Margaret Morse Nice

Margaret Morse Nice

Bizitza
JaiotzaAmherst, 1883ko abenduaren 6a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaChicago, 1974ko ekainaren 26a (90 urte)
Familia
AitaAnson D. Morse
Familia
Hezkuntza
HeziketaClark Unibertsitatea
Mount Holyoke College
Hizkuntzakingelesa
frantsesa
Irakaslea(k)Althea Sherman (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakornitologoa, unibertsitateko irakaslea eta naturalista
Enplegatzailea(k)Ohio Estatuko Unibertsitatea
Jasotako sariak

Margaret Morse Nice (Amherst, Massachusetts,1883ko abenduaren 6a - Chicago,1974ko ekainaren 26a) estatubatuar ornitologo, etologo eta haur psikologoa izan zen. Txolarre kantariaren bizi-historia luze aztertu zuen, eta Studies in the Life History of the Song Sparrow (1937) lanaren egilea izan zen.[1] Ezkondu ondoren, bere seme-alaben hizkuntzaren ikaskuntzari buruzko behaketak egin zituen eta ikerketa lan ugari idatzi zituen.

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nice 1883ko abenduaren 6an jaio zen Amherst-en, Massachusetts.[2] Anson D. Morse Amherst College-ko historia irakaslearen eta Margaret Duncanen (Ely) alaba zen, eta sei neba-arreba zituen, Ely, William, Sara, Katherine, Harold eta Edward.[3][4]

Txikitatik naturarekiko interesa izan zuen. Amak, Mount Holyoke Collegen botanika ikasi ondoren, basoko loreen izenak erakutsi zizkion. Hegaztiei buruzko lehen liburua Lucy Guernseyren Jenny and the Birds (1860) izan zen, amak ozen irakurria. Geroago, John B. Granten Our Common Birds and How to Know Them (1891) lana ezagutu zuen. Research Is a Passion With Me (1979) bere autobiografian idatzi zuen: "Nire bizitzako Gabonetako oparirik kuttunena 1895ean izan zen, Mabel Osgood Wright-en Bird-Craft". Liburu honek txorien koloretako ilustrazioak zituen eta hamabi urte zituenean bertako hegaztiei buruzko oharrak gordetzera gidatu zuen. Bere ohar arduratsuei esker, 13 urte zituenean hartutako notak baliagarriak izan ziren 61 urte geroago zozo papargorri, berdantza eta tiranido gaztetxoen arrakasta-tasekin alderatzeko.[5]

1906an Psikologian lizentziatu zen Mount Holyoke Collegen[6] eta 1915ean Biologia masterra lortu zuen Worcesterreko (Massachusetts) Clark Unibertsitatean.[2] Clark Unibertsitatean graduondoko bi emakumezko ikasleetako bat izan zen. Eragin handia izan zuen G. Stanley Hall eta Clifton Fremont Hodgeren eskutik. Hallek eragina izango zuen gerora haurren psikologiarekiko izan zuen interesean, eta Hodgek, berriz, kontserbazioan eragin zion. Hodgek eragin nabarmena izan zuen Anthony R. Kuser-engan eta uso mezulariengatik 100 dolarreko saria kentzea lortu zuen, eta, aldiz, 300 dolarreko saria eskaintzea habia arazorik gabe egiten uzteagatik. Hodgek galeperrak zituen etxean eta Margaretek zaintzen zituen bidaiatzen zuenean. Lizentziaturarako galeper zuriaren (Colinus virginianus) dietari buruzko lehen ikerketa sakona egin zuen.[7]

Ibilbidea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Clark Unibertsitatean, Margaretek Leonard Blaine Nice ezagutu zuen eta 1908an ezkondu ziren. Blaine fisiologia irakaslea izan zen bi urtez Harvardeko Medikuntza Fakultatean. Ondoren, familia Normanera (Oklahoma) joan zen, eta han Blainek postu bat onartu zuen unibertsitateko fisiologia eta farmakologia fakultatean.[8] Bost seme-alaba izan zituzten: Constance, 1911n jaioa; Marjorie, 1912an; Barbara, 1916an; Eleanor, 1918an; eta Janet, 1922an. Eleanor pneumoniak jota hil zen bederatzi urte zituela Columbusen, Ohion.[9]

