Mendebaldeko apatxera

Mendebaldeko apatxera
Datu orokorrak
Lurralde eremua	AEB
Hiztunak	14.000
Eskualdea	Arizona
UNESCO sailkapena	3: arriskuan
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza hizkuntza autoktono Ameriketako jatorrizko hizkuntzak indigenous language of North America ^(en) Na-dene hizkuntzak Athabaskan-Eyak ^(en) Atabaskera hegoaldeko atabaskar hizkuntzak
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3	apw
Ethnologue	apw
Glottolog	west2615
UNESCO	785
IETF	apw
Endangered Languages Project	1148

Mendebaldeko apatxera mendebaldeko apatxeen hizkuntza da, hegoaldeko atabaskar hizkuntzen familiakoa. 14.000 hiztun ditu, gehienak Arizonako erdi-ekialdean bizi diren mendebaldeko apatxeak.

Fonologia

Bokalak

Mendebaldeko apatxerak 4 bokal ditu: a, e, i eta o. Batetik, bokalon ahoskera luzea nahiz laburra izan daiteke; bestetik, ahokariak zein sudurkariak izan daitezke.^[1]

		Aurrekoak		Erdikoak		Atzekoak
		laburrak	luzeak	laburrak	luzeak	laburrak	luzeak
Itxiak	ahokariak	ɪ	iː
	sudurkariak	ɪ̃	ĩː
Erdiirekiak	ahokariak	ɛ	ɛː			o	oː
	sudurkariak	ɛ̃	ɛ̃ː			õ	õː
Irekiak	ahokariak			a	aː
	sudurkariak			ã	ãː

Kontsonanteak

Kontsonanteei dagokienez, 29 kontsonante-hots ditu:

		Ezpainbikariak	Hobikariak		Sabaikariak	Belarrak	Glotalak
			erdikoak	albokariak
Sudurkariak		m	n
Herskariak	ahoskabeak	p	t			k	ʔ
	ahostunak		(ⁿd/d)
	hasperendunak		tʰ			kʰ
	eiektiboak		tʼ			kʼ
Afrikariak	ahoskabeak		ts	tɬ	tʃ
	hasperendunak		tsʰ	tɬʰ	tʃʰ
	eiektiboak		tsʼ	tɬʼ	tʃʼ
Igurzkariak	ahoskabeak		s	ɬ	ʃ		h
	ahostunak		z		ʒ	ɣ
Hurbilkariak				l	j	w

Erreferentziak

1. (Ingelesez) Gordon, Matthew; Potter, Brian; Dawson, John; de Reuse, Willem; Ladefoged, Peter. (2001). «Phonetic Structures of Western Apache» (pdf) International Journal of American Linguistics 67: 415-448. (Noiz kontsultatua: 2019-02-13).

Kanpo estekak