Supera Konsilio por Scienca Esplorado de Hispanio

Supera Konsilio por Scienca Esplorado de Hispanio
	Consejo Superior de Investigaciones Científicas
Public Research Organization (en) ; eldonejo ; eldonejo de malfermita aliro ; research council (en) ; government agency (en) ; akademia eldonejo
Komenco	24-a de novembro 1939 vd
Antaŭe	Junta para Ampliación de Estudios e Investigaciones Científicas vd
Geografia situo	40° 26′ 28″ N, 3° 41′ 11″ U (mapo)40.44105-3.68635Koordinatoj: 40° 26′ 28″ N, 3° 41′ 11″ U (mapo)
Lando(j)	Hispanio vd
Sidejo	CSIC central building, Madrid
	Supera Konsilio por Scienca Esplorado de Hispanio (Madrido)
	Supera Konsilio por Scienca Esplorado de Hispanio (Madrido)
	Supera Konsilio por Scienca Esplorado de Hispanio
Agareo	scienca esploro
Ĉefestro(j)	Eloísa del Pino (en) (2022–) vd
Membro de	Konfederacio de Malfermite Atingeblaj Deponejoj ; DataCite (en) ; Internacia Akademia Unio ; Spanish Association of University Presses (en) ; Asocio de Akademiaj Publikaĵoj de Malferma Aliro ; ORCID ; arXiv ; Science Europe (en) ; Komitato pri Kosma Esplorado ; Coalition for Advancing Research Assessment (en) vd
Lingvoj	hispana lingvo
Filioj	Centro Andaluz de Biología del Desarrollo (en) ; Instituto de la Grasa (en) ; Instituto de Gestión de la Innovación y del Conocimiento (en) ; Instituto de Geociencias (en) ; Institute for Cross-Disciplinary Physics and Complex Systems (en) ; Instituto de Investigación en Ciencias de la Alimentación (en) ; Instituto de Investigaciones Biomédicas Alberto Sols (en) ; Research Institute in Hunting Resources (en) ; Instituto de Investigaciones Marinas (en) ; Institute of Biomedical Research of Barcelona (en) ; Institute of Chemical and Environmental Research of Barcelona (en) ; Instituto de Física Corpuscular (en) ; Instituto de Filosofía (en) ; Instituto de Ciencias de la Vid y del Vino (en) ; Institute of Heritage Sciences (en) ; Institute of Marine Sciences of Andalusia (en) ; Instituto de Física de Cantabria (en) ; Instituto Diego de Colmenares (en) ; Instituto de Economía, Geografía y Demografía (en) ; Institute of Environmental Assessment and Water Research (en) ; Instituto de Fermentaciones Industriales (en) ; Institute of Marine Sciences (en) ; Mediterranean Institute for Advanced Studies (en) ; Instituto de Neurociencias (en) ; Instituto de Síntesis Química y Catálisis Homogénea (en) ; Institute of Natural Resources and Agrobiology of Seville (en) ; Institute of Natural Resources and Agrobiology of Salamanca (en) ; Instituto de Química Orgánica General (en) ; Institute of Physical and Information Technologies Leonardo Torres Quevedo (en) ; Laboratory of Research in Fluid Dynamics and Combustion Technologies (en) ; Institute of Chemical Technology (en) ; Nacia Muzeo de Naturaj Sciencoj ; Instituto de Micro y Nanotecnología (en) ; Instituto de Química Médica (en) ; Institute of Advanced Chemistry of Catalonia (en) ; Institute of Parasitology and Biomedicine "López-Neyra" (en) ; Instituto Padre Sarmiento de Estudios Gallegos (en) ; Instituto de Óptica Daza de Valdés (en) ; Institute of Physical Chemistry Blas Cabrera (en) ; Instituto Pirenaico de Ecología (en) ; Instituto de Productos Lácteos de Asturias (en) ; Instituto de Políticas y Bienes Públicos (en) ; Instituto de Productos Naturales y Agrobiología (en) ; Reĝa Botanika Ĝardeno de Madrido ; Instituto de Ciencias del Espacio (en) ; Carbon Science and Technology Institute (en) ; Doñana Biological Station (en) ; National Microelectronics Center (en) ; National Center for Metallurgical Research (en) ; Spanish National Center for Biotechnology (en) ; Estación Experimental Aula Dei (en) ; Estación Experimental de Zonas Áridas (en) ; Estación Experimental del Zaidín (en) ; Fundación General (en) ; Traditional Music Holdings (en) ; Geosciences Barcelona (en) ; Desertification Research Centre (en) ; Centro de Investigación y Desarrollo (en) ; Severo Ochoa Molecular Biology Center (en) ; Centro de Astrobiología (en) ; Centro Andaluz de Biología Molecular y Medicina Regenerativa (en) ; Centro de Investigaciones Biológicas Margarita Salas (en) ; Centro de Ciencias Humanas y Sociales (en) ; Centro de Estudios Avanzados de Blanes (en) ; Centro de Edafología y Biología Aplicada del Segura (en) ; Center for Materials Physics (en) ; Institute of Polymer Science and Technology (en) ; Institución Milá y Fontanals de Investigación en Humanidades - CSIC (en) ; Institute for Sustainable Agriculture (en) ; Aragón Materials Science Institute (en) ; Institute of Ceramics and Glass (en) ; Institute of Catalysis and Petrochemistry (en) ; Instituto de Carboquímica (en) ; Institut de Ciència de Materials de Barcelona (en) ; Institute of Materials Science of Seville (en) ; Materials Science Institute of Madrid (en) ; Instituto de Ciencia y Tecnología de Alimentos y Nutrición (en) ; Institute of Aquaculture Torre de la Sal (en) ; Instituto Cajal ; Instituto de Biomedicina de Valencia (en) ; Instituto Andaluz de Ciencias de la Tierra (en) ; Instituto de Análisis Económico (en) ; Instituto de Agroquímica y Tecnología de Alimentos (en) ; Institute of Plant Biochemistry and Photosynthesis (en) ; Instituto de Astrofísica de Andalucía (en) ; Institute of Molecular and Cellular Biology of Plants (en) ; Molecular Biology Institute of Barcelona (en) ; Institute of Biomedicine of Seville (en) ; Institute of Fundamental Physics (en) vd
Retejo	Oficiala retejo
Jura formo	government agency
	v • d • r

