Matilda Joslyn Gage | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Cicero, 1826ko martxoaren 24a |
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
Heriotza | Chicago, 1898ko martxoaren 18a (71 urte) |
Hobiratze lekua | Fayetteville |
Familia | |
Aita | Hezekiah Joslyn |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Clinton Liberal Institute (en) |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, editorea, kazetaria, sufragista, aktibismoa eta sufragettea |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | Teosofia |
Matilda Electa Joslyn Gage (Cicero, New York, 1826ko martxoaren 24a - Chicago, Illinois, 1898ko martxoaren 18a) estatubatuar emakumeen sufragioaren eta amerikar natiboen eskubide zibilen aldeko ekintzailea, abolizionista, librepentsalaria eta idazlea izan zen.
Joslyn Gagek bere haurtzaroa esklaboei laguntzeko sare klandestinoaren (lurpeko trenbidea) parte zen etxe batean igaro zuen. Kartzelan egon zen Fugitive Slave Law of 1850 delakoaren arabera egindako ekintzengatik, ekintza kriminal bezala esklabo iheslariei laguntza ematea tipifikatzen zuena. Bizitza osoan zehar arazo fisiko eta finantzarioak (bihotz-arazoak) izan zituen arren, emakumeen eskubideen alde egindako lana zabala, praktikoa eta askotan bikain gauzatua izan zen.
1852an Gage emakumeen eskubideen aldeko mugimenduan sartu zen, Sirakusako Emakumeen Eskubideen Konbentzio Nazionalean (New York) hitz egin zuenean. Emakumearen Sufragioaren Aldeko Elkarte Nazionaleko presidentea izan zen 1875etik 1876ra, eta hogei urte baino gehiagoz Batzorde Exekutiboko presidentea edo presidenteordea izan zen. 1876ko konbentzioan, polizia talde batekin eztabaida arrakastatsua izan zuen, elkartea legez kanpoko batzar bat egiten ari zela argudiatuz. Polizia, azkenean, kargurik jaso gabe joan zen
Gage The National Citizen and Ballot Boxeko editorea izan zen 1878ko maiatzetik 1881eko urrira arte (mikrofilmetan eskuragarri) eta The Liberal Thinker egunkariko editorea 1890etik aurrera. Argitalpen horiek aukera eman zioten saiakerak eta iritzi-artikuluak argitaratzeko. Honako hau da bere lanen zerrenda partziala:
1993an, Margaret W. Rossiter zientziaren historialariak Matilda J. Gageren omenez "Matilda efektua" terminoa[1] sortu zuen, emakume zientzialariek beren lanaren azterketa objektibo batetik legokiekeena baino kreditu eta aintzatespen txikiagoa jasotzen duten egoera soziala identifikatzeko. Matilda efektua Robert K. Merton soziologo ospetsuak aurkeztutako "Mateo efektua" ren ondorio bat da.
Artikulu hau New York Hiriko biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |