Olha Kobylianska

Olha Kobylianska
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Gura Humorului ^(en) , 1863ko azaroaren 27a
Herrialdea	Austria-Hungariako Inperioa  Errumaniako Erresuma Ukrainako Herri Errepublika Mendebaldeko Ukrainako Herri Errepublika  Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Heriotza	Txernivtsi, 1942ko martxoaren 21a (78 urte)
Familia
Haurrideak	ikusi Julijan Kobyljanskyj ^(en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	ukrainera alemana
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, iritzi-kazetaria eta itzultzailea
Lantokia(k)	Bukovina

Olha Kobilianska (Gura Humorului, Bucovina, Austrohungariar Inperioa, 1863ko azaroaren 27a - Txernivtsí, Errumaniako Erresuma, 1942ko martxoaren 21a) idazle, nobelagile eta feminista ukrainarra izan zen.

Biografia

Bere gurasoak Maria Werner eta Iulian Kobilianski, Ukrainako meatze-administrazioko langile bat, zazpi seme-alaba izan zituzten eta Olha Kobilianska laugarrena zen. Lau urteko hezkuntza autodidakta labur bat baino ez zuen jaso, oso-osorik alemanez.

Idazle ibilbidea

Alemanez oso-osorik jaso zuen hezkuntza autodidaktak azal dezake bere lehen eleberria, 1880. urtean argitaratua, osorik hizkuntza horretan idatzi izana. 1894 arte ez zen ukraineraz bere lehen obra agertu, bereziki Sofía Okunevska, Natalia Kobrynska eta Lesia Ukrainka lankide feministen eraginpean. Kobilianskak, 1899an ezagutu zuen azkena, denborarekin, ordea, bere hurbilketa eta elkarrekikotasuna gero eta biziagoa bihurtu zen, tonu grinatsua hartu arte. Nahiz eta "pasio" hori harrigarria iruditu. artean oso kontserbadorea zen Ukrainako bizitza kulturalean, harreman horiek ohikoak ziren Europako abangoardian.1894. urtean, Kobilianskak Rutèniako Emakumeen Elkartearen sorreran parte hartu zuen, baina ez zuen lortu emakume asko biltzea, asko sozialismo erradikal eta iraultzaileak erakarrita. Kobilianskak 1917ko Errusiako iraultzari lagundu zion, baina baita SESBek Ukraina bereganatzeari ere. Laguntza horrek arazoak ekarri zizkion alemaniarrek eta italiarrekv1941ean Bucovina inbaditu zutenean. 1942an hil zen, eta heriotzak epaiketa martzial baten ondorioetatik salbatu zuen.^[1]

1890eko hamarkadan, harreman erromantikoa izan zuen Osyp Makovei literatura-kritikariarekin; Kobilianskaren lanak defendatzen zituen, eta eroso sentitzen zen sexualki loratzeko eskubidea aldarrikatzen zuten emakumezko pertsonaia sendo, independente eta hezituekin.^[2] Geroago, ordea, banandu egin ziren, eta 1901ean Kobilianskak Lessia Ukrainka (1871-1913) idazlea ezagutu zuen. Elkartze horren ondorioz, oso lotura sutsua sortu zen, eta korrespondentziaz gauzatu zen, gaixotasunak eta zirkunstantziek elkarbizitza eragozten baitzieten. Ihor Kostetsky literatura-kritikariak harreman lesbikoa iradoki zuen geroago, eta George S. N. Luckyj-en iritziz: "Bi emakumeen artean kontaktu fisiko gutxi edo batere ez zen egon, nahiz eta haien hizkerak homoeròtic ematen duen".^[3]

Kobilianska bere garaiko nobelagile ukrainar ezagunenetako bat bihurtu zen, nahiz eta bere liburuetako batzuek XIX. mendeko gizartea hunkitu ahal izan zuten, emakumeen sexualitatetik, eta, modu zabalagoan, emakume osoaren izaeratik libreago zegoen ikuspegiarekin. Bere liburuak nekazariaz eta naturaren eta pertsonen arteko loturaz ere arduratu ziren. Nietzschek, George Sandek eta autore alemaniar askok (batez ere, erromantikoek) eragina izan zuten haren lan osoan.^[4][5] Solomiia Pavlychkok adierazi zuen Kobylians'ka-ren (bereziki Valse Mélancolique) lan argitaratuen arrazoi homoerotik indartsuak daudela.^[6]

Aintzatespenak

• Chenivtsi Antzokiak eta Chenivtsiko Olha Kobilianska Museoak bere izena daramate.

Erreferentziak

1. Polowy, Teresa. (10 gener 2006). «Olha Kobylianska» A Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms: 248–252.  doi:10.1515/9786155053726-064..
2. Voloshuk, Larysa. (2017). «Intermediality as the aspect of Interart Counterpoint in the Short Stories of Olha Kobylianska» Synopsis: Text, Context, Media (Núm. 1)  doi:10.28925/2311-259x.2017(1)2137. ISSN 2311-259X..
3. Luckyj, George. (31-12-1992). «Ukrainian Literature in the Twentieth Century: A Reader's Guide» A Reader's Guide  doi:10.3138/9781487575953..
4. Senkus, Roman. (1989). «Kobylianska, Olha» Internet Encyclopedia of Ukraine.
5. Francisca de Haan, Krasimira; Daskalova, Krassmira; Loutfi, Anna (eds.). (2006). «Kobylianska, Olha (Kobylians'ka, Ol'ha) (1863-1942)» Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms: Central, Eastern And South Eastern Europe, 19th And 20th Centuries.
6. Makaryk, Irena. (31 -01-2010). «Modernism in Kyiv: Jubilant Experimentation» Modernism in Kyiv  doi:10.3138/9781442686373-020..

Kanpo estekak