La Supera Konsilio por Scienca Esplorado de Hispanio (hispane: Consejo Superior de Investigaciones Científicas, CSIC) estas la plej granda publika institucio dediĉita al scienca esplorado en Hispanio kaj la tria plej granda en Eŭropo. Ĝia ĉefa celo estas evoluigi kaj antaŭenigi esploron kiu povos kontribui al scienca kaj teknologia progreso.

CSIC ludas gravan rolon en scienca kaj teknologia politiko en Hispanio, pro tio ke ĝi okupiĝas pri ampleksa areo, el baza esploro ĝis la transdono de sciado al la produktiva sektoro. Ĝia esploro estas gvidita de ties centroj kaj institutoj, kiuj estas disvastigitaj en ĉiuj aŭtonomaj regionoj de Hispanio. CSIC havas 6% el la tuta personaro dediĉita al Esploro kaj Disvolviĝo en Hispanio kaj ĝi produktas proksimume 20% el la scienca produktado en la lando. Ĝi ankaŭ administras gamon de gravaj servoj, la plej kompletan kaj vastan reto de specialiĝintaj bibliotekoj, kaj ankaŭ havas komunajn esplorajn unuojn.

Deveno[redakti | redakti fonton]

La CSIC estis kreita en 1939 de la ĵus venkinta Frankista reĝimo post la hispana enlanda milito, surbaze de la valoraĵoj de la Institucio por ampleksigo de Studoj (Junta para la Ampliación de Estudios, JAE) (1907–1939), naskita ene de la Institución Libre de Enseñanza kaj inspirita en la Krausista filozofio. La komenca mandato de la CSIC estis restarigi la klasikan kaj kristanan unuecon de la sciencoj kiu estis detruita en la 18a jarcento ("la restauración de la clásica y cristiana unidad de las ciencias destruida en el siglo XVIII").^[1] Ekde ĝia naskiĝo en 1939 ĝis lia morto en 1966, ĝia gvidanto estis José María Albareda, unu el la unuaj membroj de la Opus Dei kaj proksima amiko de ties fondinto, José María Escrivá de Balaguer. José María Albareda estis ordinita pastro en 1959 kaj ĉe sia morto li estis sukcedita kiel ĉefo de CSIC de Manuel Lora-Tamayo, tiam la Ministro pri Edukado de Franco.

