Radioamatora operatoro estas iu, kiu uzas ekipaĵojn ĉe radioamatora stacio por fari ambaŭdirektajn personajn komunikojn kun aliaj radioamatoroj sur radiofrekvencoj, kiuj apartenas al la radioamatoraj bendoj. Radioamatoraj operatoroj devas havi licencon transdonita de registara reguliga aŭtoritato post trapaso de ekzameno pri elektroniko, regularoj, antenoj, radioteorio, etera radia operado (foje ankaŭ telegrafio) kaj similaj fakoj. Kiel parto de iliaj licencoj, radioamatoroj ricevas voksignon, kiu devas esti uzata por identigi sian stacion dum kontaktoj. Ekzistas proksimume tri milionoj da radioamatoroj tutmonde.[1] Radioamatora operatoro ankaŭ estas konataj mallonge kiel radioamatoroj.
Lando | Kvanto da radioamatoraj operatoroj | % loĝantaro | jaro |
---|---|---|---|
Usono | 822,768 | 0.251 | 2019 |
Japanio | 435,581 | 0.343 | 2015 |
Tajlando | 176,278 | 0.275 | 2006 |
Ĉinio | 145,000 | 0.010 | 2018 |
Germanio | 94,491 | 0.11 | 2016 |
Kanado | 69,183 | 0.201 | 2011 |
Tajvano | 68,692 | 0.296 | 1999 |
Hispanio | 58,700 | 0.127 | 1999 |
Britio | 58,426 | 0.094 | 2000 |
Sud-Koreio | 42,632 | 0.082 | 2012 |
Rusio | 38,000 | 0.026 | 1993 |
Brazilo | 32,053 | 0.016 | 1997 |
Italio | 30,000 | 0.049 | 1993 |
Indonezio | 27,815 | 0.011 | 1997 |
Francio | 14,160 | 0.02 | 2013 |
Ukrainio | 17,265 | 0.037 | 2000 |
Argentino | 16,889 | 0.042 | 1999 |
Pollando | 16,000 | 0.041 | 2000 |
Aŭstralio | 15,328 | 0.067 | 2000 |
Barato | 15,679 | 0.001 | 2000 |
Malajzio | 10,509 | 0.0004 | 2016 |
Danio | 8,668 | 0.156 | 2012 |
Slovenio | 6,500 | 0.317 | 2000 |
Sud-Afriko | 6,000 | 0.012 | 1994 |
Aŭstrio | 5,967 | 0.068 | 2016 |
Norvegio | 5,302 | 0.106 | 2000 |
Finnlando | 5,000 | 0.090 | 2016 |
Rumanio | 3,527 | 0.018 | 2017 |
Irlando | 1,836 | 0.040 | 2017 |
Malmultaj registaroj konservas detalan demografian statistikon de siaj radioamatoraj operatoroj, krom registrado de la tuto de aprobitaj radioamatoraj licencoj. En la mondo la plimulto de la radioamatoroj loĝas en Japanio, Usono, Tajlando, Sud-Koreio kaj la eŭropaj landoj. Nur la registaroj de Jemeno kaj Nord-Koreio nuntempe malpermesas al siaj civitanoj iĝi radioamatoroj. En kelkaj landoj, akiri radioamatoran licencon estas malfacile pro la burokrataj demarŝoj aŭ pagoj, kiuj malfaciligas aliron al licenco por la plej multo el la civitanoj.
En la plimulto de landoj la radioamatoroj estas ĉefe viraj. En Ĉinio 12% de la radioamatoroj estas virinoj,[2] dum en Usono estas ĉirkaŭ 15%.[3] La Young Ladies Radio League estas internacia organizo de radioamatoraj virinoj. Vira radioamatora operatoro povas esti nomitaj OM, mallongigo uzata en morsa kodo por "maljunulo" (angle old man), nekonsiderante la aĝo de la operatoro. Inaj radioamatoroj povas esti nomitaj kiel YL, el la mallongigo uzita por "fraŭlino" (angle young lady), nekonsiderante la aĝon de la radioamatorino. XYL iam estis uzita de radioamatoraj operatoroj por paroli pri senlicenca virino, kutime la edzino de vira radioamatoro; hodiaŭ, la esprimo signifas ajna edzino de radioamatoro kun licenco aŭ ne. Kvankam tiuj kodoj estas elprenitaj de anglalingvaj mallongigoj, ilia uzo estas ofta inter radioamatoroj tutmonde.
En la plej multaj landoj ekzistas neniu minimuma aĝa postulo por akiri radioamatoran licencon kaj iĝi radioamatora operatoro. Kvankam en multaj landoj la averaĝa aĝo de radioamatoroj estas tre alta. En kelkaj landoj, la averaĝa aĝo estas 80 jaroj, dum en la plej multaj ili akiras licencon post la 40 jariĝo. Kelkaj radiaj asocioj respondis al tio evoluigante programojn specife por instigi junularan partoprenon en amatora radio, kiel ekzemple la radia eduka kaj teknologia programo de la ARRL.[4] La World Wide Young Contesters estas organizo kiu antaŭenigas junularan engaĝiĝon, precipe inter eŭropanoj en radioamatoraj konkursoj. Forta rilato ankaŭ ekzistas inter la radioamatora komunumo kaj la skolta movado por enkonduki radioteknologion dum junaĝo. La ĉiujara Ĵamboreo Sur La Aero (JOTA) estas la plej granda agado de skoltoj, kun partopreno de duonmiliono da skoltoj kaj gvidistoj kiuj parolas unu kun la aliajn uzante radioamatorajn sendricevilojn dum ĉiu oktobro.[5]
Silenta klavo rilatas al radioamatoro, kiu forpasis. La esprimo povas esti mallongigita "SK" (el la angla Silent Key), precipe en morsa kodo.[6] La klavo pensigas en telegrafa morsklavo, la instrumento uzita de fruaj radioamatoraj operatoroj, same kiel multaj nuntempaj radioamatoroj, por sendi morsan kodon. La esprimo SK, estis historie uzita en telegrafio por indiki finon de elsendo, kutime antaŭ malŝalto de radiosendilo. Kutime la lastaj kodoj senditaj tiel ke ĝi estis prenita por nomi forpasintajn radioamatorojn.