1913tik 1927ra Oklahomako hegaztiak ikertu zituen, azkenean Birds of Oklahoma izenarekin argitaratu zirenak 1931. urtean. Oklahoman egon zen bitartean, haurren psikologian ere interes handia izan zuen, eta 18 artikulu argitaratu zituen. Constance izan zen bere lehen azterlanaren gaia, Development of a Child 's Vocabulary in Relation to Environment (1915) bezala argitaratu zena.[10] Bere seme-alabak, haien hiztegia, esaldien luzera eta hizketaren garapena aztertu zituen. Nicek Marjorie eta Eleanorren hiztegiak argitaratu zituen Proceedings of the Oklahoma Academy of Sciences liburuan (1927). Hiru urteko 19 haurrek batez beste 910 hitzeko hiztegia zutela ikusi zuen, eta 3.000 hitzetara iristen zirela sei urterekin. Honek langile batek 300 hitz baino gutxiagoko hiztegia zuela zioen ideia zaharra ezeztatzen zuen.[11]

Dolu-usoak ere aztertu zituen, eta haiei buruz idatzi zuen hainbat tokitan. Audubon Elkarte Nazionalaren bileretara joan zen, eta eskualdeko ornitologo asko ezagutu zituen. Althea Sherman ornitologoa, Nice baino 30 urte zaharragoa, mentore izan zen bere ibilbidearen hasieran.[12]

1927an Ohioko Columbus hirira joan zen, non Blainek katedra bat onartu zuen Ohioko Estatu Unibertsitatean.[13] Lekualdatze honek inguruko ornitologo gehiago ezagutzeko aukera eman zion. AOUko bilera batean, 1927an, Florence Merriam Baileyk "dolu-usoaren andrea" bezala agurtu zuen.[9] Bertan, txolarre kantarien ikerketa bat egin zuen, eta munduko ornitologorik nabarmenetako bat bihurtu zen, denbora luzez banakako hegaztien portaera erregistratuz. Hasieran, eraztunak jarrita zituzten bi txori aztertu zituen, Bat eta 4M izenekoak,[14] eta, geroago, 69 bikote eraztundu. 1929tik aurrera, zortzi urte eman zituen hegazti horiek aztertzen, eta elkarreraginak, hazkuntza, lurraldetasuna, ikaskuntza, sena eta kantua izan zituen ardatz.[5] 1931n Ernst Mayr ezagutu zuen Ornitologoen Batasun Amerikarraren (AOU) bilera batean, eta honek, "fauna-erregistroak eta argazki politak baino zerbait gehiago interesatzen zitzaion" estatubatuar bat ezagutzeaz pozik,[15] idaztera animatu zuen eta bere ikerketen emaitzen argitalpena antolatu zuen.[4] Argitalpenaren ondoren, Nice Wilson Clubeko lehen emakume presidente aukeratu zuten,[1] eta AOUko kide izan zen bosgarren emakumea izan zen. Beka bat jaso zuen 1934an.[2]

1932an familia Europara joan zen Erromako Nazioarteko Kongresu Fisiologikoan parte hartzeko. 1938an bi hilabete eman zituen Konrad Lorenzekin Austrian gatibu hartutako hegaztien ohiturak aztertzen.[1] 1936an familia Chicagora joan ondoren, Chicagoko Ornitologia Elkarteko presidenteordea eta Illinoisko Audubon Elkarteko zuzendaria izan zen.[2] Bere ikerketei buruzko bi liburu ezagun idatzi zituen, The Watcher at the Nest (1939) eta The Behavior of the Song Sparrow (1943).

