Mohammed Ameziane

Mohammed Ameziane

Bizitza
JaiotzaSegangan, 1859
Heriotza1912ko maiatzaren 15a (52/53 urte)
Hezkuntza
HeziketaAl-Qarawiyyin Unibertsitatea : Xaria
Hizkuntzakarabiera
Amazigera
Jarduerak
JarduerakErresistentziaren kidea, Kadia eta Amghar (title) (en) Itzuli
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkakKerteko kanpaina

Mohammed ben al-Hajj Ameziane (arabieraz: الشريف محمد بن الحاج أمزيان‎; amazigeraz: ⵎⵓⵃⵎⵎⴰⴷ ⴰⵎⵣⵢⴰⵏMuḥand Ameẓyan; Segangan, 1859 - Kaddur, 1912ko maitzaren 15a), espainiar historiografian El Mizzian deitua, riftar politikaria izan zen. Bni Bouifrourreko kadi eta Rifeko azken amghar (Errege Tribala) izan zen. Marokoko Protektoratu Espainiarra ezarri ondoren espainiar agintearen lehen aurkaritzat hartzen da.

Gauza gutxi dakigu Rifeko buruzagi honi buruz, Bni Bouifrourreko kadia zela bakarrik. Familia handi batetik zetorren, Seganganen qadiriyyar Zawiya bultzatu zuena. Fezeko Al-Qarawiyyin Unibertsitatean islamiar zuzenbideko ikasketak egin zituen eta, ondoren, epaile edo kadi izan zen.[1]

Hori gertatu baino lehen, Mohammed Ameziane Melillatik gertu Espainiako trenbide bat eraikitzearen aurka altxatu zen, Melillako gerraren parte izango zena.

Ezegonkortasun politikoaren eta barne matxinaden ondorioz, Abd al-Hafid sultanak 1911n Feseko Ituna sinatu eta Marokoko Protektoratu Frantsesa ezartzea erabaki zuen. Protektoratu horrek Marokoko Protektoratu Espainiarra sortu zuen, 1912an iparraldeko lurraldeetan gauzatuko zena. 1911ko ekaina bezain goiz, Amezianek jihad deklaratu zuen espainiarren aurka, eta bere lehen helburua Ishafen inguruko topografo militar talde bat izan zen, Kerteko kanpainaren casus belli izango zena. Espainiar regularesek Jaime Samaniego eta Martinez-Fortunen agindupean 1912ko maiatzaren 15ean hil zuten, Kaddur posizioaren inguruan.[2] Buruzagia hil ondoren, Rifeko harkako gainerako kideek amore eman zuten Antonio Moltó y Díaz-Berrio jeneralen aurrean, bertara iritsi zirenean.[3][4]

Gorpua Melillara eraman zuten identifikatzeko, eta han Abd el Krimek gorpuzkia ikusteko aukera izan zuen. Ondoren, gutun bat idatzi zion aitari, gertaera deskribatzeko.[5] Segangango meskitan lurperatu zuten.[5]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Frantsesez) «Muḥammad Amziyān (1859-1912)» data.bnf.fr.
  2. Requejo Gómez, José Antonio. (2017). Los Regulares en la Guerra de África. Valentzia: Real Acadèmia de Cultura Valenciana.
  3. Periódico La Correspondencia de España. 16 de mayo de 1912. .
  4. «Muerte del Mizzian» ABC 1912-5-16.
  5. a b Atienza Peñarrocha, Antonio. (2012). Africanistas y junteros. El ejército español en África y el Oficial José Enrique Varela Iglesias. Valentzia, 166 or..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]