Mercedes de Acosta

Mercedes de Acosta
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	New York, 1892ko martxoaren 1a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza	New York, 1968ko maiatzaren 9a (76 urte)
Familia
Aita	Ricardo de Acosta
Bikotekidea(k)	ikusi Isadora Duncan Claire Charles-Roux ^(en)
Haurrideak	ikusi Aida de Acosta ^(en) Rita de Acosta Lydig ^(en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	poeta, gidoilaria, eleberrigilea, moda-diseinatzailea eta autobiografialaria

Mercedes de Acosta Hernández de Alba (New York, AEB, 1892ko martxoaren 1a - ibidem, 1968ko maiatzaren 9a) estatubatuar poeta izan zen, antzerki-lanak idatzi eta arropa ere diseinatu zuena. Maitasun harremanengatik izan zen ezaguna, besteak beste: Greta Garbo, Tamara Karsavina, Tallulah Bankhead, Marlene Dietrich, Alla Nazimova, Eva Le Gallienne, Isadora Duncan, Katharine Cornell, Maude Adams, edo Ona Munson ( Haizeak eraman zuena izeneko filme ospetsuan "Belle Watlse" izan zen). Behin, gizon bati edozein emakume ken ziezaiokeela adierazi zuen ("I can get any woman from a man"). Hollywooden homoxesualitatea ezkutatu ez zuen lehenetarikoa izan zen.

Denek ez zuten onartzen haien izen ona. Alice B. Toklasek, beste lesbiana ezagun batek, hau idatzi zion Anita Loosi:

[...] ezin diozu Mercedesi hain lasai alde egin —AEBko bi emakume garrantzitsu izan ditu: Greta Garbo eta Marlene Dietrich.^[1]

Lau antzezlan egin zituen, eleberri bat eta hiru poesia-liburuki argitaratu ziren.

Biografia

Bere aita, Ricardo de Acosta, asturiarren seme kubatarra zen, eta bere ama, Micaela Hernández de Alba eta Alba andaluziarra, Albako dukeen ondorengoa zen. Mercedes de Acosta New Yorken jaio zen 1892an.^[2] Hainbat neba-ahizpa izan zituen: Aida, Ricardo Jr, Ángela, María eta Rita. Azken hori Rita Lydig izen artistikoko modelo ezaguna bihurtu zen.

Mercedes de Acosta Abram Poolerekin (1882–1961) ezkondu zen, 1920an. 1935ean dibortziatu ziren. Itxurari eusteko komenentziako ezkontza izan zen, biak homosexualak baitziren.

Bizitza pribatua

Arlo profesionalean talentua izan arren, Hollywoodeko korridoreetan famatu egin zen Mercedes. Harreman lesbikoak izan zituen Hollywoodeko elitearekin, eta lesbianismoa eta bisexualitatea komunak ziren Hollywoodeko lehen urteetan, Mercedes Acosta ez zen sexualitatea ezkutatzen saiatu.

1916an, abentura bat izan zuen Alla Nazimova aktorearekin, eta, handik gutxira, Tallulah Bankhead aktore gaztearekin eta geroago beste bat Isadora Duncan dantzariarekin. Acosta Abram Poolerekin 1920an ezkondu eta gutxira, Eva Le Gallienne aktorearekin bost urte iraun zuen harreman nahasian parte hartu zuen. Bi emakumeek sarri bidaiatzen zuten, oporretan ere elakrrekin joaten ziren; batzuetan, Natalie Clifford Barney idazle ospetsua bisitatzen zuten Europan.^[3] Acostak bi antzezlan idatzi zituen garai hartan Evarentzat: Sandro Botticelli eta Jehanne de Arc. Bietako batek ere ez zuen arrakasta handirik izan, eta, lanen finantza-porrotaren eta Mercedesen izaera posesibo eta jeloskorraren konbinazioaren ondorioz, harremana amaitu egin zen.^[4][3]

Hurrengo hamarkadan, Mercedesek hainbat bikotekide izan zituen. Gehienak etorkizun oparoko gazteak izan ziren, hala nola, Rudolph Valentinoren ustezko emaztegaia, Pola Negri, Edith Wharton idazlea, Katharine Cornell idazle eta antzezlea, Dorothy ("Dickie") Fellowes-Gordon eta Amy Lowell.

1920an elkar ezagutu ondoren, Acostak harremana izan zuen Tamara Platonovna Karsavina dantzari errusiarrarekin. Biak lagun eta maitaleak izan ziren. Acostaren autobiografia polemikoa argitaratu ondoren, Karsavina izan zen lagun izaten jarraitu zuen bakarretako bat; izan ere, harreman asko kaleratu zituen jendaurrean.

Greta Garborekiko harremana

Greta Garbo 1924an.

1931n, Greta Garborekin abentura bat izan zuen. Orduko Acostaren maitaleak, Salka Viertel idazleak, aurkeztu zituen. Mercedesek Garborekin izan zuen harremana askotan "bere bizitzako maitasuna" zela esan izan da.