Bigarren Mundu Gerraren amaieran, Joseph Hickey eta beste batzuekin batera ornitologo europarrei laguntzen aritu zen.[16] Bizitza basatiaren eta kontserbazioaren defendatzaile gisa, Nizek Witchita Mendietako Bizitza Basatiaren Babeslekua, Dinosauroen Monumentu Nazionala eta Kaliforniako sekuoiak babesteko borrokatu zuen, besteak beste.[2]

Althea Sherman bere aholkulariak bezala, Nizek bere ahalegin zientifiko gehienak finantzatu zituen, eta hori garrantzitsua zen garai hartako zirkulu zientifikoetan generoen arteko diskriminazio orokorra zela eta.[17]

Margaret Morse Nice 1974ko ekainaren 26an hil zen Chicagon, arteriosklerosiak jota, senarra hil eta bi hilabetera.[4]

Ornitologiari ekarpenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
txolarre kantaria

Nice-k hegaztien bizi-historiak landu zituen arreta gehiena bilketa, deskribapen eta zerrenda geografikoan jartzen zen garaian. Txolarre kantariari buruzko bere lana, bereziki, mugarritzat jotzen da, eta bere lana, oro har, "beharrezko denbora eta pazientziaren aurrean adimena zorabiatu dadin bezain zabal eta zailtzat" jo zen.[18] Ernst Mayr-ek idatzi zuen Nicek "ia bakarka hasi zuela aro berri bat amerikar ornitologian eta zerrenda-jazarpen mugimenduaren aurkako mugimendu eraginkor bakarra izan zuela". Bere lehen ikerketa-artikulua Mayr eta Erwin Stresemannen laguntzarekin argitaratu zen Journal für Ornithologie aldizkari alemanean 1933an eta 1934an, aldizkari estatubatuarrek ez zituztelako hain artikulu luzeak onartzen.[5][4]

Nicek hegaztiei buruzko ia 250 artikulu, liburuen 3.000 aipamen eta hainbat liburu idatzi zituen, Birds of Oklahoma (1924, 1931), The Watcher at the Nest (1939) eta bere autobiografia barne. Bere autobiografia hil ostean argitaratu zen Konrad Lorenzen hitzaurre batekin.[5]

