Pierre Mendès France

Pierre Mendès France
Persona informo
Pierre Mendès France
Naskonomo Pierre Isaac Isidore Mendès France
Naskiĝo 11-an de januaro 1907 (1907-01-11)
en 3-a arondismento de Parizo
Morto 18-an de oktobro 1982 (1982-10-18) (75-jaraĝa)
en 16-a arondismento de Parizo
Tombo Crématorium-columbarium du Père-Lachaise (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio judismo vd
Lingvoj franca vd
Ŝtataneco Francio Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Universitato de Parizo
Gimnazio Louis-le-Grand Redakti la valoron en Wikidata vd
Partio Parti républicain, radical et radical-socialiste (1924–1959)
Unuigita Socialisma Partio Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Edz(in)o Marie-Claire Mendès France (en) Traduki (1971–) Redakti la valoron en Wikidata vd
Infanoj Michel Mendès France (mul) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Parencoj Mireille Fanon Mendès-France (en) Traduki (bofilino)
Tristan Mendès France (en) Traduki (nepo) Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo politikisto
diplomato
membro de Franca rezistado Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en Parizo vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Pierre MENDÈS FRANCE, kelfoje kromnomita PMF (naskiĝis la  11-an de januaro 1907 (nun 1907-01-11) en Parizo, mortis la 18-an de oktobro 1982 en Parizo) estis franca ŝtatisto, Prezidanto de la Konsilio de la 18-a de junio 1954 ĝis la 23-a de februaro 1955.

Li komencis sian politikan karieron en 1924 en la studentaj movadoj kontraŭstarantaj al la dekstra ekstremismo. Li renkontis Édouard Herriot, kiu instigis lin aliĝi al la Radikala Partio.

En la leĝdonaj elektoj de 1932, li estis mallarĝe elektita deputito de Eure. Malgraŭ tio, ke li estis pli identigita kun la maldekstro ol la plimulto de la Radikala Partio, foje kontraŭstarante la ĉefajn figurojn de la partio, li restis membro. Post la okazaĵoj de la 6-a de februaro 1934 kaj la falo de la registaro de Édouard Daladier, li firme kontraŭbatalis la aliancon de radikaluloj kun la dekstro, inkluzive de la Respublikana Federacio de Louis Marin.

En 1938, li partoprenis la koalicion de la Popola Fronto kaj iĝis membro de la dua registaro de Léon Blum.

Dum la Dua Mondmilito, post kiam li estis malliberigita fare de la Reĝimo de Vichy, li sukcesis aliĝi al la Rezistado kaj membriĝis en la Libera Franca Aera Forto. Li estis Komisaro de Financo poste Ministro de la Nacia Ekonomio en la provizora registaro de generalo de Gaulle de septembro 1943 ĝis aprilo 1945. Lia ŝparplano estis malaprobita fare de generalo de Gaulle, kio igis Pierre Mendès France eksiĝi.

Post la armea malvenko de Dien Bien Phu, proponita al la prezidanteco de la Konsilio fare de prezidanto René Coty, li akiris la investon de la Nacia Asembleo per superforta plimulto en la urĝeco de la situacio; li kombinis tiun ĉi funkcion kun tiu de Ministro pri Eksteraj Aferoj. Se li sukcesis konkludi pacon en Hindoĉinio, prepari la sendependecon de Tunizio kaj iniciati tiun de Maroko, liaj provoj de reformo en Alĝerio kondukis al la falo de lia registaro, celo de kaj liaj koloniismaj kontraŭuloj kaj lia kutima kontraŭkoloniisma politika subteno. Renversigita fare de la Asembleo en tiu tre sentema temo de franca Alĝerio, li forlasis la prezidantecon de la registaro en februaro 1955.

Ŝtatministro sen ministreco en la registaro de Guy Mollet en 1956, li eksiĝis post kelkaj monatoj pro sia malkonsento kun la kabinetpolitiko traktita en Alĝerio.

Li voĉdonis kontraŭ la investo de Charles de Gaulle kiel Prezidanto de la Konsilio en 1958, poste prirezignis ĉiujn siajn lokajn mandatojn post sia malvenko en la leĝdonaj elektoj kiuj sekvis. Post kiam li estis kontaktita por prezentiĝi en la prezidentaj balotoj de 1965, li revenis al parlamento en 1967, estante elektita deputito de Isère. Perdinte sian sidlokon en la Nacia Asembleo la sekvan jaron, li formis "kandidataron" kun Gaston Defferre, kandidato en la prezidentaj balotoj en 1969, sed li ricevis nur 5% de la esprimitaj voĉoj.

Kvankam li gvidis la registaron de Francio nur dum iom pli ol sep monatoj, li konsistigas moralan figuron por parto de la maldekstro en Francio. Preter tio, li restas referenco por personecoj de la franca politika klaso, enkarnigante la simbolon de postulema koncepto de politiko.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]