Orientalism | |
---|---|
libro de historio • literatura verko | |
Aŭtoroj | |
Aŭtoro | Edward Said |
Lingvoj | |
Lingvo | angla lingvo |
Eldonado | |
Eldondato | 1978 |
Eldonejo | Vintage Books |
Ĝenro | nefikcio • postkoloniismo • literatura kritiko • historio de ideoj |
En sia libro "Orientismo" aŭ Orientalismo (1978), aŭ la oriento vidata el okcidento, En ĉi tiu verko, la aŭtoro malkaŝas la esencon de la okcidenta aliro al percepto, kompreno, interpreto, studado de la Oriento. Laŭ la aŭtoro de la libro, orientismo estas simbolo de eŭropa potenco super la Oriento. La orientalisma "Oriento" estas artefakto de la Okcidento.
La libro de Said havis gravan efikon sur sociaj kaj humanecaj disciplinoj ĉe la fino de la 20-a kaj 21-a jarcentoj, iĝante fundamenta verko por postkoloniaj studoj. Tuj kiam ĝi unue estis publikigita en Usono, la libro estigis multe da tutmonda intereso kaj estis diskutita fare de multaj orientalistoj, interesitaj homoj kaj akademiaj institucioj en la mondo. La libro estis tradukita en pli ol 20 lingvoj interalie en la japana, la korea kaj la hebrea.
En sia libro Orientalismo, Edward Said argumentis, ke okcidenta kulturo produktis percepton pri la "Oriento" surbaze de aparta imago, popularigita per akademiaj orientaj studoj, vojaĝliteraturo, antropologio kaj la kolonia vidpunkto de la Oriento.
Okcidentaj skribaĵoj pri la Oriento kaj la konceptoj prezentitaj en la literaturo de orientalismo ne devas esti traktataj kun ilia ŝajna valoro. Ĉar ili estas kulturaj perceptoj bazitaj sur okcidentaj imagoj kaj perceptoj pri la Oriento.
En prelego de 1993 en York University, Toronto, Kanado, Said emfazis la rolon de kulturo en orientalisma imperiismo kaj koloniismo[1]. Diferencigante kaj altigante nacian kulturon super alia, validiĝas procezo de "aliigado"[2]. Ĉi tiu procezo fundamentas imagitajn geografiojn kiel orientalismo, ĉar ĝi kreas aron de antaŭpensitaj nocioj por memservaj celoj. Konstruante sin kiel superulo, la imperia forto aŭ koloniiga agento kapablas pravigi siajn agojn kiel iel necesajn aŭ utilajn al la "alia[3]".
La arabaj reĝimoj preskaŭ kunlaboris kun okcidentaj koloniaj institucioj, helpante ilin enkorpigi romantikajn fantaziajn nociojn pri la araba kulturo en arabajn mensojn. Okcidentaj orientalistoj el Francio kaj Anglio evoluigis la koncepton "Oriento" dum la 18-a jarcento, kaj usonaj orientalistoj adoptis ĝin en la 20-a jarcento. Orientalismaj stiloj de orienta kulturo servis al silenta pravigo por koloniaj ambicioj, usonaj koloniaj praktikoj kaj eŭropaj potencoj. En ĉi tiu kunteksto, Said skribas pri la nuntempa orientalisma stereotipado de araboj kaj islamanoj.
Li asertis, ke longa tradicio de falsaj kaj romantismaj bildoj de Azio kaj t.n. Mez-Oriento en la t.n. okcidenta kulturo efektive servis kiel implicita pravigo de la koloniaj kaj imperiaj ambicioj de Eŭropo kaj Usono. Verkante en 1980, Said ruze antaŭvidis la mondpercepton postan al la terorismaj atakoj kontraŭ Novjorko de la 11-a de septembro 2001:
"Rilate tion kio ŝajne koncernas Usonon, estas nura eta troigo diri ke oni esence vidas islamanojn kaj arabojn aŭ kiel petrolprovizantojn aŭ kiel potencialajn teroristojn. Ege malmulte el la detaloj, la homa denseco, la pasio de la arab-islama vivo eniris la konscion de eĉ tiuj personoj kies profesio estas raporti pri la araba mondo. Anstataŭe ni havas serion da krudaj, esencecigitaj karikaturoj de la islama mondo tiel prezentitaj, ke oni igas tiun mondon pli facile milit-agresebla."
Kritikante liajn teoriojn, Christopher Hitchens skribis ke Said rifuzis ajnan eblecon de tio, "ke rekta engaĝiĝo de Okcidento en la regiono estus legitima" kaj ke liaj analizoj rigardas "ĉian montron de eŭropa scivolo pri Oriento kiel parton de granda plano por ekspluati kaj refari tion, kion okcidentanoj vidas kiel pasivan, riĉan, sed last-instance malŝatindan 'orientan' sferon".
Laŭ Robert Irwin, Said kaj multaj reprezentantoj de la okcidenta scienca komunumo, ignoris la opinion de arabaj sciencistoj kaj iliajn verkojn:
Se vi aldonos al tio la plej famajn arabajn historiistojn, kiuj verkis en sia propra lingvo, la listo povintus okupi la reston de la libro. Sed Said ne volas, ke araboj reprezentu sin mem, kaj estas li, kiu neas ilian rajton je libera parolado. Se oni legas la kontraŭorientalismajn verkojn de la arabaj verkistoj Anwar Abdel-Malek, AL Tibawi kaj Abdullah Larui, evidentiĝas, ke Said ne povintus verki orientalismon sen siaj antaŭuloj[4].