Ellie (The Last of Us)

Ellie
The Last of Us universe (en) Itzuli
Argitalpena
SortzaileaNeil Druckmann (en) Itzuli eta Bruce Straley (en) Itzuli
Ageri den obrak
Interpretatzailea
Datu biografikoak
Jaiotza, 2019
Adina13, 14, 19 eta 21
HerrialdeaAmeriketako Estatu Batuak
Sexuaemakumezkoa
Garaiera1,68 m
Jardueraikaslea
arkularia
Ilearen koloreaauburn hair (en) Itzuli
Familia
AitaJoel
AmaAnna
Senideak

Ellie Naughty Dog konpainiaren The Last of Us bideojoko sagaren pertsonaia bat da. Ashley Johnsonek bizitza ematen dio mugimendu-harrapaketaren eta ahotsaren bidez; telebistako egokitzapenean, Bella Ramseyk antzezten du. Lehenengo jokoan, The Last of Us (2013), Joel Millerrek 14 urteko Ellie bat eskoltatzeko agintzen diote, apokalipsi osteko Estatu Batuetan zehar, Ellie immunea den infekzio baterako sendabide bat sortzeko ahaleginean. Jokalariek Joelen kontrola hartzen duten bitartean, adimen artifizialak Ellieren ekintzak kontrolatzen ditu jokalariari laguntza emanez. The Last of Us: Left Behind deskargagarria den prekuelan pertsonaia jostagarri gisa berragertu zen Ellie, eta Riley lagunarekin denbora pasatzen du bertan. The Last of Us Part II (2020) jokoan, jokalariek 19 urteko Ellie kontrolatuko dute, Abbyren kontra mendekua bilatzen dion bitartean.

Neil Druckmannek eta Bruce Straleyk sortu zuten Ellie, The Last of Us bideojokoaren zuzendariek. Uncharted 2: Among Thieves bideojokorako proposatutako pertsonaia mutu batean oinarritua izan zen. Emakumezko pertsonaia indartsu bezala diseinatu zuten, Joelekin harreman oso estua duena. Lehenengo jokoan zehar Ellie eta Joelen harremana da gai nagusia. Johnsonek Ellieren nortasunaren alderdi batzuk inspiratu zituen, eta, horren ondorioz, Druckmannek etsaien kontrako borrokan aktiboago aritzeko erabakia hartu zuen. Elliot Page aktore kanadarraren antzekotasunarekin konparazioak egin ondoren, Naughty Dog-ek Ellieren itxura birdiseinatu zuen, Johnsonen nortasuna hobeto islatzeko eta gazteagoa egiteko. II. Atalean egindako lanagatik, Johnsonek antsietatearekin izandako esperientziak aztertu zituen, eta trauma osteko estresaren nahasmenduaren ondorioak ikertu zituen.

Kritikariek ondo hartu dute pertsonaia, Elliek Joelekin duen harremana laudoriozko subjektua izan baita sarrien. Haren izaeraren indarra eta konplexutasuna ere goraipatu dituzte, bai eta "damatxo arriskuan" estereotipoaren apurketa ere. Left Behinden Ellie eta Rileyren musuak iruzkin sozial bat marraztu zuen, eta bideojokoetan LGBT irudikatzeko jauzi gisa goraipatu zuten. Johnsonek II. Zatian egindako lanagatik goraipatua izan zen, zaurgarritasuna eta sufrimendua irudikatzeagatik. Ellieren izaerak eta Johnsonen antzezpenak hainbat sari eta izendapen lortu dituzten, eta orokorrean zerrenda eta inkestetan goiko posizioetan geratu ohi dira. Telebistako telesailean Ramseyk izandako errendimendua ere goraipatu dute.

Sorrera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ellierentzako kontzeptua Uncharted 2: Among Thieves (2009) jokoarentzat erabili gabeko ideia batekin hasi zen. Neil Druckmannek eta Bruce Straleyk, The Last of Us (2013) bideojokoaren zuzendariek, sekuentzia bat sortu zuten non emakumezko pertsonaia mutu batek Nathan Drake protagonistaren ondoan egongo zen. Druckmannek horrek harreman "ederra" sortuko zuela pentsatu zuen joko hutsaren bidez[1]. Hasiera batean Lily izan zen pertsonaiarentzako izen goiztiar bat; Druckmannek Ellie aukeratu zuen, bere alabarentzat izateko izenen arteko zerrendan baitzegoen[2]. Druckmannek The Last of Us idatzi zuen, eta Ellie diseinatu zuen Joel pertsonaia nagusi jokagarriaren kontraparte gisa[3]. Izaera lotura bat jokoaren bidez erabat sor zitekeela erakusteko asmoa ere bazuen. Druckmannek jokoa Ellieren heldutasunerako trantsizioaren istorio bezala deskribatu zuen jokoa, non biziraule baten nortasuna duen.[1]

Ashley Johnson Ellie bezala aukeratu zuten The Last of Usen bere saialdia eta gutxira;[4] garapen taldeak paperean ongi egokitzen zela sentitu zuen, bereziki Troy Bakerrekin batera aritzen zenean, zeinek Joeli bizia ematen dion. Johnsonek ekarpen garrantzitsuak egin zituen Ellieren izaeraren garapenean. Druckmann konbentzitu zuen Elliek nortasun independenteagoa izan zezan eta borrokan arrakastatsuagoa izan zedin.[5] Ellie bezala, Johnsonen antzezpena mugimendu-harrapaketaren teknologiaren bitartez eskuratu zuten, zeinak jokoaren animazioen %85 inguru ekoiztu zituen.[6] Gainerako audio elementuak estudio batean grabatu zituzten gero. Johnson deserosoa zen batzuetan, eszena "asaldagarriak" egiten zituen bitartean.[7] Hala ere, hunkituta zegoen bideo-jokoko pertsonaia femenino indartsu baten adibide arraro bat jokatzeagatik.[8] The Last of Us Part II (2020) jokoarentzat, Johnsonek bere antsietatearekin izandako esperientzia propioak hartu zituen kontuan, eta trauma osteko estresaren nahasmenduaren (TOEN) eraginaren inguruan ikerketak egin zituen Druckmannekin.[9]

