Lina Stern

Lina Stern
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Liepāja, 1878ko abuztuaren 14a ^(juliotar egutegia)
Herrialdea	Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Heriotza	Mosku, 1968ko martxoaren 7a (89 urte)
Hobiratze lekua	Novodevitxi hilerria
Familia
Haurrideak	ikusi Wilhelm Stern ^(en)
Hezkuntza
Heziketa	Genevako Unibertsitatea
Hezkuntza-maila	Doktor Nauk in Biology ^(en)
Hizkuntzak	errusiera
Jarduerak
Jarduerak	biokimikaria, fisiologoa, biologoa, medikua, unibertsitateko irakaslea eta kimikaria
Lantokia(k)	Geneva
Enplegatzailea(k)	Genevako Unibertsitatea
Jasotako sariak	ikusi Stalin Prize Lanaren Bandera Gorriaren Ordena Izar Gorriaren Ordena Medal "For Valiant Labour in the Great Patriotic War 1941–1945" Medal "In Commemoration of the 800th Anniversary of Moscow"
Kidetza	Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia Zientzien Errusiar Akademia Sobietar Batasuneko Zientzien Akademia
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista

Lina Solomonovna Stern (errusieraz: Лина Соломоновна Штерн; Liepāja, 1878ko abuztuaren 26a - Mosku, 1968ko martxoaren 7a) zientzialari errusiar-sobietarra izan zen. 1918an, Genevako Unibertsitatean irakasle titulua jaso zuen lehen emakumea izan zen.

Bizitza eta ibilbidea

Liepāja (Letonia) hiriko familia judu batean jaioa, 1925ean, irakasle lanetan hasi zen Moskuko Medikuntzako Pirogov Institutuan.

1929tik 1948ra, Stern SESBeko Zientzien Akademiako^[1] Fisiologia Institutuko zuzendaria izan zen. Sternek eta bere taldeak bizitza luzeari eta loari buruzko ikerketak egin zituzten. Bere gidaritzapean praktika klinikoak nabarmen hobetu eta Bigarren Mundu Gerran milaka bizitza salbatu zituzten lanak egin ziren. 1943an Stalin.^[2] Saria irabazi zuen.

Burmuinaren ikerketa

Sternek burmuineko xixku eta kapilarren hesiak aztertu zituen.^[3] Sternek, hesi hauek, bere lankide Raymond Gautierenekin^[4][5] batera existitzen zirela frogatu zuen.

Aktibismo eta jazarpena

Batzorde Judu Antifaxistako kide bezala, Stern bizirik atera zen olerkari erailen gauetik 1949an SESBek hamabost kide atxilotu eta hiltzera kondenatu zituenean. Bere heriotza-epaia espetxeratze eta Kazakhstango Zhambylen bost urteko erbesteratzeren truke kommutatu zuten.

Errehabilitazioa

Iosif Stalin hil ondoren, azkenean askatu eta Moskura^[6] itzuli ahal izan zen.

Erreferentziak

1. Dowd, Lynn; Bennett, Mary; Guy, Laura; Nelson, Rebecca; Conti, Kelci; Zaitchek, Allison. (2012). «Treatment Needs and Outcome for Women in Group Treatment for Anger and Aggression Problems» PsycEXTRA Dataset (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).
2. «Lina Stern (1878…1968): Physiologin und Biochemikerin, erste Professorin an der Universität Genf und Opfer stalinistischer Prozesse» Bulletin des Médecins Suisses 86 (26): 1594–1597. 2005-06-29  doi:10.4414/bms.2005.11314. ISSN 1661-5948. (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).
3. (Ingelesez) Ballabh, Praveen; Braun, Alex; Nedergaard, Maiken. (2004-06-XX). «The blood–brain barrier: an overview» Neurobiology of Disease 16 (1): 1–13.  doi:10.1016/j.nbd.2003.12.016. (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).
4. (Ingelesez) Davson, Hugh. (1989). Neuwelt, Edward A. ed. «History of the Blood-Brain Barrier Concept» Implications of the Blood-Brain Barrier and Its Manipulation (Springer US): 27–52.  doi:10.1007/978-1-4613-0701-3_2. ISBN 978-1-4612-8039-2. (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).
5. (Ingelesez) Davson, H. (1976-02-01). «Review lecture. The blood-brain barrier.» The Journal of Physiology 255 (1): 1–28.  doi:10.1113/jphysiol.1976.sp011267. (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).
6. Thatcher, A. (2000-07). «“Experience” and WWW Searching, or the Search for the Www “Expert”» Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting 44 (4): 412–415.  doi:10.1177/154193120004400403. ISSN 1541-9312. (Noiz kontsultatua: 2021-05-04).

Bibliografia

• Vein, Alla A (2008). «Science and fate: Lina Stern (1878-1968), a neurophysiologist and biochemist». Journal of the History of the Neurosciences
• Stalin's Secret Pogrom: The Postwar Inquisition of the Jewish Anti-Fascist Committee by Joshua Rubenstein.

Kanpo-estekak