Nectocaris

Nectocaris
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaProblematica (en) Itzuli
FamiliaNectocarididae
Generoa Nectocaris
Nectocaris pteryx-en fosila.
Nectocaris pteryx-en 3D interpretazioa.

Nectocaris Kanbriar garaian bizi izan zen animalia bat da, gaur egun iraungita dagoena. Espezie bakarra ezagutzen da, Nectocaris pteryx. 530 milioi urte inguru dela bizi izan zen.

Etimologia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nectocaris izena grekerazko νηκτόν (nekton, "igerilari") καρίς (caris,"ganba") hitzen elkarketatik dator, "ganba igerilaria" esan nahiko luke beraz. Espeziearen bigarren izena grekerazko πτέρυξ (pteryx, "hegoak") izena da.

Aurkikuntza eta taxonomia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Charles Doolittle Walcott-ek aurkitu zituen aurreneko fosilak Burgess Shale aztarnategi kanadarrean, 1909 eta 1924 artean egindako espedizio ugarietako batean. Walcottek argazkia atera zion baina Smithsonian Institutuko bilduma batean galduta egon zen 1976an Simon Conway Morrisek aurkitu eta deskribatu zuen arte. Nectocaris izena eman zion[1].

Martin Glaessnerrek 1979an Australiako Emu Bay Shale aztarnategian antzeko fosil bat aurkitu zuen eta gorputz segmentatua ikusirik Vetustovermis ("antzinako zizarea") izena eman zion[2]. Txinako Maotianshan Shales (Chengjiang) aztarnategian aurkituriko fosil bat barearen gisa deskribatu zen, Petalilium[3]. Royal Ontario Museumek hamakadetan aurkitu diren nectocaris fosilak biltzen jarraitu du eta Martin Smith eta Jean-Bernard Caron paleontologoek zefalopodoen taldean sartu zuten 2010 urtean. Honek zefalopodoen sorrera 30 milioi urtetan atzeratuko luke[4].

Deskribapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nectocaris gorputz zapala zuen 7 zentimetro inguruko animalia zen. Erronbo itxurako gorputz biguna zuen, mineralizatu gabea[4]. Burua txikia zuen. Buruan bi begi zituen eta bi garro flexible eta sifoi bat ateratzen zitzaizkion. Gaur egungo txibien antz handia zuen[4].

Barnealdeko ganbera batean zakatz pare bat zituen. Ganbera muskulu indartsuek inguratzen zuten[5]. Gorputzak bi hegats ditu, zeharkako barrak dituena[4].

Fosil handiak eta txikiak aurkitu dira, handienak laukoitzak izanik. Arren eta emeen fosilak izan daitezkeela uste da[5].

Bizimodua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Animalia igerilaria dela uste da, hegatsen bidez mugitzen zena, eta beharra izanez gero sifoiaren bidez propultsatu zitekeena. Ikusmen ona zuela uste da, gaur egungo Nautilusen antzekoa. Harraparia izango zela pentsatzen da, garroak erabiliko zituen harrapakina ehizatzeko. Sarraskijalea ere izango zen.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Morris, S.C.. (1976). Nectocaris pteryx, a new organism from the Middle Cambrian Burgess Shale of British Columbia. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Monatshefte. 12:, 703–713 or..
  2. ↑ Glaessner, M. F.. (1979-01-01). «Lower Cambrian Crustacea and annelid worms from Kangaroo Island, South Australia» Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology 3 (1): 21–31.  doi:10.1080/03115517908565437. ISSN 0311-5518. (Noiz kontsultatua: 2019-03-18).
  3. ↑ Chen Jun-yuan; Huang Di-ying; Bottjer David J. (2005-10-07). «An Early Cambrian problematic fossil: Vetustovermis and its possible affinities» Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 272 (1576): 2003–2007.  doi:10.1098/rspb.2005.3159. PMID 16191609. PMC PMC1559895. (Noiz kontsultatua: 2019-03-18).
  4. ↑ a b c d (Ingelesez) Jean-Bernard Caron; Smith, Martin R.. (2010-05). «Primitive soft-bodied cephalopods from the Cambrian» Nature 465 (7297): 469–472.  doi:10.1038/nature09068. ISSN 1476-4687. (Noiz kontsultatua: 2019-03-18).
  5. ↑ a b Smith, Martin R.. (2013). «Nectocaridid ecology, diversity, and affinity: early origin of a cephalopod-like body plan» Paleobiology 39 (02): 297–321.  doi:10.1666/12029. ISSN 0094-8373. (Noiz kontsultatua: 2019-03-18).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]