Itxura

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ellieren itxura ezartzea beharrezkoa zela sentitu zuen taldeak. Zehaztu zutenez, Joelekin zuen harremana sinesgarria izateko —zeinek 40 urte inguru dituen[10]— behar bezain gazte izan behar zuen, baina, aldi berean, bere kabuz bizirik irauteko gai den nerabe burutsu baten irudia izan behar zuen.[11] Taldeak ere garrantzitsutzat jo zuen Ellie marketinerako; Druckmannek esan zuen, Ellieren irudia jokoaren bilgarriaren aurrealdetik atzealdera mugitzeko eskatu zitzaionean, "mundu guztiak Naughty Dog-en zeharo uko egin zion".[12]

The Last of Us jokoaren iragarpenaren ostean, Ellie eta Elliot Page aktorearen arteko alderaketak egin ziren. Pagek adierazi zuen Naughty Dogek bere antzekotasuna "kopiatu" zuela eta "ez zela estimatua", beste joko batean ari zelako, Beyond: Two Souls (2013)[13]. Straleyren arabera, Naughty Dog-ek ez zuen horren berririk —The Last of Us egin eta zenbait hilabetera iragarri zuten—[14][15]. Kotaku ohartu zen jokalari batzuek, ziurrenik, pertsonaiak nahastuko zituztela.[16] Straleyk esan zuenez, konparazioak egin ondoren, Naughty Dogek Ellieren itxura berrikusi zuen, "gure pertsonaiak denagatik bereiztea nahi dugulako".[17] Druckmannek eta Straleyk esan zuten Johnsonen nortasuna hobeto islatzeko eta gazteagoa egiteko egin zutela aldaketak. Honen 2012ko trailer batean eman zuten.[18][19]

II. Zatirako, Elliek urte askotako iterazioa jasan zuen; baina taldeak trantsizio logikoa nahi zuen lehen jokotik, janzkera "praktiko baina pertsonala" mantentzen duen bitartean.[20] Ashley Swidowskik, pertsonaiaren artista nagusiak, Ellieren begiak diseinatu zituen izaera miserable bat islatzeko; lehen jokoan, adibidez, Elliek begi zabalagoak zituen bere haur izaera plasmatzeko.[21] Ellieren besoko tatuajea, sits batean oinarritua, Kaliforniako Natalie Hall artistak diseinatu zuen diseinu-taldeak ideia bat lortzeko arazoak izan zituen ostean. Hallek taldekide baten besoan marraztu zuen tatuajea, taldeak ikus zezan. Sitsek argiarekin zuten obsesioak Elliek jokoan zuen obsesioa islatzen zuela sentitu zuen Druckmannek, eta Joelen oroigarri gisa balio izan zuen.[22]

Erredakzioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

The Last of Us: Left Behind (2014) Ellie eta Rileyren arteko harremana eta Ellieren ondorengo izaera azalduko zituzten gertaerak kontatzeko idatzi zituzten.[23] Druckmann ere Sirian eta Afganistanen izandako gerretan oinarritu zen; Ellierentzat bezala, gatazka herrialde horietako umeentzat familiarra zela sentitu zuen.[24] Left Behind-ek Rileyren portaerak Ellieren jarrera aldatzen ikusten du, eta Elliek bere ingurukoak salbatzeko borrokatzen duela erakusten du. Taldeak Elliek Rileyren inguruan zuen portaeran ere interesa zuen; hau jolas zaleagoa izanda.[25] Left Behind jokoan, Elliek eta Rileyk musu bat partekatzen dute. Taldeak jokoaren musua alde batera uztea pentsatu zuen, baina istorioarentzat ezinbestekoa zela eta harremana sendotzen zuela sentitu zuen.[26] Hasiera batean Elliek Riley influentziatzat hartzen zuela sentitzen zuen arren, Druckmannek geroago bere erakargarritasun erromantikoa kontsideratu eta kontzeptua esploratzea erabaki zuen.[27]

II. Zatirako, Druckmannek Ellie protagonista bezala erabiltzea erabaki zuen taldearen emozioa ikusiz, batez ere pertsonaiaren errugabetasunaren galera garatuz, Breaking Bad-eko (2008-2013) idazleen sentimenduarekin konparatuz Walter White esploratzeko aukera izan zutenean. Ellie eta Joel gabeko sekuela bat sortzearen inguruan eztabaidatu zuen taldeak, baina hain interesgarria izango ez zela sentitu zuen.[28] Elliek astronomiarekiko zuen zirrara Johnsonen beraren interesetan oinarritu zen; komikiekiko zuen obsesioa, berriz, Druckmannen haurtzaroan.[29] Halley Grossek, II. Zatiko ko-idazle eta narrazio-buruak, Elliek Abby jarraitzeko hartutako erabakia bere TOENa garaitzean oinarritzen zela sentitu zuen, Abby bera hiltzeko nahian ordez.[30] Grossek, TOEN sufritu duenak, gaia zehaztasunez irudikatzeko erantzukizuna hartu zuela sentitu zuen; [31]traumarekin sufritu zezaketen jokalariek bakarrik ez daudela ulertzea nahi baitzuen.[32] Joel eta Ellie indarkeriaren pertzepzioa deseraiki nahi zuten idazleek: honen aurrean Joel axolagabe eta praktikoa den bitartean, Elliek "ohorezko kultura" bat mantentzeko hiltzen du, modu honetan bortizkeria bere egoari lotuz.[33] Taldeko batzuek Elliek Abbyrekin zuen obsesioa drogazaletasun baten antzekoa zela pentsatu zuten, eta Dina joan egin zela obsesioa inoiz amaituko ez zela sentitzen zuelako.[1] Grossek jokoaren azken irudiak, non Elliek Joelek oparitutako gitarra atzean uzten duen, Elliek honen heriotza atzean uzten duela atal berri bat hasteko errepresentatzen duela pentsatu zuen. Druckmannek sentitu zuen Elliek bere egoa alde batera utzi zuela errepresentatzen zuela, baina nahiago izan zuen jokalariak bere interpretazioa sortzea.[34]

Gameplay-a

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

The Last of Us-etzat, Ellieren adimen artifizialak jokoaren motorrak berrikuspen esanguratsua behar izan zuen.[35] Taldeak Joelengandik gertu egotea nahi izan, jokalariek zama gisa ikus ez zezaten.[36] Max Dyckhoff, adimen artifizialaren programatzaileak, esan zuenez, Elliek jokoan zehar erabaki errealistak hartuko zituela bermatzeko, "gertatzen ari zena" eta "Joelekin eta etsaiekin zuen harremana zein izango zen" kontuan hartu zituen.[37] The Last of Us-eko neguko segmentuan, jokalariek Ellieren kontrola hartzen dute. Garatzaileek ziurtatu zuten aldaketa hori eta Ellieren immunitatearen ezagutza sekretupean mantendu zutela jokalariak ezustean harrapatzeko.[38]

