Torporo

En zoologio, torporo^[1], foje nomata portempa vintrodormo^[2] estas (kutime mallongperspektiva) stato de malkreskinta fiziologia agado en besto, kutime karakterizita per reduktita korpotemperaturo kaj indico de metabolo.

Priskribo

Torporo ofte kutimas helpi bestojn pluvivi dum periodoj de pli malvarmaj temperaturoj, kiam ĝi permesas al la organismo ŝpari la kvanton de energio kiu kutime ebligas konservi altan korpotemperaturon.

Torporo povas esti ĉiujara (ofte dum vintro — tiukaze nomita vintra dormo) aŭ ĉiutaga (ofte dum nokto).

Dum la aktiva parto de sia diurno (tagnokto), bestoj kiuj spertas ĉiutagan torporon garantias normalan korpotemperaturon kaj agadonivelojn, sed faligas iliajn temperaturojn dum parto de la diurno (kutime nokto) por konservi energion.

Ekzemploj

Bestoj kiuj uzas torporon inkluzivas la jenon:

• birdoj (precipe Cipseloformaj, eĉ malgrandegaj kolibroj)
• kelkaj mamuloj kiel ekzemple musoj kaj vespertoj,^[3]
• amfibioj

Referencoj

1. torpor/o (esperante). Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto 2020.
2. http://library.thinkquest.org/TQ0312800/badger.htm^{[rompita ligilo]}
3. http://nationalzoo.si.edu/conservationandscience/migratorybirds/webcam/hummingbirds.cfm

Vidu ankaŭ

• Vintra dormo
• Stuporo

• Kategorio Torporo en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton). Bonvolu aldoni parametron por plibone kategoriigi la paĝon.