Kriptokokosi | |
---|---|
| |
Deskribapena | |
Mota | opportunistic mycosis (en) , Mikosia, gaixotasun immunologikoa eritasuna |
Espezialitatea | infektologia |
Arrazoia(k) | Cryptococcus neoformans Cryptococcus gattii |
Tratamendua | |
Erabil daitezkeen botikak | itraconazole (en) , natamycin (en) , 5-fluorocytosine (en) , B anfoterizina eta Flukonazol |
Identifikatzaileak | |
DiseasesDB | 3213 |
MedlinePlus | 001328 |
eMedicine | 001328 |
MeSH | D003453 |
Disease Ontology ID | DOID:12053 |
Kriptokokosia Cryptococcus neoformans onddo patogenoak eragiten duen gaixotasuna da, mikosi mota bat dena. Onddo mikroskopikoa (legamia) da aipatutakoa, eta oportunista; horrek esan nahi du infekzio larriak sortzen dituela immunitate-sistema ahula duten pertsonengan, batez ere (HIESa dutenengan, adibidez).
Onddoa arnas-bidetik sartu ohi da gorputzean, inhalatzen denean. Legamia hori ugaria da lurrean, batez ere hegaztien gorotzez kutsatutako lurzoruetan [1]. Mikrobioa biriketara iristen da, eta bertan gizabanako osasuntsuengan infekzio azpi-klinikoa (hots, sintomarik gabekoa) garatzen du. Immunitate-sistema gailentzen zaio onddo oportunista horri eta, egoera normalean, gaixotasuna ez da garatzen.
Gizabanako immunogutxituengan, ordea (HIESa dutenak, botika immunosupresoreak hartzen dituztenak...) Cryptococcus neoformansek bizirik dirau eta arnas-bidean bronkitisaren antzeko koadro klinikoa eragiten du. Horretaz gain, onddoa odolera irits daiteke eta hortik gorputzeko atal ezberdinetara hedatu.
Infekzioak, odolaren bidez hedatua, gorputzeko hainbat atal kaltetu ditzake:
Meningitis dagoenean likido zefalorrakideoaren azterketak (txinatar tinta erabiliz) legamia patogenoaren zelulak agerian jarriko ditu, diagnostikoa egiaztatzeko balio duena. Arnas-aparatutik hartutako laginen (karkaxak, esaterako) azterketa mikroskopikoak ere berdin balio du. Hemokultiboa ere batzuetan positiboa izango da, baina ez beti.
Tratamenduari dagokionez, B anfoterizina 5-fluorozitosinarekin konbinatu ohi da (zain barneko bidetik aplikatuz). Flukonazola aukerako botika da.