Telesaila

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bella Ramsey The Last of Us telesailaren bigarren denboraldia filmatzen Vancouverreko erdialdean 2024ko abuztuan

2021eko otsailaren 10ean Bella Ramseyk HBOren telebistarako adaptazioan Elli antzeztuko zuela iragarri zuten.[39] Alde batera utzitako pelikularentzat pentsatu zituzten aktoreen —Maisie Williams eta Kaitlyn Dever, esaterako— ideiak alde batera utzi zituzten telesailaren ekoizpena hasi zenerako, hautagaiak berrezarriz.[40] 105 bat aktore kontuan hartu ostean; ekoizleak izaera burutsu, berezi eta potentzialki bortitza erretratatu zezakeen aktore baten bila zebiltzan.[41][42] Ramseyren saialdiaren zinta ikusi ondoren, David Benioff eta D. B. Weiss-ekin hitz egin zuten —Game of Thrones telesailaren erakusleak ziren, eta Ramseyk paper errepikaria zuen telesailean—, eta haren talentua ziurtatu zieten. Ramseyk papera ziurtatu zuen saialdia eta hilabetera.[43]

Ramseyk erabakiaren berri jaso zuen proiektu ezberdin baten ekoizpenean zegoen bitartean. Esan zutenez, ikuskizuna "inoiz egin duten gauzarik handiena bezala" sentitzen da, eta berehala jakin zuen zen Pedro Pascal harekin batera arituko zela grabaketa osoan.[44][45] Ramseyk jokoa ezagutzen zuen saialdiaren aurretik,[46] baina ez jolastera animatu zen jatorrizko antzezpena ez errepikatzeko, eta horren ordez YouTuben jokoren bat ikusi zuen "horren ideia bat izateko";[47] oraindik ez zuen jokatu telesaila filmatu ondoren.[48] Ramseyk nahi zuen bere emanaldia jokoen oroigarri izatea, kopiatu gabe.[49] Ramsey ingelesa da, eta estatubatuar azentu bat ikasi behar izan zuen zuen papera burutzeko, eta 15 hazbete ile moztu behar izan zituen.[50][51] Ekoizpenaren %90erako bular-konpresore bat erabili zuen set-ean hobeto enfokatzeko.[52]

Izaera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ellie "bere urteetatik haratago heldua" bezala deskribatzen da, bere inguruko zirkunstantzien ondorioz.[53] Indartsua, burutsua eta "harritzeko zail samar" bezala aurkezten da.[54] Bere trauma emozionala Davidekin izandako topaketaren ostean areagotu egiten da.[55][56] Bere bizitzan zehar hainbeste pertsona galdu ondoren, Elliek monofobia larria pairatzen du, bai eta bizirik atera denaren errua.[57] Horrek oso pertsona gogorra bihurtzen du, zalantzarik gabe indarkeria erabiltzen du eta askotan hizkuntza profanoa erabiltzen du.[58][59][60][61] Ellie ere ezdeusa sentitzen da, bere bizitza zama bat dela eta bere heriotza besteentzat onuragarria izango delakoan.[62] Elliek ekimena erakusten duen bitartean, bera ez da Joel bezain trebea biziraupenean, zerbait oldarkorra eta inozoa baita.[63][64] Ellie ez da igeri egiteko kapaza Joelek II. Zatia baino lehen gertatutako momenturen batean irakatsi zionera arte.[65] Hala eta guztiz ere, erresilientzia fisiko eta emozional handia eta erabateko ausarkeria erakusten ditu; Joel larri zaurituta dagoenean zaintzeko dituen gaitasunak erakusten duen bezala Berak egoera beldurgarrietan irauten du etengabe.[66][67] Ellie lesbiana da, eta interes erromantiko femeninoen atzetik dabil, bai Left Behinden, bai II. Zatiaren kasuan.[68]

Agerpenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ellieren amak, Annak, jaio eta gutxira utzi behar izan zuen, eta Annaren lagun Marlenek hazi zuen hasieran. Bostongo berrogeialdian dagoen barnetegi militar batera joan zen Ellie. Han, Riley Abel lagun egin zen, zapaltzaileengandik babesten zuen adiskide errebelde bihurria, The Last of Us: American Dreams komiki-seriean ikus daitekeen bezala.[69] Left Behinden gertakizunetan, The Last of Us baino hiru aste lehenagoan oinarritua dagoena, Riley, luzaroan kanpoan egon ondoren, itzultzen da, eta Ipurtargiekin bat egin duela esango dio Ellieri, milizia iraultzaile bat. Rileyk Ipurtargien lepokoa utzi du Elliek gelditzeko eskatu dionean, eta musu eman diote elkarri. Infektatu batzuk kosk egin eta gero, suizidioan pentsatzen dute biek, baina azken orduak elkarrekin pasatzea erabatzen dute.[70] Ellie, ordea, bizirik atetzen da, eta infekzioarekiko immunea dela konturatzen da.[71]

The Last of Us jokoan larri zauritutako Marlenek Ellie Bostonetik Coloradora eramatea agintzen dio Joeleri, horrela Ipurtargiak laguntzeko bere inmunitatea erabiliz txerto bat garatzen. Hasiera batean Ellie Joelerekin haserre dago bere umore txarragatik, baina denborarekin harreman estua garatzen dute. Joelek bere anaia Tommyrekin utzi nahi duela jakiten duenean horrela bera Bostonera itzultzeko, alde egiten du. Joelek jarraitu ostean, Elliek aurre egiten dio, ez uzteko eta elkarrekin haien bidaiarekin jarraitzeko. Ellieren trauma haratago doa kanibal batzuekin izandako topaketa baten ostean, hauen lider David matxete batekin hiltzera bere burua behartuta ikustean. Coloradoko basea suntsituta ikusten dutenean, Ellie eta Joelek Ipurtargiak Salt Lake City-ko ospitalean topatzen dituzte. Hemen Joelek Ipurtargiek Ellie hil gabe txertoa garatu ezin dutela jakiten du, Elliek garunean duen onddoaren infekzioa erauzi behar baitute. Marlene eta Ipurtargiak hiltzen ditu eta Ellie, konortea galduta dagoela, babesera darama. Ondoren Ellieri gezurra esaten dio, esanez Ipurtargiek dozenaka pertsona inmune topatu dituztela eta txerto baten garapena bertan behera utzi dutela.[72] Elliek aurre egiten dio, berak sentitzen duen bizirik atera denaren errua deskribatuz eta egia jakin behar duela esanez, baina Joelek egia diola baieztatzen dio.[73]

The Last of Us Part II jokoan, Ellie eta Joel Jacksoneko Tommyren komunitatean ezarri dira. [74]Joelek gitarra bat eman dio Ellieri, jotzen erakusteko emandako hitza betez. Ellie Ipurtargien ospitalera itzuli da eta egia jakin du. Amorratuta dago Joelekin, kirurgia aurrera atera izan balitz bere bizitzak axola izango ziola sentituta. Ordutik aurrera, bien arteko harremanean tentsio handia sortu da. Elliek, azkenean, Joeli hitz eman dio barkatzen saiatuko dela, baina bere hilketaren lekuko da Abbyren, milizia kide bat eta Joelek hildako zirujau Ipurtargi baten alabaren, eskutik, zeinek Joel hiltzen du honek Ellie salbatu nahi duenean. Bere neska-lagun Dinarekin, Tommyrekin eta Dinaren mutil-lagun ohi Jesserekin batera, Seattleko miliziaren gotorlekura doa Ellie, mendeku bila. Bidean, Elliek bere immunitatearen berri ematen dio Dinari, eta honek bere haurdunaldiaren berri, Jesse haurraren aita izanda. Elliek Abbyren taldeko hainbat kide hil ondoren, Abbyk Jesse hil du, Tommy larri zauritzen du eta Ellie eta Dina garaitzen ditu. Bizia barkatzen die eta Seattletik alde egiteko agintzen die. Handik denbora batera, Ellie eta Dina Jacksonen ondoko baserri batean bizi dira, eta Dinaren haurtxoa (JJ) hazten ari dira. Elliek, ordea, trauma-ondoko estresa du. Dinaren eskaerei jaramon egin gabe, Elliek Abby Santa Barbararaino jarraitzen du. Han, esklabo bihurtutako Abby askatzen gaizkile-talde batengandik. Joelen heriotzari buruzko flashback bat izan du, eta Abbyren kontra borroka bat hasten du. Abbyk hozka egin die Ellieren bi hatzei, baina Elliek menderatu egin du eta itsasoan itotzen hasten da, baina azkenean, Joelen oroitzapen zoriontsu bat antzematen duenean, alde egiten uzten dio modu honetan berarekin zuen zorra itzuliz. Ellie baserrira itzultzen eta hutsik aurkitzen du. Joelen gitarra bere hatz galduekin jotzeko saiakera egiten du. Joeli barkatzeko promesa ekarri du gogora, gitarra utzi eta alde egin du.[75]

Harrera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
30 urteko emakume bat ile hori luzearekin, kamararen eskuinean dagoen norbaiti irribarre eginez.
18 urteko pertsona ez binarioa kamararen ezkerrean dagoen norbaiti hitz egiten.
Ashley Johnson (ezkerra) eta Bella Ramseyren (eskuina) antzezpenak Ellie bezala video games eta television series, hurrenez hurren, kritika oso positiboak jaso dituzte.[76][77][78]

Ellie pertsonaiak komentario positiboak jaso zituen orokorrean. Edge aldizkariko Jason Killingsworthek Ellieren konplexutasuna goraipatu zuen eta Naughty Dogen papera mirestu zuen "neska nerabe subordinatu... goiztiar bat" egin ez duelako, "Joelek zaindu behar duena", horrela estereotipoak apurtuz.[79] GamesRadarreko Ashley Reed eta Andy Hartupek "jokoetako emakumezko pertsonaiarik inspiratzaileenetako bat" izendatu zuten Ellie, "inoiz diseinatutako pertsonaiarik moderno eta errealistenetako bat" dela azpimarratuz.[80] Eurogamerreko Ellie Gibsonek pertsonaiaren indarra eta zaurgarritasuna goraipatu zituen, damatxu arriskuaren klitxearen apurketa goraipatuz.[81] GamesRadarrek belaunaldiko bideojokoetako pertsonairik onenetarikoen artean zerrendatzen du Ellie, bere balioak gizonezko pertsonaia gehienena gainditzen duela esanez.[82] IGNeko Greg Millerrek BioShock Infinity (2013) bideojokoko Elizabethekin alderatu zuen Ellie, eta lehena "askoz ere biribilagoa" zela sentitu zuen.[83] Game Informerreko Kimberley Wallacek, aldiz, jokoa Joelengan gehiegi zentratzen zela sentitu zuen, "Ellieren garrantzia apenas kapitalizatuz",[84] eta The New York Times-eko Chris Suellentropek Ellie "bigarren mailako paper batean, menpekoago" jaurtitzen dutela epaitu zuen.[85]

Kritikek Ellie eta Joelen arteko harremana goraipatu zuten. Game Informerreko Matt Helgesonek harremana "hunkigarria" eta "ondo-idatzia" zela idatzi zuen,[86] Joystiqeko Richard Mitchellek "benetakoa" eta emozionala sentitu zuen,[87] eta IGNeko Colin Moriartyk jokoko parterik nabarmenduena zela azpimarratu zuen.[88] Eurogamerreko Oli Welshek pertsonaiak "benetako pazientzia eta trebetasunarekin" sortu zirela sentitu zuen.[89] Polygoneko Philip Kollarrek jokoaren hautazko elkarrizketek harremana gogortzen zutela pentsatu zuen.[90] Game Informerreko Wallacek Joel eta Ellie "2013ko bideojokoen bikoterik onenetariko bat" izendatu zituen, bata bestea babesteko interesa azpimarratuz.[91] Game Informerreko Kyle Hilliardek Joel eta Ellieren harremana Prince of Persia (2008) Prince eta Elikarenarekin alderatu zuen, bi bikoteak elkarrengan asko arduratzen direla idatziz, eta The Last of Useko"crescendo emozionala" goraipatuz, zeina Prince of Persian lortu ez zena.[92] PlayStation Official Magazineko David Meiklehameko Joel eta Ellie PlayStation 3ko jokoetako pertsonairik hoberenak izendatu zituen.[93]

Left Behind argitaratu ondoren, Elliek Rileyrekin zuen harremana goraipatu zuten berrikusleek. GameSpot-eko Tom McSheak Ellierenganako estimazio berri bat sentitu zuen Rileyren inguruan egin zituen ekintzak ikusi ostean.[94] Daily Telegraph-eko Tim Martinek pertsonaien elkarrekintzak goraipatu zituen,[95] eta Eurogamer-eko Stace Harmanek sentitu zuen Left Behindek Joel eta Ellieren arteko harremanaren ulermena hobetzen laguntzen duela.[96] Kotakuko Kirk Hamiltonek Ellie eta Rileyren musua "bideojokoen azken une erabakigarria" bezala deskribatu zuen, "gauza handia" zela adieraziz.[97] IGNeko Keza MacDonaldek idatzi zuenez, musua "hain ederra, naturala eta dibertigarria zen, non [bera] txoratuta geratu baitzen".[98] IGNeko Luke Karmalik zalantzan jarri zuen Naughty Dogek musuaren atzean zuen motibazioa, nabaritu zuen "bait and switch" delakoa azpimarratuz, zeinean jokalariak pertsonaiarengan interesatzea lortu zuten bere sexualitatearen berri eman baino lehen, baina azkenean baztertu egin zuten eta Ellieren sexualitatearen erabilera eta idazkeraren sotiltasuna goraipatu zituen.[99] Polygoneko Colin Campbellek Ellie eta Riley 2010eko bideojokoetako pertsonairik onenen artean zerrendatu zituen, haien arteko desberdintasunak baina hurbiltasuna aipatuz.[100]

Johnsonek The Last of Us Part IIan izandako aktuazioagatik goraipena lortu zuen.[101][102] Destructoideko Chris Carterrek hainbat urteren ostean pertsonaia berriro antzezteko izan zuen trebetasuna goraipatu zuen.[103] Eurogamerreko Oli Welshek Johnsonen antzezpena "azpimarragarria" zela esan zuen bere "gordintasuna, zaurgarritasuna eta haserrearen" irudikapenagatik.[104] GamesRadar+eko Alex Avardek Johnsonen sufrimenduaren antzezpena "sariak baino ez ditu merezi" esan zuen.[105] Pertsonaiaren inguruan, IGNeko Jonathon Dornbushek Johnsonek Ellieren elementu orori hainbat ñabardura gehitu zizkiola idatzi zuen.[106] The Washington Posteko Elise Favisek Elliek Joelekin izandako armairutik ateratzearen momentua goraipatu zuen, bere esperentzia propioarekin alderatuz eta gaia bere aitarekin hitz egiteko izan zituen zailtasunak aipatuz.[107] CinemaBlendeko Alexandra Ramosek Ellie "historian lehenengo protagonista lesbiana blockbuster bideojoko batean" izan zela esan zuen, Dinarekin izandako harremana goraipatuz.[108] Observerreko Rafael Motamayorrek Abbyren gehiketak Ellieren pertsonaia hobetu zuela sentitu zuen.[109] Mashableko Jess Johok pertsonaia kritikatu zuen Joelekin zuen harremanean gehiegi zentratzeagatik.[110] Polygoneko Maddy Myerseko eta Wiredeko Julie Muncyk Ellieren eboluzioa eta haien akatsengandik ikasteko ezgaitasuna kritikatu zituzten.[111][112]

Elliek The Last of Us eta Left Behind jokoengatik hainbat sari lortu zituen, Hardcore Gamerren Pertsonaia Berririk Onena eta SXSW Gming Awards-eko Pertsonairik Garrantzitsuena, besteak beste. [113][114]Horrez gain, Destructoidek Pertsonairik Onenarako izendapena lortu zuen.[115] Ashley Johnsonen antzezpenak hainbat lorpen izan ditu: 10. eta 11. British Academy Video Games Awards-eko Antzezpena, 17. Annual D.I.C.E. Awards-eko Pertonaiaren Antzezpen Azpimarragarria, Spike VGX 2013-ko Ahots-Aktore onena, eta The Daily Telegraph-eko Aktore Onena.[116][117][118][119][120] The Last of Us Part IIko paperagatik, Johnson NAVGTR Sarien Drama Batean Antzezpen Nagusi Azpimarragarri sariaren ko-irabazle izendatu zuten.[121] Horrez gain, IGN-ren The Game Awards 2020ko Antzezpen Onenaren izendapena lortu zuen. 17, bai eta British Academy Games Awards-eko Paper Nagusi Baten Antzezpenarena, baina hirurak Laura Baileyren eskutik galdu zituen, zeinek Abby antzeztu zuen.[122][123][124][125] Johnson 19. Game Audio Network Guild Awards-eko Ahots-Antzezpen sarira egon zen izendatuta, eta Ellie 24. Annual D.I.C.E. Awards-eko Lorpen Azpimarragarria Pertsonai Batean sarira.[126][127] 2024ean Ellie BAFTAren bideojokoetako pertsonairik ikonikoen zerrendaren 19. zerrendatu zuten.[128]

