Gorputz-adar fantasma

Gorputz-adar fantasma
Deskribapena
Motaperceptual disorders (en) Itzuli
hautematea
Espezialitateaneurologia
Honen izena daramamamu
Identifikatzaileak
GNS-10G54.6 eta G54.7
GNS-9353.6
DiseasesDB29431
MeSHD010591

Gorputz-adar fantasmaren sindromea[1] gorputz-adar anputatu bat gorputzarekin konektatuta dagoela eta gorputzeko gainerakoarekin funtzionatzen duela adierazten duen sentsazioen pertzepzioa da; hasieran garunak bulkadek gorputz-adar galdutik zeramatzaten nerbioen mezuak jasotzen jarraitzen zuelako gertatzen zela uste zuten.[2] Hala ere, gaur egun eman daitekeen azalpenik posibleena da burmuinak anputatutako gorputz-adarrari eskainitako eremu bat izaten jarraitzen duela eta, beraz, pazienteak sentitzen jarraitzen duela: gorputz-adarraren egoera zuzentzen duten sarrerako estimulurik ez dagoenez, eremuak bere kabuz sortzen ditu koherentetzat jotzen dituen sentsazioak.

Anputatutako pertsonen % 50-80k sentsazio fantasma horiek jasaten dituzte anputatutako gorputzadarrean, eta gehienek sentsazioak mingarriak direla diote.[3] Sentsazio fantasmak gorputzeko beste atal batzuk kendu ondoren ere gerta daitezke, eta ez nahitaez atal bat, adibidez, bular bat, hortz bat (hortz fantasmaren mina) edo begi bat kendu ondoren.

Kausak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez dakigu zehazki zerk eragin duen gorputz-adar fantasmaren sindromea. Sentsazioak burmuinak anputazioaren ondorengo informazio sentsoriala berrantolatzeko egindako ahaleginaren ondorio direla uste dute.[2] Funtsean, garunak "bere kabuz berritu behar ditu kableak" gorputzeko aldaketetara egokitzeko.

Arrisku-faktoreak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hauek dira gorputz-adar fantasmaren sindromea garatzeko aukerak areagotzen dituzten faktoreak:

  • Aurre-anputazioko mina. Anputatu aurretik gorputz-adarrean mina duen gaixoak geroago fantasma-mina izateko aukera gehiago ditu.
  • Odol-koagulua anputatutako gorputz-adarrean.
  • Infekzioa gorputz-adarrean, anputazioa egin aurretik.
  • Kaltea bizkarrezur-muinean edo nerbio periferikoetan, kaltetutako gorputz-adarra hornitzen baitzuten.

Sintomak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sintomak gorputz-adar bat moztu zaien eta gorputzadarrik gabe jaio diren pertsonengan gertatzen dira. Sintomak existitzen ez den gorputz-adar batean hautematen dira, eta sintoma hauek dituzte:

  • Mina.
  • Gorputz-adarra oraindik lotuta dagoela eta normal funtzionatzen duela sentitzea.
  • Moztutako gorputz-adarra hozten da
  • Inurridura
  • Deformazio-sentsazioa
  • Hotz eta bero sentsazioa.

Diagnostikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Anputazio baten ondoren, garrantzitsua da medikuari esatea mina edo bestelako sentsazioak dituen. Tratamendu goiztiarragoak, oro har, arrakasta izateko aukerak hobetzen ditu. Ez dago fantasma-mina diagnostikatzeko froga medikorik. Medikuak historial kliniko bat hartuko du, azterketa fisiko bat egingo dio eta, bereziki, gorputz-adarra moztu aurretik eta ondoren gertatu ziren seinale, sintoma eta gorabeheren berri izan nahiko du.

Tratamendua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zorionez, anputazio baten ondorengo min fantasma kasu gehienak laburrak eta ez oso ohikoak dira. Min iraunkorra duten pazienteentzat, tratamendua desafiatzailea izan daiteke, minarentzako medikamentuekin maneiatuz.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Euskalterm: [Gaixotasunak Hiztegia] [2015]
  2. ↑ a b Síndrome del Miembro Fantasma - Dolor Fantasma, Miembro Fantasma, Dolor Neuropático (Gaztelaniaz)
  3. ↑ Sherman, R. A.; Sherman, C. J. & Parker, L. (1984) "Chronic phantom and stump pain among American veterans: results of a survey.", Pain, pp. 83-95

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Medikuntza Artikulu hau medikuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.