Taberna erromatar

Taberna batzuk Trajanoren Azokako via Biberatican.

Antzinako Erroman, taberna bat (pruralez tabernae), salmentarako azpiegitura bat zen, denda bat, eta ostatu hartzeko lekua ere eman zezakeen bide baten ertzean zegoenean.

Saltoki gisa gaitutako kale edo atari batera ematen duen gela irekia. Ardoa saltzen bazuen, tabernae vinaria esaten zitzaion. Bide erromatar batean dagoen hosteria (ostatu) ere bada.

Ostia Antican aurkitutako taberna bat.

Denda edo hostatu mota hauek inperio osoan zabaldu ziren. Batzuetan, taberna-k macellum baten barruan eraikitzen ziren^[1].

Erromako Foroko tabernae

Erroman, Foroa ez zegoen jarduera ofizialetarako bakarrik, merkataritza-gune bat ere bazen, eta iparraldean eta hegoaldean denda-lerro bikoitz batek inguratzen zuen. Zaharrenak hegoaldekoak ziren (tabernae veteres), udako eguzki handia saihesteko moduan instalatuak. Esaten zen Tarkinio Prisko erregearen garaikoak zirela, eta, hain zuzen, baliteke taberna multzo hori Erroma etruskoaren garaikideak izatea, hiria merkataria eta artisaua baitzen batez ere. Denda horiek, hasieran zurezko dendatxo izan zitekeenak, Estatuarenak ziren, eta merkatariei alokatzen zizkien, bereziki harakinei. Geroago, une zehaztugabe batean, harategiak Foroaren iparraldera eraman zituzten, tabernae novae delakoetara. Orduan, tabernae zaharrak diru trukatzaileei esleitu zitzaizkien, aldi berean banku-eragiketak egiten baitzituzten. Horrek esan nahi du moneta-zirkulazioa garatuta zegoela eta, sarritan, Italiako herrialdeetako moneten arteko trukea egin behar zela. Egiantzezkoa da baldintza horiek ez gertatzea, baizik eta Tarentoren konkistaren ondoren (K.a. 272an), agian askoz geroago. Nolanahi ere, tabernae novae baziren K.a. III. mendearen amaieran, Plautok izendatu baitzituen bere komedietako batean^[2].

Bide sarean

Bideetan, erromatar galtzada batean zegoen geltoki bat zen, non atseden hartu edo gaua igarotzen zen, cauponae-a baino zeozer finagoa nahi zuten bidaiarientzat. Galtzaden lehen denboretan, galtzada batetatik hurbil zeuden etxeak, legez behartuta zeuden eskatzen zuen edonori ostatu ematera. Ez dago inongo zalantzarik, sarrien erabiltzen ziren etxeak, laster lehen taberna bihurtu zirela.

Erroma hazten ari zenez, bere tabernae-ak luxuzkoagoak bihurtu ziren, ospe ona edo txarra hartuz ematen zituzten zerbitzuen arabera. Ostatu hoberenetako bat Tabernae Caediciae delakoa da, Via Appian. Hiri asko, denboran zehar, taberna konplexu baten inguruan sortu ziren, Rhinelandeko Rheinzabern (antzinako izena: Rhenanae Tabernae) eta Alsaziako Savernen, Rhin inguruan ere, (Antzinaroko izena: Tres Tabernae Caesaris^[3]) kasuetan bezala.

Ikusi ere

• Mansio
• Cauponae
• Mutatio
• Thermopolium
• Macellum

Erreferentziak

1. (Gaztelaniaz) TORRECILLA AZNAR, ANA; BENDALA GALÁN, MANUEL (tesi zuz). (2007). LOS MACELLA EN LA HISPANIA ROMANA. ESTUDIO ARQUITECTÓNICO, FUNCIONAL Y SIMBÓLICO. Madrilgo Unibertsitate Autonomoa (UAM).
2. «Tabernae - Inicio - Diccionario Tesauro de Historia Antigua y Mitología» www.tesaurohistoriaymitologia.com (Noiz kontsultatua: 2023-09-14).
3. «Tres Tabernae Cesaris - Inicio - Diccionario Tesauro de Historia Antigua y Mitología» www.tesaurohistoriaymitologia.com (Noiz kontsultatua: 2023-09-14).

Kanpo estekak