Diabetes insipidus

Ohar medikoa

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Diabetes insipidus
Deskribapena
Mota	nefropatia, endocrine system disease ^(en) , gaixotasun genetikoa, idiopatia autoimmune disease of endocrine system ^(en)
Espezialitatea	endokrinologia Nefrologia
Arrazoia(k)	mutation ^(en) , Autoimmunitate, buruko zauri, infekzio, tumore, idiopatia hipopituitarismo
Sintoma(k)	poliuria, polidipsia, Nikturia hyposthenuria ^(en)
Sortzen du	deshidratazioa, Takikardia, buruko mina, insomnioa, electrolyte imbalance ^(en) , idorreria, pisu galera, Hipotentsioa seizure ^(en)
Azterketa medikoa	Hemograma, odol-analisi, Gernu-analisi, water deprivation test ^(en) , azterketa genetiko, erresonantzia magnetiko bidezko irudigintza, plasma osmolality ^(en) urine osmolality ^(en)
Adina	any age ^(en)
Asoziazio genetikoa	Zerrenda AVPR2 ^(en) , AQP2 ^(en) , Hormona antidiuretiko eta PCSK1 ^(en)
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikak	desmopressin ^(en) , Hormona antidiuretiko eta Diuretiko tiazidiko
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	E23.2 eta N25.1
GNS-9-MK	253.5 eta 588.1
GNS-10	E23.2 eta N25.1
GNS-9	253.5 eta 588.1
OMIM	304800, 125800, 125700 eta 304900
DiseasesDB	3639
MedlinePlus	000377
eMedicine	000377
MeSH	D003919
Disease Ontology ID	DOID:9409

Diabetes insipidusa^[1] edo diabetes zaporegabea^[2] basopresina hormonaren gabeziak (batez ere) eragiten duen gaixotasuna da, uraren galera handia dakarrena, giltzurrunek ez baitute uraren birxurgapena egiten. Gaitzaren sintoma nagusia oso diluituta dagoen gernuaren gehiegizko ekoizpena da (egunero 10 l. baino gehiago kanporatzen dira), gaixoari egarri oso handia eragiten diona (ur galerei aurre egiteko asko edaten baitu).

Antzekotasun semantikoa badu ere, diabete insipidusak ez du ezer ikusirik diabetes mellitus-arekin, bien jatorria eta sintomak oso desberdinak baitira.

Basopresina edo hormona antidiuretikoa (ADH) hipotalamoak ekoizten du, eta hortik hipofisi guruinera (neurohipofisira, hain zuzen) abiatzen da. Hipotalamoa kaltetzen duten hainbat gaitzek (tumorek, traumatismok, gaitz infekziosok...) basopresinaren sintesia inhibitzen dute. Basopresinak uraren birxurgapena areagotzen du giltzurrunetan, gehiegizko ur galerak eragotziz (gernuarekin). Hormonaren ezean giltzurrunetako jarduera okertzen da eta gernuaren iraizketa izugarri handitzen da.

Basopresinaren gabeziaz gain, giltzurrun-tubuluek basopresinarekiko duten erantzun ezak ere diabetes geza eragin dezake.

Gaitzaren ondoriorik larriena balizko deshidratazioarena izaten da.

Tratamenduari dagokionez gaitzaren jatorria aztertu behar da. Basopresinaren gabezia dagoenean, hormonaren hartzea ezinbestekoa da, pilula moduan edo sudur-aerosolaren bidez. Giltzurrunek hormonaren aurrean erantzun egokia ematen ez dutenean, aldiz, beste botika batzuk eman behar dira, gernuaren gehiegizko iraizketa ekiditen dutenak.

Erreferentziak

1. Euskalterm: [Gaixotasunak Hiztegia] [2015] eta [Nefrourologia Hiztegia] [2016]
2. Euskalterm: [Nefrourologia Hiztegia] [2016]

Kanpo estekak

Artikulu hau medikuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.