Příbram

Tiu ĉi artikolo temas pri urbo en Mezbohemia regiono. Pluaj signifoj estas indikitaj en paĝo Příbram (apartigilo).

Koordinatoj: 49° 41′ 18″ N 14° 00′ 33″ O / 49.68833 °N, 14.00917 °O / 49.68833; 14.00917 (mapo)

Příbram
germane Przibram
urbo
Svatá Hora super Příbram kaj preĝejo de sankta Jakobo
Flago   Blazono
Oficiala nomo: Příbram
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Mezbohemia regiono
Distrikto	Distrikto Příbram
Administra municipo	Příbram
Historia regiono	Bohemio
Montaro	Brda montetaro
Konata loko	Svatá Hora
Riveroj	Litavka, Kocába
Situo	Příbram
- alteco	502 m s. m.
- koordinatoj	49° 41′ 18″ N 14° 00′ 33″ O / 49.68833 °N, 14.00917 °O / 49.68833; 14.00917 (mapo)
Plej alta punkto
- situo	Třemošná
- alteco	778 m s. m.
Areo	33,41 km² (3 341 ha)
Loĝantaro	32 992 (2024)
Denseco	987,49 loĝ./km²
Unua skribmencio	1216
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	261 01
NUTS 3	CZ020
NUTS 4	CZ020B
NUTS 5	CZ020B 539911
Katastraj teritorioj	10
Partoj de urbo	18
Bazaj setlejunuoj	11
Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Příbram
Retpaĝo: www.pribram-city.cz
Portalo pri Ĉeĥio

Příbram (germane Przibram, germane Pribram, en periodo de Protektorato Pibrans) estas urbo en Ĉeĥio en la centra Bohemio, sudokcicente de la ĉefurbo Prago sur la orienta rando de la montetaro Brdy. La urbon trafluas rojo Příbramský potok kaj kaj post la urbo ĝi enfluas rivereton Litavka. Ĝi havas 32 992 loĝantojn (2024).

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Podlesí (distrikto Příbram), Milín, Narysov, Třebsko, Lazsko, Dubno (distrikto Příbram), Trhové Dušníky, Lhota u Příbramě, Háje (distrikto Příbram), Dubenec (distrikto Příbram), Bohutín (distrikto Příbram), Lešetice kaj Višňová (distrikto Příbram).

Historio

En la pasinteco tie oni minis plumbon kaj arĝenton, ekde 1948 uranon. Ĝian iaman ministan gloron atestas Minista muzeo Příbram. Origine etnobela rezidejo, en la 14-a jarcento dum regado de Johano de Luksemburgio ĝi estis rangaltigita je urbo, post 1513 je reĝa urbo pro la arĝent-minado. Sur monteto, kiu la urbon duoncirkle ĉirkaŭas, dominas konata pilgrimejo Sankta Monto (Svatá Hora) kun impona baroka klostro. Nekutima estas longa tegmentita ŝtuparego, kiu kunligas la urbon kun la surmontaj konstruaĵoj. Depost 1948 cedanta ekspluatado de arĝenta kaj plumba ercoj anstataŭis 50-jara grandprodukta minado de urania erco por Sovetunio, kiu postlasis oriente de Příbram multoble pli altajn amasojn da ŝutmontoj de ercaj forfalaĵoj ol la antaŭa kelkcentjara minado. La komplekso de minejoj uzis kiel laborfortojn prizonulojn kaj homojn punataj per deviga laboro pro sia opoziciado al la komunisma reĝimo.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	9 455
1880	11 171
1890	21 081
1900	21 767
1910	13 321
1921	17 703

Jaro	Loĝantoj
1930	10 469
1950	12 267
1961	25 687
1970	28 939
1980	37 854
1991	36 898

Jaro	Loĝantoj
2001	35 886
2014	33 450
2016	33 058
2017	32 897
2018	32 867
2019	32 642

Jaro	Loĝantoj
2020	32 503
2021	31 711
2022	31 651
2023	32 743
2024	32 992

Famuloj

En Příbram mortis Josef Hrabák (inĝeniero).

Esperanto

En Příbram okazis de la 8-a de novembro ĝis la 11-a de novembro 2013 renkontiĝo de E-mental.

Rilataj artikoloj

• Prizonaj laborpunejoj ĉe ĉeĥoslovakaj uraniaj minejoj

Eksteraj ligiloj

• TTT-ejo de la urbo^{[rompita ligilo]} (en Esperanto)