Hautatutako argitalpenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Nice, M. M. 1910. Food of the bobwhite. J. Econ. Ent. 3:295–313.
  • Nice, M. M. 1930. Observations at a nest of Myrtle Warblers. Wilson Bull. 42:60–61.
  • Nice, M. M. 1931. The birds of Oklahoma. Revised edition. Publ. Okla. Biol. Survey 3:1–224.
  • Nice, M. M. 1937. Studies in the life history of the Song Sparrow. I. A population study of the Song Sparrow. Trans. Linn. Soc. N.Y. 4:1–247.
  • Nice, M. M. 1939a. The social kumpan and the Song Sparrow. Auk 56:255–262. PDF
  • Nice, M. M. 1939b. The watcher at the nest. Macmillan, New York.
  • Nice, M. M. 1941. The role of territory in bird life. Am. Midl. Nat. 26:441–487.
  • Nice, M. M. 1943. Studies in the life history of the Song Sparrow. II. The behavior of the Song Sparrow and other passerine birds. Trans. Linn. Soc. N.Y. 6:1–328.
  • Nice, M. M. 1954. Problems of incubation periods in North American birds. Condor 56: 173–197.
  • Nice, M. M. 1962. Development of behavior in precocial birds. Trans. Linn. Sot. N.Y. 8: l-211.
  • (L. B.-rekin Nice) (1914) A city kept awake by the honking of migrating geese. Bird-Lore 16: 119.
  • A third Christmas census. Proceedings of the Oklahoma Academy of Science 2 (1922):31–32.
  • Nesting records from 1920 to 1922 from Norman, Oklahoma. University of Oklahoma Bulletin 3 (1923): 61–67.
  • Extension of range of the robin and Arkansas kingbird in Oklahoma. Auk 41 (1924): 565–568.
  • (L. B-rekin. Nice) The birds of Oklahoma. University of Oklahoma Bulletin n.s. (286) (1924): 1–122.
  • Observations on shorebirds in central Oklahoma in 1924. Wilson Bulletin 37 (1925): 199–203.
  • The bird life of a forty acre tract in central Oklahoma. University of Oklahoma Bulletin. Proceedings of the Oklahoma Academy of Science 7 (1927): 75–93.
  • New nesting records in Cleveland County in 1925 and 1926. University of Oklahoma Bulletin. Proceedings of the Oklahoma Academy of Science 7 (1927): 72–74.
  • Pileated woodpeckers wintering in Cleveland County, Oklahoma. Auk 44 (1927): 103.
  • Seasonal fluctuations in bird life in central Oklahoma. Condor 29 (1927): 144–149.
  • Late nesting of indigo bunting and field sparrow in southeastern Ohio. Auk 45 (1928): 102.
  • Magnolia warblers in Pelham, Massachusetts in 1928. Wilson Bulletin 40 (1928): 252–253.
  • The morning twilight song of the crested flycatcher. Wilson Bulletin 40 (1928): 225.
  • Adventures at a window shelf. Oologist 46 (1929): 161–163.
  • Domestic pigeons nest hunting on a mountain top. Auk 46 (1929): 543–544.
  • Eight-mile censuses in 1927. Condor 31 (1929): 79.
  • The Harris sparrow in central Oklahoma. Condor 31 (1929): 57–61.
  • A hawk census from Arizona to Massachusetts. Wilson Bulletin 41 (1929): 93–95.
  • Vocal performances of the rock wren in Oklahoma. Condor 31 (1929): 248–249.
  • American egret and anhinga nesting in Oklahoma. Auk 55 (1930): 121–122.
  • A list of the birds of the campus of the University of Oklahoma. Publications of the University of Oklahoma Biological Survey 2 (1930): 195–207.
  • The Birds of Oklahoma. Rev. ed. Norman: University of Oklahoma Press, 1931.
  • Notes on the twilight songs of the scissor-tailed and crested flycatchers. Auk 48 (1931): 123–124.
  • Measurements of the white-throated and other sparrows to determine sex. Bird-Banding 3 (1932): 30–31.
  • Female quail 'Bob-whiting.' Auk 50 (1933): 97.
  • Locating returned song sparrows as nestlings. Bird-Banding 4 (1933): 51–52.
  • Robins and Caroline chickadees remating. Bird-Banding 4 (1933): 157.
  • Zur Naturgeschichte des Singammers. Journal fu¨r Ornithologie 81 (1933): 552–595.
  • Zur Naturgeschichte des Singammers. Journal fu¨r Ornithologie 82 (1934): 1–96.
  • The Eighth International Ornithological Congress. Bird-Banding 6 (1935): 29–31.
  • Some ornithological experiences in Europe. Bird-Banding 4 (1935): 147–154.
  • Storks in trees. Wilson Bulletin 47 (1935): 270–271.
  • (L. B., Nice eta R. M. Kraft-ekin) Erythrocytes and hemoglobin in the blood of some American birds. Wilson Bulletin 47 (1935): 120–124.
  • Late nesting of myrtle and black-throated green warblers in Pelham, Massachusetts. Auk 53 (1936): 89.
  • Curious ways of the cowbird. Bird-Lore 39 (1937): 196–201.

Haur-psikologia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • The Development of a Child's Vocabulary in Relation to Environment. Master's thesis, Clark University, 1915. Published in Pedagogical Seminary 22 (1915): 35–64.
  • The speech of a left-handed child. Psychological Clinic 9 (1915): 115–117.
  • The speech development of a child from eighteen months to six years. Pedagogical Seminary 24 (1917): 204–243.
  • Ambidexterity and delayed speech development. Pedagogical Seminary 25 (1918):141–162.
  • Concerning all day conversations. Pedagogical Seminary 27 (1920): 166–177.
  • A child and nature. Pedagogical Seminary 28 (1921): 22–39.
  • A child that would not talk. Proceedings of the Oklahoma Academy of Science 2 (1922): 108–111.
  • Handedness and speech. Proceedings of the Oklahoma Academy of Science 2 (1922):10.