Telesailean, Ramseyren antzezpena eta Pedro Pascalen Joelekin izandako kimikak oso goraipatuak izan ziren.[129][130][131] Kotaku Australiako David Smithek Ramsey "pilotoaren garaipenik handiena" izendatu zuen, batez ere Pascalekin izandako eszenengatik.[132] Laugarren atalerako, Push Squareren Baynek antzezpenak bere kastinga dudatan jarri zutenen iritzia aldatuko zuela, trauma eta umorea alderatzeko trebetasuna goraipatuz.[133] The Washington Posteko Gene Parkek atal horretako umorea "Ramseyren garaia gihar horiek erakusteko" zela esan zuen.[134] Bosgarren atalean, Den of Geekeko Bernard Book Ramseyren erreakzioa Henryren heriotza ikusterakoan "bihotz-balaztatzaile" izendatu zuen,[135] eta Total Filmeko Bradley Russellek bere antzezpenak atalean zehar momentu hori askoz ere efektiboago izatea lagundu zuela esan zuen, eta sarietarako izendapenak merezi zituela.[136] Book pentsatu zuen seigarren atalean "[Ramseyren] karrerako antzezpenik onena" ikus daiteleela.[137] io9ko Germain Lussierrek Ellie eta Joelen arteko konfrontazioan azpimarratu zela,[138] eta IGNeko Simon Cardyk Ramseyk umore eta emozioen artean aldatzeko duen trebetasuna goraipatu zuen.[139] Haren paperarengatik, Ramseyk hainbat sari-izendapen lortu zituen, haien artean Astra TV Awards, Primetime Emmy Awards eta Television Critics Association Awards egonda.[140][141][142]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b «The definitive interview with the creators of Sony's blockbuster The Last of Us (part 1) page 2 | GamesBeat» web.archive.org 2017-11-28 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  2. ↑ «The origins of Ellie from ‘The Last of Us’ - The Washington Post» web.archive.org 2020-06-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  3. ↑ «The definitive interview with the creators of Sony's blockbuster The Last of Us (part 1) | GamesBeat | Games | by Dean Takahashi» web.archive.org 2016-04-22 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  4. ↑ «The Last of Us: Ashley Johnson on bringing Ellie to life - PlayStation.Blog.Europe» web.archive.org 2015-09-08 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  5. ↑ (Ingelesez) «The Last of Us: interview with Neil Druckmann and Ashley Johnson» The Telegraph 2013-05-31 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  6. ↑ «Capturing Joel And Ellie For The Last Of Us - Features - www.GameInformer.com» web.archive.org 2015-03-28 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  7. ↑ «The Last of Us: interview with Neil Druckmann and Ashley Johnson - Telegraph» web.archive.org 2014-09-14 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  8. ↑ «YouTube» web.archive.org 2020-07-08 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  9. ↑ «'The Last of Us Part II': Ashley Johnson Navigates Grief and Guilt as Ellie | Hollywood Reporter» web.archive.org 2020-06-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  10. ↑ «The Last of Us Storyline Explained in Detail - IGN» web.archive.org 2012-10-16 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  11. ↑ (Ingelesez) Ellie (The Last of Us). 2024-11-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  12. ↑ «Naughty Dog: We've been asked to push Ellie to the back of the box art | GamesIndustry.biz» web.archive.org 2015-06-26 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  13. ↑ «Ellen Page Says The Last Of Us' Ellie "Ripped Off My Likeness"» web.archive.org 2015-04-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  14. ↑ «Changes to The Last of Us' Ellie and announcement of Ellen Page in Beyond are "complete coincidence" • News • PlayStation 3 • Eurogamer.net» web.archive.org 2012-06-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  15. ↑ «Ellen Page accuses 'The Last of Us' developers of 'ripping off' her likeness | The Verge» web.archive.org 2013-06-24 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  16. ↑ «Ellen Page Says The Last Of Us' Ellie "Ripped Off My Likeness"» web.archive.org 2015-04-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  17. ↑ «Changes to The Last of Us' Ellie and announcement of Ellen Page in Beyond are "complete coincidence" • News • PlayStation 3 • Eurogamer.net» web.archive.org 2012-06-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  18. ↑ «Changes to The Last of Us' Ellie and announcement of Ellen Page in Beyond are "complete coincidence" • News • PlayStation 3 • Eurogamer.net» web.archive.org 2012-06-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  19. ↑ «The Last of Us: New Trailer, New Ellie - IGN» web.archive.org 2012-05-17 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  20. ↑ (Ingelesez) Ellie (The Last of Us). 2024-11-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  21. ↑ «The origins of Ellie from ‘The Last of Us’ - The Washington Post» web.archive.org 2020-06-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  22. ↑ «What does Ellie’s tattoo in ‘The Last of Us Part II’ mean? - The Washington Post» web.archive.org 2020-06-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  23. ↑ «The Last of Us Developers Talk Left Behind DLC [SPOILERS - GameSpot»] web.archive.org 2015-07-29 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  24. ↑ «Staying Human in the Inhuman World of The Last of Us - GameSpot» web.archive.org 2014-03-30 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  25. ↑ «From Dreams - The Making of The Last of Us: Left Behind - YouTube» web.archive.org 2015-04-08 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  26. ↑ «The Last of Us Developers Talk Left Behind DLC [SPOILERS - GameSpot»] web.archive.org 2015-07-29 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  27. ↑ «Inside the Mind Behind the Brilliant New Last of Us DLC | WIRED» web.archive.org 2015-03-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  28. ↑ «The Last Of Us Part II Interview – Adding Depth, Staying Grounded, And The Cost Of Revenge - Game Informer» web.archive.org 2020-06-03 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  29. ↑ (Ingelesez) «The Podcast: Naughty Dog’s Neil Druckmann And Media Molecule’s Siobhan Reddy Join Talking Games With Reggie And Harold!» nygamecritics.com 2020-06-29 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  30. ↑ «The Last of Us Part II Interview with Neil Druckmann & Halley Gross | IndieWire» web.archive.org 2020-06-23 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  31. ↑ «The Last Of Us Part II: how Neil Druckmann made a masterpiece | British GQ» web.archive.org 2020-06-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  32. ↑ «The Last of Us Part II POPSUGAR Interview | POPSUGAR Australia Entertainment» web.archive.org 2020-06-26 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  33. ↑ «The Last of Us Part II Interview with Neil Druckmann & Halley Gross | IndieWire» web.archive.org 2020-06-23 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  34. ↑ «The Last of Us Part II Interview with Neil Druckmann & Halley Gross | IndieWire» web.archive.org 2020-06-23 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  35. ↑ «Naughty Dog Talks Combat in The Last of Us - IGN» web.archive.org 2015-02-18 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  36. ↑ «How Naughty Dog created a partner, not a burden, with Ellie in The Last of Us | Polygon» web.archive.org 2015-01-18 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  37. ↑ «How Naughty Dog created a partner, not a burden, with Ellie in The Last of Us | Polygon» web.archive.org 2015-01-18 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  38. ↑ «The definitive interview with the creators of Sony's blockbuster The Last of Us (part 1) | GamesBeat | Games | by Dean Takahashi» web.archive.org 2016-04-22 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  39. ↑ «'Last of Us': 'Game of Thrones' Breakout Bella Ramsey to Star as Ellie (Exclusive) | Hollywood