Erretinol

Erretinola edo A₁ bitamina, konposatu organikoa da, C₂₀H₃₀O formula duena, A bitaminaren familiakoa. Solido kristalino hori-laranja kolorekoa da. Uretan disolbaezina da, baina oso disolbagarria koipetan. Eraztunetik zintzilik dagoen katean lau lotura bikoitz dauzka eta horrek zis-trans isomeria agertzea dakar^[1].

Erretinol
Formula kimikoa	C20H30O
SMILES kanonikoa	2D eredua
SMILES isomerikoa	CC(=C/CO)\C=C\C=C(C)\C=C\C1=C(C)CCCC1(C)C
MolView	3D eredua
Mota	10,15-cyclophytane diterpenoid ^(en) eta A bitamina
Masa molekularra	286,23 Da
Erabilera
Elkarrekintza	nuclear receptor subfamily 2 group C member 2 ^(en)
Haurdunaldia	US pregnancy category X ^(en)
Rola	farmako esentzial, vitamer ^(en) eta primary metabolite ^(en)
Identifikatzaileak
InChlKey	FPIPGXGPPPQFEQ-OVSJKPMPSA-N
CAS zenbakia	68-26-8
ChemSpider	393012
PubChem	445354
Reaxys	403040
Gmelin	17336
ChEBI	247497
ChEMBL	CHEMBL986
ZVG	70220
EC zenbakia	200-683-7
ECHA	100.000.621
CosIng	37479
RxNorm	1367187
Human Metabolome Database	HMDB0000305
KNApSAcK	C00031437
UNII	G2SH0XKK91
NDF-RT	N0000148615
KEGG	C17276, D06543 eta D00069
PDB Ligand	RTL

Funtzioak eta iturriak

Erretinola eta A bitaminaren beste forma batzuk beharrezkoak dira ikusmenerako, zelula-garapenerako, larruazala eta muki-mintzak mantentzeko, immunitate-funtziorako eta ugalketa-garapenerako. Erretinola ikusmena ahalbidetzen duten pigmentuen osagai da eta ezinbestekoa da epitelio ehuna ongi hazteko eta osasuntsu izateko^[2].

Iturri dietetikoek arraina, esnekiak eta haragia dira^[3]. Erretinola sintetikoa ere izan daiteke eta hainbat erreaziobide baliatzen dira industrian.

Erretinola gehigarri gisa, A bitaminaren urritasuna tratatzeko eta prebenitzeko erabiltzen da. Ahotik hartzen da, edo muskulu batean injektatuta.

Azala zaintzeko produktuen osagai gisa, zimurrak eta larruazala zahartzearen beste ondorio batzuk murrizteko usatzen da^[4].

Ikus, halaber

• Erretinal
• Azido erretinoiko
• A bitamina
• Erretinode

Erreferentziak

1. (Ingelesez) PubChem. «Retinol» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2024-09-13).
2. «ZT Hiztegi Berria» zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2024-09-13).
3. (Ingelesez) «Office of Dietary Supplements - Vitamin A and Carotenoids» ods.od.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2024-09-13).
4. (Ingelesez) Youmshajekian, Lori. «How Retinol Cosmetics Change Skin at a Chemical Level» Scientific American (Noiz kontsultatua: 2024-09-13).