Sōtō Zen

Sōtō Zen (txineraz Caodong) edo, Japonian deritzonez, Sōtō eskola (japonieraz: 曹洞宗, Sotoshū^?) , japoniar budismoaren hiru zen eskoletako bat da, Rinzai eta Ōbaku-rekin batera.

Eskola Dongshan Liangjie-k sortu zuen 'Caodong' izenarekin IX. mendean Txinan Tang dinastian, eta Japoniara Dogen Zenjik ekarri zuen XIII. mendean. Dogen Sōtō Zenaren aitalehentzat hartua da Japonen Keizan Jokinekin batera. Eskola honen ezaugarrietako bat Shikantazaren praktika da, Zazen egiteko forma berezi bat, batzuetan "eserita egotea" edo "argiztatze isila" deritzona. Garai batean Sōtō Zen "nekazarien Zena" gaitzizena eman zitzaion, jende xehearen artean zeukan arrakastagatik, Rinzai eskolari "samuraien Zena" zeritzon bitartean. Alabaina, samurai batzuk ere Sōtō Zen eskolakoak izan dira.

Sōtō eskolaren tenplu (edo honzan (japonieraz: 本山^?) ) garrantzizkoenak Eihei-ji eta Sōji-ji dira. Eihei-ji Dogeni esker sortu zen, baina historian zehar kide gutxiago izan ditu Sōji-jik baino.

Historia

Hastapenak

Sōtō eskola 1227an hasi zen Japonian, Dōgen Txinan Zen ikasita, Japoniara itzuli eta Kennin-jin (Kioto) kokatu zenean. Txinan Dōgenek Dharma hartu zuen Tiantong Rujingen eskutik garai batean Hongzhi Zhengjue abade izan zen monasterio berean. Hongzhik "argiztapen isila"ri buruz egin zituen idazkiek eragin handia izan zuten shikantaza-ri buruz Dogenek zeukan ikusmoldean. Eihei kōrokuaren arabera, Dogenek ez omen zuen ezer ekarri Txinatik, ez testurik, ez besterik, bidaia bera egin zuten beste monje askok ez bezala. Hau ez da zehazki horrela, zeren eta Kōan antologia batzuekin eta bestelako dokumentuekin itzuli baitzen, Japoniara Kōan tradizioa ekarririk. John Whitney Hallek dioenez, Japoniara itzuli ondoren egin zituen lehen idatzietan, Fukan zazenji ("Zazen munduan barrena hedatzeko hatsarreak") eta Bendōwa ("Bidea bereiztea") Zazen (eserita meditatzea) hala monjeen nola laikoen praktika budista nagusitzat hartu zuen. Honek Enrayakuji monjeak haserrarazi zituen, eta Dogen Kenninjitik Kioto hiriburura ekarrarazi zuten". Ondoren, Philip B. Yampolskyren arabera, Kiotoko giroa bere helburuetarako desegokia zela ikusirik, Dogen Fukui urrunera joan zen eta han monasterio bat sortu zuen 1243an. Ikasleak zorrozki hezten aritu zen han. Hala ere, Dogen goizik hilda, taldeak haren ikuspegia galdu zuen eta barneko gatazkek zatiketa bat eragin zuten. Dogenen jarraitzaileek berehala osagai esoterikoak (otoitzak, konkuruak, etab.) sartu zituzten irakaspenetan. Keizan Jokin (1286—1325) Laugarren Aitalehenaren garaian, Sōtō Zen Fukaitik kanpora hedatzen hasi zen herrialde guztian zehar. Dogenek sortu zuen Fukuiko monasterioa Eihei-ji da, hots, gaur egun Sotoshu-ren bi tenplu nagusietako bat.

Zatiketa

Dogen hil zenean Koun Ejō ikasleak hartu zuen bere lekua; honek ere, Dogenek bezala, Zen budismoaren nagusitasunean sinisten zuenez, beste sinesmen batzuekin tradizioa kutsatzeko kanpoko ahaleginei aurre egin zien. Zatiketa Ejo hil ondoren gertatu zen, Sandai sōron izeneko eztabaidaren ondorioz: Gikai, denborarekin Ejoren ondorengoa izango zena, Kaga probintziara erbesteratu zuten, Dajōjira (Ishikawako prefekturan). Sōtōko bigarren figura garrantzizkoena, Keizan, ez zen Eihei-ji adarrekoa izan, adar disidente honetakoa baizik. Keizanek Yoko-ji sortu zuen Ishikawako prefekturan 1312an, eta gero Sōji-ji ireki zuen. Bernard Faureren arabera, tradizioak kontatzen du 1322an Go-Daigo enperadorearen dekretu batek ofizialdu zuela Sōjiji monasterioa, Go-Daigok Keizanengandik ikasi baitzituen Bodhisattvaren arauak. Bi urte geroago Keizanek monasterio honen zuzendaritza Gasan Jōseki bere ikasleari utzi zion, eta bera Yōkojira itzuli zen bere azken egunak igarotzera, Registro de Tōkoku" delakoan adierazi zuen nahiaren arabera. Yōkoji Keizanen tenplu kutuna bazen ere, hil ondoren Sōjijik aurrea hartu zion, Gasan Jōseki eta haren ikasleei esker.