Reporter» web.archive.org 2021-02-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  40. ↑ «How The Last of Us Plans to Bring the Zombie Genre Back to Life – The Hollywood Reporter» web.archive.org 2023-01-04 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  41. ↑ «'The Last of Us' Game Creator’s Parents Can “Finally Experience” His Work | Vanity Fair» web.archive.org 2023-01-13 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  42. ↑ «The Last of Us: Neil Druckmann and Craig Mazin on HBO Show's Changes» web.archive.org 2023-01-06 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  43. ↑ «How The Last of Us Plans to Bring the Zombie Genre Back to Life – The Hollywood Reporter» web.archive.org 2023-01-04 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  44. ↑ «The Last of Us: Teen actress honoured to land lead role - BBC News» web.archive.org 2021-10-14 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  45. ↑ «Bella Ramsey ‘the happiest I’ve ever been’ making ‘The Last of Us’ | The Star» web.archive.org 2023-01-06 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  46. ↑ «In ‘The Last of Us,’ Bella Ramsey Might Save the World - The New York Times» web.archive.org 2023-01-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  47. ↑ «Bella Ramsey talks 'Catherine Called Birdy' ending, HBO's 'Last of Us'» web.archive.org 2022-10-09 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  48. ↑ «The Last Of Us Stars Pedro Pascal And Bella Ramsey Explain How They Used The Video Game In Preparation For The Series» web.archive.org 2023-01-06 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  49. ↑ «HBO's The Last of Us: Ellie Actress Explains Why She Hasn't Played the Games | Den of Geek» web.archive.org 2022-10-14 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  50. ↑ «IGN Interviews the Cast of The Last of Us HBO - IGN» web.archive.org 2023-01-06 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  51. ↑ «In ‘The Last of Us,’ Bella Ramsey Might Save the World - The New York Times» web.archive.org 2023-01-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  52. ↑ «Bella Ramsey on The Last Of Us, Game Of Thrones and working with Pedro Pascal | British GQ» web.archive.org 2023-02-14 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  53. ↑ «The Drop: New PlayStation Releases for February 11th, 2014 – PlayStation.Blog» web.archive.org 2016-03-04 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  54. ↑ «The Drop: New PlayStation Releases for February 11th, 2014 – PlayStation.Blog» web.archive.org 2016-03-04 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  55. ↑ «Is This the Most Important Moment in The Last of Us? - IGN» web.archive.org 2016-03-07 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  56. ↑ «The Last Of Us' Climactic Moments Could Have Been Very Different» web.archive.org 2016-03-04 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  57. ↑ «The Moral Ambiguities In The Last Of Us» web.archive.org 2015-05-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  58. ↑ «The Last of Us Review - GameSpot» web.archive.org 2015-02-28 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  59. ↑ «2013 in Review: In The Last of Us, No Death is Meaningless | USgamer» web.archive.org 2015-09-09 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  60. ↑ «Let's Talk About: The ending of The Last of Us | Polygon» web.archive.org 2016-03-24 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  61. ↑ «Every Time Ellie Says F**k, S**t (And Motherf**ker) In The Last Of Us» web.archive.org 2015-06-18 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  62. ↑ «Some of gaming's greatest heroes are mentally ill, and that's a great thing | Polygon» web.archive.org 2016-04-02 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  63. ↑ «Staying Human in the Inhuman World of The Last of Us - GameSpot» web.archive.org 2014-03-30 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  64. ↑ «The Last of Us Review - GameSpot» web.archive.org 2015-02-24 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  65. ↑ «The 12 biggest nitpicks of The Last of Us | GamesRadar» web.archive.org 2015-06-18 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  66. ↑ «The Last of Us: Left Behind – review | Technology | The Guardian» web.archive.org 2016-09-24 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  67. ↑ «The Last of Us review: Me, you, and the infected | Ars Technica» web.archive.org 2016-09-16 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  68. ↑ «How The Last of Us Part II brought lesbian representation to gaming - i-D» web.archive.org 2020-08-13 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  69. ↑ (Ingelesez) The Last of Us: American Dreams. 2024-11-07 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  70. ↑ (Ingelesez) The Last of Us: Left Behind. 2024-11-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  71. ↑ (Ingelesez) The Last of Us. 2024-11-18 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  72. ↑ «Let's Talk About: The ending of The Last of Us | Polygon» web.archive.org 2016-03-24 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  73. ↑ (Ingelesez) The Last of Us. 2024-11-18 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  74. ↑ (Ingelesez) The Last of Us Part II. 2024-11-17 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  75. ↑ (Ingelesez) The Last of Us Part II. 2024-11-17 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  76. ↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman BAFTA izeneko erreferentziarako
  77. ↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman Push Square Review izeneko erreferentziarako
  78. ↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman WP S1 Review izeneko erreferentziarako
  79. ↑ «Sexism sells? The Last Of Us begs to differ | Features | Edge Online» web.archive.org 2013-06-28 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  80. ↑ «The Last of Us isn't the solution to sexism in games, but it's a start • Eurogamer.net» web.archive.org 2015-04-22 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  81. ↑ «The Last of Us isn't the solution to sexism in games, but it's a start • Eurogamer.net» web.archive.org 2015-04-22 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  82. ↑ «Best game characters of the generation | GamesRadar» web.archive.org 2015-04-21 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  83. ↑ «The Last of Us' Ellie vs. BioShock Infinite's Elizabeth - IGN Video» web.archive.org 2015-05-22 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  84. ↑ «Opinion: Important Female Characters Weren’t Marketed Well This Year - Features - www.GameInformer.com» web.archive.org 2015-09-24 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  85. ↑ «In the Video Game The Last of Us, Survival Favors the Man - The New York Times» web.archive.org 2015-10-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  86. ↑ «Naughty Dog's Grim Masterpiece - The Last of Us - PlayStation 3 - www.GameInformer.com» web.archive.org 2015-03-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  87. ↑ «The Last of Us review: Humans, conditioned | Joystiq» web.archive.org 2015-03-08 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  88. ↑ «The Last of Us Review - IGN» web.archive.org 2015-02-26 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  89. ↑ «The Last of Us review • Eurogamer.net» web.archive.org 2015-03-16 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  90. ↑ «The Last of Us review: dead inside | Polygon» web.archive.org 2015-03-13 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  91. ↑ «The Best Gaming Duos Of 2013 - Features - www.GameInformer.com» web.archive.org 2015-09-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  92. ↑ «From Elika To Ellie: Comparing Prince Of Persia And The