Zalantzazkoa da Garbok sentimendu horiek partekatzea. Garbok beti kontrolatu zuen harremana, eta biak oporretara joan ziren denbora luzez, eta gero denbora askoan elkar ikusi gabe egon ziren, Garbok Acosta ezagutzea onartu gabe. Guztia Garboren borondatearen arabera egiten zen. 1944an Garbok zuen aldizkako harremana amaitu zuen. Acostak bere poema eta maitasun-gutunak bidaltzeari utz ziezaiola nahi zuen. Urte hartakoa da Mercedesen Garbori zuzendutako azken maitasun-poema ezaguna. Dakigunez, Acosta Garborekin maiteminduta egon zen hil arte.

Indiarako bidaiak

1930eko hamarkadan Mercedes Acosta ekialdeko espiritualtasunaz interesatu zen bere ezagun bati esker, Norina Matchabelli printzesari esker. Norina Meher Baba indiar mistikoaren jarraitzailea zen. Urte askoan, Meher Babak liluratu egin zuen Acosta, eta denbora ematen zuen bere konpainian, indiarra Hollywoodera joan zenean. Hain zuzen ere, Meher Babak Mercedes Acostak Greta Garborekiko zuen afektua aipatu zuen, aurrez ezkonduta egon zirela esanez (Meher Babak esan zuen Garbo, garai hartan Hollywoodeko aktorerik espiritualena zela). Acosta Indiara ere joan zen Meher Babarekin elkartzeko. Urteen poderioz, ordea, Meher Babarekiko interesa galdu zuen, 1950eko hamarkadan azken aldiz ikusi zuen arte.^[5] Argitaratutako Here Lies the Heart (Hemen datza bihotza) oroitzapenen arabera, Mercedes Acostak ere Ramana Maharshirekin topo egin zuen, eta Meher Babak baino zirraragarra hadiagoa eragin zion.

Autobiografia polemikoa

1960an argitaratu ziren haren memoriak, Here Lies the Heart izenburupean, Mercedes Acosta oso gaixorik baitzegoen garuneko tumore batekin eta dirua behar baitzuen. Haien errebelazioen ondorioz, nahiz eta nahiko aseptikoak eta gertaerek babestutakoak izan, sexualitatea ezkutuan gordetzea nahiago zuten emakume famatu asko galdu zituen, Garbo barne. Zehazki, Eva Le Gallienne haserretu zen, eta Acostari gogorarazten zion guztia suntsitu egin zuen. Askok gezurra zela-eta, salatu egin zuten, fama lortzeko istorio horiek asmatzen zituela esanez. Baina ez ziren gezurrak, izan ere, maitale gehienak gutun pribatuen bidez baieztatu baitziren, eta asko Hollywoodeko gezurtegietan ezagutzen ziren, baina egunkarietatik urrun mantentzen ziren, aktore edo artisten ibilbideari kalterik ez egiteko. Azken urteetan lagun askorengandik bananduta egon zen eta finantza-arazo gero eta handiagoak zituen. Acosta 76 urte zituela hil zen, nahiko pobre eta ahaztuta.

Amarekin eta Rita Lydig ahizparekin lurperatuta dago, Washington Heightseko Trinity hilerrian, New Yorken.^[6]

Literatura

Montero Glez idazleak Greta Garbo eta Mercedes de Acostaren arteko harreman lesbikoa gogoratu zuen El secreto de la Garbo ipuinean, Polvo en los labios/Hautsa en los ezpainetan (Lengua de trapo argitaletxea, 2012).^[7]

Bere poesia-lanak, funtsean, hiru liburu dira: Moods (prose poems) (1919), Archways of Life (1921) eta Streets and Shadows (1922). Hiru poema-liburu horien bilduma handi bat, lehen aldiz, gaztelaniara itzulita agertu zen, Imposeída (46 poemas) izenburupean (Las Cruces, NM: Eds. La Mirada, 2016, ISBN ά0-9911325-4-6), Jesús J. Barquet eta Carlota Caulfieldek argitaratutako eta prologatutako bolumena («Mercedes de Acosta en traje de poeta»), eta Joaquín Badajozek lagunduta poesia-itzulpena egin zuten. 2017an, Imposeída berriro argitaratu zen Holguín argitaletxearen (ISBN ά959-221-448-1) zigiluarekin, Kuban; eta 2018an, Imposeída lanaren bertsio zabaldua eta berrikusia, formatu elebidunean (gaztelania / ingelesa) agertu zen Torremozas-argitaletxean (ISBN ά7839-763-1), Madrilen, Espainian.

Erreferentziak

1. Schanke, Robert A (2004). That Furious Lesbian: The Story of Mercedes de Acosta. Southern Illinois University Press. ISBN 0-8093-2579-9. 
2. «U.S. Passport Applications» Ancestry.
3. ↑ glbtq >> arts >> Le Gallienne, Eva
4. Maude Adams Photos Page 2
5. http://www.theawakenermagazine.org/avol18/av18n01/av18n01p15.htm, http://www.lordmeher.org/index.jsp?pageBase=page.jsp&nextPage=1940
6. Rita de Acosta. .
7. Diego A. Vicente, «Montero Glez, nervio y estilo», revista ¡Wego!, 17 de enero de 2013.

Bibliografia eta iturriak

• Acosta, Mercedes. Imposeida (46 poema), Las Cruces, NM. Argit. Begirada, 2016, ISBN ί0-9911325-4-6.
• Acosta, Mercedes (2018). Inprimatua. Edizio elebiduna. Argit. Jesús J. Barquet eta Carlota Caulfield. Madril, Ediciones Torremozas. ISBN ά7839-763-1.

Kanpo estekak