Devoj[redakti | redakti fonton]

Laŭ la artikolo 5 de la Leĝo kiu ĝin ordigas, la nunaj celoj kaj funkcioj de la CSIC estas:

Efektivigi sciencan kaj teknologian esploron kaj helpi instigi tian esploron.
Transigi la rezultojn de scienca kaj teknologia esploro al publikaj kaj privataj institucioj.
Provizi sciencteknikajn servojn al la Ĝenerala Ŝtata Administrado kaj publikaj kaj privataj institucioj.
Akceli la kreon de teknologie bazita entoj kaj firmaoj.
Helpi krei entojn kun la kapableco kontroli la transigon kaj takson de teknologio.
Trejni esploristojn.
Trejni fakulojn per tre specialiĝintaj kursoj.
Antaŭenigi sciencan kulturon en socio.
Administri sciencteknikajn servojn por esti uzitaj de la sistemo por scienca esploro kaj teknologia evoluado.
Partopreni en internaciaj organizaĵoj, laŭ peto de la koresponda Ministerio.
Kunlabori kun aliaj naciaj kaj internaciaj institucioj por la antaŭenigo kaj transigo de scienco kaj teknologio, kaj por la kreo kaj evoluado de sciencaj kaj teknologiaj esplorcentroj, institutoj kaj organizaĵoj.
Kunlabori kun universitatoj pri la scienca esploro kaj teknologiaj evoluadaj aktivecoj kaj en postbakalaŭra edukado.
Informi kaj konsili publikajn kaj privatajn entojn pri sciencaj kaj teknologiaj aferoj.
Trejni fakulojn en scienco kaj teknologia administrado.
Kunlabori en la ĝisdatigo de scienca kaj teknologia scikapabloj de ne-universitataj instruistoj.

Scienc-teknikaj areoj[redakti | redakti fonton]

Ties plurfaka kaj multisectorial naturo signifas ke CSIC kovras ĉiujn kampojn de scio. Ties aktiveco estas organizita ĉirkaŭ ok sciencteknikaj areoj:

Areo 1. Sociaj sciencoj en 17 centroj^[2]
Areo 2. Biologio kaj biomedicina scienco^[3] en 22 centroj
Areo 3. Naturaj rimedoj en 24 centroj^[4]
Areo 4. Agrikulturaj sciencoj^[5] en 23 centroj
Areo 5. Fizika Scienco kaj Teknologio en 24 centroj^[6]
Areo 6. Materiala scienco kaj teknologio^[7] en 13 centroj
Areo 7. Nutra scienco kaj teknologio^[8] en 8 centroj
Areo 8. Kemia scienco kaj teknologio^[9] en 16 centroj

Grandaj servoj[redakti | redakti fonton]

CSIC administras la sekvantan 6 specialajn hispanajn servojn:

Calar Alto Astronomia Observatorio
Doñana Rezervejo – Biologia Stacio
Oceana Esplora Ŝipo Hespérides
Antarkta Bazo Juan Carlos I
Oceana Esplorŝipo Sarmiento de Gamboa
La Integra Pura Ĉambro por Mikro- kaj Nanofabrikado ĉe la Mikroelektronika Instituto de Barcelono

Ĝi ankaŭ partoprenas en du grandaj eŭropaj servoj:

Esploraj centroj[redakti | redakti fonton]

Je januaro 2018 CSIC enlistigis 139 specialecajn esplorajn centrojn efektivigantajn esploron en la antaŭe menciitaj ok malsamajn kampojn.^[10]

En marto de 2021 la Instituto pri Geologio kaj Minindustrio de Hispanio (IGME) estis integrita en ĝia strukturo, ĉesante esti sendependa organizaĵo kaj iĝante nacia centro.