Last Of Us - Game Informer» web.archive.org 2019-01-21 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  93. ↑ «The Last Of Us review SPOILER FREE - Naughty Dog's latest masterpiece is apocalypse wow | Official PlayStation Magazine» web.archive.org 2013-06-08 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  94. ↑ «The Last of Us Review - GameSpot» web.archive.org 2015-02-24 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  95. ↑ «The Last of Us: Left Behind review - Telegraph» web.archive.org 2015-03-23 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  96. ↑ «The Last of Us: Left Behind review • Eurogamer.net» web.archive.org 2015-02-21 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  97. ↑ «Video Gaming's Latest Breakthrough Moment» web.archive.org 2015-03-13 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  98. ↑ «The Significance of The Last of Us: Left Behind - IGN» web.archive.org 2015-04-02 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  99. ↑ «Why We Need More Gay Characters In Video Games - IGN» web.archive.org 2015-04-28 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  100. ↑ «The 70 best video game characters of the decade - Polygon» web.archive.org 2019-11-27 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  101. ↑ «The Last of Us: Part II Review (PS4) | Push Square» web.archive.org 2020-06-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  102. ↑ «The Last of Us Part 2 review - a generation-defining masterpiece - VG247» web.archive.org 2020-06-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  103. ↑ «Review: The Last of Us Part II» web.archive.org 2020-07-07 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  104. ↑ «The Last of Us review • Eurogamer.net» web.archive.org 2015-03-16 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  105. ↑ «The Last of Us Part 2 review: "An astonishing, absurdly ambitious epic" | GamesRadar+» web.archive.org 2020-06-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  106. ↑ «The Last of Us Review - IGN» web.archive.org 2015-02-26 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  107. ↑ «‘The Last of Us Part II’: The importance of Ellie’s coming out story …» archive.ph 2020-07-23 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  108. ↑ «Explaining The Last Of Us’ Groundbreaking Queer Characters In The Games | Cinemablend» web.archive.org 2023-01-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  109. ↑ «The Last of Us Part II: Explaining Its Brutal Redemption Arcs | Observer» web.archive.org 2020-08-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  110. ↑ «How 'The Last of Us 2' fails its women protagonists» web.archive.org 2020-07-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  111. ↑ «The Last of Us review: dead inside | Polygon» web.archive.org 2015-03-13 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  112. ↑ «'Last of Us Part II' Is Great, but Can't Escape Its Father's Shadow | WIRED» web.archive.org 2020-06-13 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  113. ↑ «2013 Best New Character | Hardcore Gamer» web.archive.org 2015-06-27 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  114. ↑ «Congratulations to the 2015 SXSW Gaming Award Winners! | South by Southwest 2015 Music, Film and Interactive Festivals - Austin Texas» web.archive.org 2015-03-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  115. ↑ «The winner of Destructoid's best 2013 character» web.archive.org 2015-06-27 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  116. ↑ «BAFTA Games Awards 2014 Winners Announced - IGN» web.archive.org 2015-01-05 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  117. ↑ «Gamasutra - BAFTA Awards honor Destiny, Monument Valley, and David Braben» web.archive.org 2015-03-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  118. ↑ «D.I.C.E. Awards By Video Game Details» web.archive.org 2015-05-01 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  119. ↑ «‘Grand Theft Auto V’ Tops Spike VGX 2013 Award Winners List» web.archive.org 2015-04-01 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  120. ↑ «Telegraph Video Game Awards 2013 - Telegraph» web.archive.org 2015-03-19 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  121. ↑ «Ghost of Tsushima стала игрой года по версии NAVGTR Awards — Игромания» web.archive.org 2021-02-23 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  122. ↑ «The Game Awards Winners: Complete 2020 List - Variety» web.archive.org 2020-12-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  123. ↑ «The Best Performance in Games of 2020 - IGN» web.archive.org 2020-12-15 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  124. ↑ «BAFTA Games Awards 2021 Nominations Announced - IGN» web.archive.org 2021-03-03 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  125. ↑ «BAFTA Games Awards: Supergiant’s ‘Hades’ Takes Home Top Prize – Winners List – Deadline» web.archive.org 2021-03-26 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  126. ↑ «'The Last of Us Part II' Leads 19th Annual G.A.N.G. Awards Nominees - Variety» web.archive.org 2021-03-17 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  127. ↑ «The D.I.C.E. Awards 2021 winners & finalists | Shacknews» web.archive.org 2021-04-22 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  128. ↑ «Random: BAFTA's 'Iconic Game Characters' Poll Has Us Scratching Our Heads | Nintendo Life» web.archive.org 2024-04-04 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  129. ↑ «The Last of Us TV show review | A fantastic drama in its own right | Radio Times» web.archive.org 2023-01-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  130. ↑ «The Last of Us, review: dystopian thriller is the greatest video game adaptation ever made» web.archive.org 2023-01-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  131. ↑ «The Last of Us review: True to the game, and just as hard-hitting - The Washington Post» web.archive.org 2023-01-10 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  132. ↑ «Everything I Liked About The First Episode Of The Last Of Us» web.archive.org 2023-01-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  133. ↑ (Ingelesez) Square, Push. (2023-02-06). «TV Show Review: The Last of Us (HBO) Episode 4 - A Heart-Warming Breather» Push Square (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  134. ↑ «The Last of Us HBO episode 4 recap: Ellie on her own terms - The Washington Post» web.archive.org 2023-02-06 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  135. ↑ «The Last of Us Episode 5 Review: Escape From Kansas City | Den of Geek» web.archive.org 2023-02-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  136. ↑ «The Last of Us episode 5 review: "A pulse-pounding reminder of how scary the show can be" | GamesRadar+» web.archive.org 2023-02-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  137. ↑ «The Last of Us Episode 6 Review: Something's Wrong With Joel | Den of Geek» web.archive.org 2023-02-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  138. ↑ «Last of Us Episode 6 Recap: Kin With Pedro Pascal, Bella Ramsey» web.archive.org 2023-02-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  139. ↑ «The Last of Us: Episode 6 Review - IGN» web.archive.org 2023-02-20 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  140. ↑ «‘The Boys,’ ‘Yellowjackets,’ ‘Abbott Elementary’ lead 2023 HCA TV Awards nominations - AwardsWatch» web.archive.org 2023-07-11 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  141. ↑ «2023 Emmy Nominations: The Full List – Deadline» web.archive.org 2023-07-12 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).
  142. ↑ «TV Critics Award Nominations 2023: Succession, The Bear, Last of Us – The Hollywood Reporter» web.archive.org 2023-06-30 (Noiz kontsultatua: 2024-11-21).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]