Espeleotema

Biserujkako leizea, Krk uhartea, Kroazia.

Espeleotemak (grezieratik, "leizeetako metaketak") edo konkrezioak karbonatazioaren ondorioz leizeetan sortutako egiturak dira. Leizeetan sortutako bigarren mailako metaketa mineral oro izendatzeko hitz zientifiko orokorra da. Egitura hauek ingurune karstikoen ezaugarriak dira, eta hainbat haitzuloetan aurkitu ditzakegu.

Ura lurzorutik pasatzean, azidotu egiten da sustraiek sortzen duten CO₂-aren ondorioz. Ur azido hau kareharrira iristean, zirrikituetatik sartzen da eta berau disolbatzen du. Kaltzio bikarbonatoz (CaCO3) aberastutako ur honek hutsune bat topatzean (kobazulo bateko galeria bat, adb.), prezipitazio fenomeno bat jasaten du: CO2 gas forman askatzen da eta kaltzita sortzen da. Ur-tanten abiadura behar bezain motela bada, estalaktitak bezalako espeleotemak sortuko dira. Abiadura handian badator ura, kaltzitak isurketa itxura hartuko du.

Ikus, gainera

• Estalaktita
• Estalagmita
• Haitzulo
• Karstiko

Kanpo estekak