Aitalehenak

Gaur egun Dōgen Sōtō eskolaren jatorrizko aitalehentzat hartua bada ere, Charles S. Prebish eta Steven Heineren arabera, luzaroan ez zen beste arbaso batzuk baino gehiagotzat hartua izan, Keizan Eihei-ji tenpluko laugarren aitalehena eta Guin bosgarren aitalehena batik bat. Gaur egun Keizan ere jatorrizko aitalehentzat hartua bada ere, 1877an Sōtō komunitatearen nagusiek denbora labur batez Sōtō eskolaren sortzailetzat izan zuten. William M. Bodiforden arabera, 1877an Sōtōko nagusiek urteko erritualak egiteko eguzki egutegian oinarritutako data berriak iragarri zituzten. Iragarpen honen egiazko esanahia, ostera, ilargi egutegia alde batera uzteaz harago zihoan. Lehen aldiz Keizanen omenezko hiletak sartu ziren Sōtō tenpluetan urtean zehar egiten ziren ospakizunen artean. Gaur egungo ikuspegiaren arabera, iragarpen hark seinalatu zuen Keizan Sōtō eskola japoniarraren aitalehen gisa ofizialki ezagutu zen data. Hori baino lehen, Dogen zen Sōtō alderdi ezberdinek aintzat hartzen zuten aitalehen bakarra. Keizan, ordea, ez zen autoritate erlijiosotzat hartua, Sōjiji tenpluaren sortzailetzat bakarrik baizik, eta hauxe zen Sōtō alderdi handienaren tenplua. Hisao Inagikaren arabera, Dōgen hasieran mugimendu laiko batean inplikatu zen; Eiheiji monasteriora bakartu zenean, aldiz, diziplina monastikoa nahiago izan zuen. Honexegatik gaur egun Sōtō Zen japoniarrak bi aitalehen ditu, alegia, Dogen, "kōso" izenaz ezaguna, eta Keizan, "Taiso" izenaz ezaguna. Bi terminoek 'jatorrizko aitalehena' esan nahi dute, hau da, Sōtō Zen japoniarraren sortzailea.

XX. mendea

Hiletak monje eta laikoen arteko bilgune garrantzizkoa dira oraindik ere. Sōtō eskolak argitaratutako estatistiken arabera, laikoen %80ak hiletak eta heriotzarekin lotutako arrazoiengatik bakarrik bisitatzen dute tenplua, %17ak arrazoi izpiritualengatik eta %3ak arazo pertsonal edo krisi garaietan.^[1]

Sōtō apaiz estatubatuar gehienak, japoniarrak alde batera utzita nagusiki jatorriz estatubatuar edo europar zirenak, 1996an batu ziren Sōtō Zen Elkarte Budista (Sōtō Zen Buddhist Association) sortzeko. Berez Sōtōshū japoniarretik erakunde beregaina bada ere, Sōtō Zen Buddhist Association delakoak harekin estuki lotuta lan egiten du, kide gehienek jatorrizko erakundetzat hartzen dute eta. Gutxi gorabehera 100 apaiz oso izanik, Sōtō Zen Buddhist Association delakoak Estatu Batuetako Sōtō Zen japoniarraren leinu ia guztiak hartzen ditu.

Testu garrantzitsuak

Sutrak

Sōtō Zen, Zen oro bezalaxe, Prajñāpāramitā Sūtra direlakoetan oinarritzen da, bai eta oro har Mahāyāna budismoaren sutretan, hala nola Lotoaren Sutra, Brahmajala Sutra eta Lankavatara sutra.

Zenek hein handi batean Yogacara filosofia eskolaren eta Huayan eskolaren eragina jasan du.

Sōtō Zen testuak

Shih-t'ou Hsi-ch'ien's (Shitou Xiqien, Sekito Kisen, 700–790) delakoak egindako poema, "Ezberdintasun eta berdintasunaren harmonia" (Sandōkai (japonieraz: 參同契^?) ), zen budismoaren goiztiar bat da, gaur arte Sōtō tenpluetan kantatua. Tung-shan Liang-chieh Txinan Sōtō sortu zuenaren poema bat ere, "Ispiluko pitxiaren esnatzearen abestia", Sōtō tenpluetan kantatu ohi da. Horren beste poema bilduma bat, Absolutuaren eta Erlatiboaren Bost Jarrerari (Bost Ilara) buruzkoa, garrantzizkoa da Rinzai eskolan, Kōan bilduma bezala. Sōtō tenpluetan kantatu ohi diren beste testu batzuk: Bihotzaren Sutra (Hannyashingyō) eta Dogenen Fukanzazengi (Zazen egiteko mundu osoan omendatutako jarraibideak). Dōgenen irakaspenen ezaugarria da Zazenen praktika berez argiztatzetzat hartzea da. Hau Shōbōgenzōn aurkitzen da.

