Atxuri (Bilbo)

Artikulu hau Bilboko auzoari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Atxuri».

Atxuri
Euskal Herria
Atxuriko geltokia
Kokapena
Herrialdea	Bizkaia
Udalerria	Bilbo
Auzotarra	atxuritar
Geografia
Koordenatuak	43°15′13″N 2°55′17″W / 43.2536°N 2.9214°W / 43.2536; -2.9214
Azalera	0,18 km²
Garaiera	17
Demografia
Biztanleria	5.675 (2023)
Dentsitatea	31.528 bizt/km²

Atxuri Bilboko auzoa da. Bilboko Ibaiondo barrutian kokaturik dago, 5.104 biztanle dauzka eta 17,79 hektareako azalera. Auzoa San Anton elizaren inguruan hedatzen da, Zazpikaleen ondoan. Bilboko auzorik zaharrenetarikoa da, eta Enkarnazioaren eliza ere bertan dago. Euskotrenen Donostia eta Durangorako trenaren hasiera Atxurin dago, Manuel Maria Smithek diseinaturiko geltokian.

Historia

Auzoaren Atxuri izena, haitz zuritik dator. Auzoa XVII. mendetik aurrera garatu zen Zazpikaleetatik kanpora Bilboko San Frantzisko eta Bilbo Zaharra bezalako auzoak bezala. Ordurarte Atxurin nekazarien baserri eta etxe bakanduak baino ez zeuden. XVIII. mendean hiriaren ospital berria Atxurin zabaldu zen, lehen aldiz gaixoak zeukaten gaixotasunaren arabera banatuz. 1908an behin ospitale berria Basurtun eraiki zela, ospitalearen eraikina ofizioen eskola bihurtu zen eta gaur egun Emilio Campuzano institutua da.

Auzoko beste eraikin garrantzitsu bat Atxuriko geltokiarena da. Manuel Maria Smith arkitekto getxoztarrak diseinatu zuen XX. mendearen hasieran. Donostia eta Bermeoko Euskotren konpainiako trenbideen abiapuntuko geltokia da. Horrez gain, Euskal Trenbide Sarea enpresa publikoaren egoitza bertan dago. 2007tik aurrera eraikitzen hasiko den "Metroaren Hirugarren Linea"ren proiektuarekin, Euskotreneko trenak geltokira ailegatzeari utziko diote, eta beste erabilpen bat bilatu beharko zaio geltokiari.

Ondarea

• Atxuriko geltokia (1912)
• Emilio Campuzano institutua (1835)
• García Rivero Maisua ikastetxea (1928)

Garraio publikoa

Atxuriko geltokia (1912), Smith Ibarra arkitektoaren diseinua.

Autobusa

Bilbobuseko hamaika lineek egiten dute Atxuritik zehar doan ibilbidea. Bederatzi mota normaleko autobusak, mikrobus linea bat, eta gautxori bat.

Línea	Ibilbidea	Maiztasuna (min)
11	Deustu - Atxuri	30´
22	Sarrikue - Atxuri	15´ (12´ 12:30etatik 15:00etara)
40	Santutxu - Plaza Biribila	12'
50	Buia - Plaza Biribila	60'
56	Abusu - Jesusen Bihotza	10´
58	Mintegitxueta - Atxuri	15´
75	San Adrian - Atxuri	15´
77	Peñascal - Larreagaburu	12´
85	Zazpi Landa - Atxuri	20´
A2	Solokoetxe - Plaza Biribila	30´
G7	Larreagaburu - Plaza Biribila	60´

Trena

EuskoTrenen Ermua, Bermeo eta Donostiararteko trenbidearen hasierako geltokia Atxuriko geltokian dago. Geltokia eta trenbideez gain, bezeroentzako harrera zerbitzua eta EuskoTren bulegoak daude, Manuel Maria Smith arkitektoak diseinaturiko eraikin honetan.

Dena den, Bilboko metroaren hirugarren linearen eraikitzearekin batera, Etxebarri eta Atxuri artean trenbideak egiten duen ibilbidea Bilbo ipar-ekialdeko auzoetan zehar desbideratuko da, eta trenbidearen tokia EuskoTranen Bilboko linearen luzapen bat bilakatuko da.

Iruditegia

• 
  Gizakundea komentua.
• 
  Atxuriko Ospitale ohia, Emilio Campuzano institutua.
• 
  Atxuriko geltokia.
• 
  García Rivero Maisua ikastetxea.

Kale garrantzitsuenak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Bilbo

• Enkarnazio Plaza
• Atxuri Kalea.

Ikus, gainera

• Atxuri (Bilboko auzoa)
• Arxuria Etxalar-Zugarramurdiko mendia)
• Aitzuri (Debako hondartza
• Aitzuriaga (Nafarroako herria, Arrasgoitikoa)
• Atxuriaga (Galdamesko auzoa)
• Atxuri (Mungia)
• Aitxuri (Aketegi, Urbiako mendia)

Kanpo estekak