3

• Eksploda reakcio kun aluminia klorido:

2+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$++2

Reakcio 4

• Oksidado de nitrogena trifluorido:

2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2

Reakcio 5

• Traktado de nitrogena trifluorido: kaj klorida acido

2+6${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$6++3

Reakcio 6

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj sulfura trioksido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 7

• Preparado de tionila kvarfluorido:^[3]

6+6++${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+3+

Reakcio 8

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj sulfura trioksido:

2+6${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$6++3

Reakcio 9

• Reakcio inter nitrogena trifluorido sulfurila fluorido:

4+2 SiO2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+2+

Reakcio 10

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj sulfura trioksido:^[3]

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 11

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj sulfurila fluorido:

6+6${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+3+++

Reakcio 12

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj sulfurila klorido:

2+3${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+3+

Reakcio 13

• Preparado de "kvarfluoro hidrazino"

2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 14

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj antimona trifluorido

+2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$

Reakcio 15

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj antimona kvinfluorido

++${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$

Reakcio 16

• Reakcio inter nitrogena trifluorido kaj tionila fluorido:

6+6+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+3++

Vidu ankaŭ

• Nitrogena triklorido
• Fluoroformo
• Nitrogena dufluorido
• Nitrogena unufluorido

Literaturo

• Fluorine: Compounds with Oxygen and Nitrogen
• Chemical Thermodynamics
• Houben-Weyl Methods of Organic Chemistry
• The Chemistry of the Non-Metals
• Flammability and Sensitivity of Materials in Oxygen-enriched Atmospheres
• Nature's Building Blocks

Referencoj

1. PubChem
2. Metemoglobino estas biologia kondiĉo kie la hemoglobino de la sango prezentas feron kiel trivalentan kaj ne kiel normalan duvalentan jonan staton.
3. ↑ Fluorine: Compounds with Oxygen and Nitrogen

• Kategorio Nitrogena trifluorido en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Portalo pri kemio