Ikus, gainera

• Budismo japoniarra
• Eihei-ji
• Kōan
• Rinzai Zen
• Shikantaza
• Zazen
• Zen

Erreferentziak

1. William M. Bodiford, "Zen in the Art of Funerals: Ritual Salvation in Japanese Buddhism," History of Religions 32, no. 2 (1992): 150.

Bibliografia

• Anderson, Reb (2001), Being Upright: Zen Meditation and the Bodhisattva Precepts, Rodmell Press [1].
• Bodiford, William M.(2006), "Remembering Dogen: Eiheiji and Dogen Hagiography", Society for Japanese Studies 32: 1, 1–21 [2].
• Bodiford, William M. (1993), Sōtō Zen in Medieval Japan, University of Hawaii Press [3].
• Coleman, James William (2001), The New Buddhism: The Western Transformation of an Ancient Tradition, Oxford University Press, [4].
• Faure, Bernard, 1986, Visions of Power: Imagining Medieval Japanese Buddhism, Princeton University Press [5].
• Ford, James Ishmael, 2006, Zen Master Who?: A Guide to the People and Stories of Zen, Wisdom Publications [6].
• Hall, John Whitney, 1988, The Cambridge History of Japan, Cambridge University Press [7].
• Harvey, Peter, 1990, An Introduction to Buddhism: Teachings, History, and Practices, Cambridge University Press [8].
• Heine, Steven & Dale S. Wright, 2000, The Koan: Texts and Contexts in Zen Buddhism, Oxford University Press [9].
• Heine, Steven, "Kōans In The Dōgen Tradition: How and Why Dōgen Does What He Does With Kōans", Philosophy East & West 54:1, 1–19, University of Hawaii Press [10].
• Juergensmeyer, Mark, 2006, The Oxford Handbook of Global Religions, Oxford University Press [11]]
• Kay, David N., 2004, Tibetan and Zen Buddhism in Britain: Transplantation, Development and Adaptation, Routledge [12].
• Leighton, Taigen Daniel, 2000, Cultivating the Empty Field: The Silent Illumination of Zen Master Hongzhi, Tuttle Publishing [13].
• Loori, John Daido, 1996, The Heart of Being: Moral and Ethical Teachings of Zen Buddhism, Tuttle Publishing [14].
• Lu, David J., 1997, Japan: A Documentary History, M.E. Sharpe [15].
• O'Halloran, Maura, 2007, Pure Heart, Enlightened Mind: The Life and Letters of an Irish Zen Saint, Wisdom Publications [16].
• Oldmeadow, Harry, 2004, Journeys East: 20th Century Western Encounters with Eastern Religious Traditions, World Wisdom [17].
• Prebish, Charles S. & Steven Heine, 2003, Buddhism in the Modern World: Adaptations of an Ancient Tradition, Oxford University Press [18].
• Senauke, Hozan Alan, 2006, "A Long and Winding Road: Soto Zen Training in America", Teaching Theology & Religion 9:2, 127–132, [19].
• Slater, Peter, 1977, Religion and Culture in Canada: Essays by Members of the Canadian Society, Wilfrid Laurier University Press [20].
• Spuler, Michelle, 2003, Developments in Australian Buddhism: Facets of the Diamond, Routledge [url =http://www.worldcat.org/oclc/49952207&referer=brief_results].
• Yampolsky, Philip B., 1985, The Zen Master Hakuin, Columbia University Press [21].
• Dogen, Eihei /Masunaga, R. (itzul.), 1971, Primer of Soto Zen: A Translation of Dogen's Shobogenzo Zuimonki(East West Center Book), University of Hawaii Press, ISBN 0-8248-0357-4.
• Williams, D. R. (2004) The Other Side of Zen: A Social History of Soto Zen Buddhism in Tokugawa Japan (Buddhisms: A Princeton University Press Series), Princeton University Press, ISBN 0-691-11928-7
• Koho, K.C. (2000) Soto Zen: An Introduction to the Thought of the Serene Reflection Meditation School of Buddhism, Shasta Abbey Press, ISBN 0-930066-09-X
• Dumoulin, Heinrich (2005). Zen Buddhism: A History (Volume 2: Japan). World Wisdom Press, ISBN 0-941532-90-9
• Warner, Brad (2007). Sit Down and Shut Up: Punk Rock Commentaries on Buddha, God, Truth, Sex, Death, & Dogen's Treasury of the Right Dharma Eye, New World Library, ISBN 978-1-57731-559-9

Gastelaniaz

• Castro Sánchez, Aigo. Las enseñanzas de Dôgen. Editorial Kairos: Barcelona, 2002. ISBN 84-7245-515-7
• Comunidad Budista Soto Zen. Budismo. Historia y doctrina. Madrid: Miraguano.

1. Volumen I: Los Orígenes del Budismo, 2006. ISBN 978-84-7813-296-6
2. Volumen II: El gran vehículo Mahâyâna, 2007. ISBN 978-84-7813-309-3
3. Volumen III: El Zen, 2009. ISBN 978-84-7813-342-0

• Deshimaru, Taisen. Za-Zen: la práctica del Zen. Edicions Cedel: Barcelona, 1976. ISBN 84-352-0437-5

Kanpo estekak