Sariak eta aintzatespenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Nice elkarte ornitologiko britainiar, finlandiar, alemaniar, holandar eta suitzarren ohorezko kide izendatu zuten.
  • 1942an AOUren Brewster Domina jaso zuen txolarre kantariari buruzko ikerketengatik, eta Florence Merriam Baileyren ondoren domina jaso zuen bigarren emakumea izan zen.
  • Bi honoris causa doktorego jaso zituen, bata Mount Holyoke Collegetik ikasgelako bilera batean (1955) eta bestea Elmira Collegetik (1962).
  • Robert Dickerman ornitologoak Mexikoko txolarre kantari azpiespezie bat (Melospiza melodia niceae) izendatu zuen bere omenez.[5]
  • 1997an, Wilson Ornitologia Elkarteak Margaret Morse Nice domina ezarri zuen ornitologian egindako lanagatik.[7][4]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b c (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2018-12-06). «Margaret Morse Nice, ornitóloga» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2025-01-13).
  2. ↑ a b c d e ««Women in the Field : America's Pioneering Women Naturalists | WorldCat.org»» search.worldcat.org (search.worldcat.org. Texas A & M University Press. 1991. pp. 222-231.) (Noiz kontsultatua: 2025-01-13).
  3. ↑ Trautman, M. B. (1977). «In memoriam: Margaret Morse Nice». Auk 94: 430-441.
  4. ↑ a b c d e (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2023-12-22). «Margaret Morse Nice, la ornitóloga que más aprendió sobre el gorrión cantor sin sacrificar ni un solo ejemplar» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2025-01-13).
  5. ↑ a b c d e Alan Contreras and Milton Bernhard Trautman in Carol A. Biermann, Louise S. Grinstein, Rose K. Rose 1997. Women in the Biological Sciences: A Biobibliographic Sourcebook.. Greenwood Press..
  6. ↑ Rossiter, Margaret W. «Women scientists in America : struggles and strategies to 1940» search.worldcat.org (Baltimore: Johns Hopkins University Press.) (Noiz kontsultatua: 2025-01-13).
  7. ↑ a b «Wilson Ornithological Society Establishes Margaret Morse Nice Medal». .
  8. ↑ Nice (1979): 37-38..
  9. ↑ a b Nice (1979):90-91..
  10. ↑ Nice (1979):39-40..
  11. ↑ Nice (1979):80-81..
  12. ↑ Wood, Sharon E.. (1989-12-01). «Althea Sherman and the Birds of Prairie and Dooryard: A Scientist's Witness to Change» The Palimpsest 70 (4)  doi:10.17077/0031-0360.24853. ISSN 2638-4086. (Noiz kontsultatua: 2025-01-13).
  13. ↑ Nice (1979):89-90..
  14. ↑ Nice (1979):95-96..
  15. ↑ Nice (1979):109..
  16. ↑ Nice (1979):247-252..
  17. ↑ (Ingelesez) Richardson, Cynthia Watkins. (2002). Picturing Nature: Education, Ornithology and Photography in the Life of Cordelia Stanwood: 1865-1958. The University of Maine (Noiz kontsultatua: 2025-01-13).
  18. ↑ Strom, Deborah. (1989). «Birdwatching with American Women : a Selection of Nature Writings» search.worldcat.org (New York: Norton) (Noiz kontsultatua: 2025-01-13).

Beste iturri batzuk

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Ogilvie, Marilyn Bailey (2018). For the Birds: American Ornithologist Margaret Morse Nice. Norman, Oklahoma: University of Oklahoma Press.ISBN 978-0-8061-6069-6
  • Burkhardt Jr., Richard W. (1970–1980). "Nice, Margaret Morse". Dictionary of Scientific Biography. Vol. 23. New York: Charles Scribner's Sons. pp. 277–280. ISBN 978-0-684-10114-9.
  • Dunlap, Julie. "Birds in the Bushes: A Story About Margaret Morse Nice." Illustrated by Ralph L. Ramstad. 1996. Carolrhoda Books, Inc., Minneapolis, MN. +63 pp. ISBN 1-57505-006-4 .
  • Nice, M. M. 1979. "Research is a passion with me." Consolidated Amethyst Publications, Toronto.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]