Txina Olinpiar Jokoetan

Txina Olinpiar Jokoetan
Datuak
Motadelegazio olinpikoa
HerrialdeaTxinako Herri Errepublika
Jasotako sariak

Txinaren partehartzea Olinpiar Jokoetan gora-beheratsua izan zen 20. mendean, eta 21.ean aldiz, jarraitua izan da, eta domina gehien lortzen dituen herrialdeetako bat da. Aldi berean, Txinako Herri Errepublika sortu zenetik, Taiwanen partaidetzarekin izan diran tentsioek markatu izan dute politikoki Txinaren partehartzea. 1981ko akordio batetik, Taiwanek Txinatar Taipei izenarekin partehartzeko konpromisoa erdietsi zuten erakunde olinpikoetan bi gobernuek.[1]

Txinako olinpiar batzordea 1910ean sortu zen Txinako Errepublika izan zena ordezkatuz. 1922an batzorde hori onartu zuen COIk. 1924ko Parisko Jookoetan hiru tenislari txinatar izan ziren, baina gora-behera batzuengandik azkenean ez zuten lehian parte hartu.

1932an Los Angelesen, Liu Changchun atletismoko atleta izan zen Olinpiar Jokoetan parte hartu zuen lehen atleta txinatarra, eta hango jokoetako txinatar bakarra izan zen.[2]

1936ko Berlingo Jokoetan, 54 txinatarrek hartu zuten parte, tartean bi emakumek. Li Sen atleta izan zen Olinpiar Jokoetan parte hartu zuen Txinako lehen emakumea.[3]

Londresen 1948an 27 parte hartzaile izan ziren.

Hong Kongek kolonia britainiarra zela parte hartu zuen lehen aldiz Joko Olinpikoetan 1952an, baina Txinaren subirautzara itzuli ondoren, Batzorde Olinpiko propioarekin ordezkaritza izaten jarraitu du.

Txina eta Taiwanen partehartze olinpikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Txinako Herri Errepublika 1949ko urriaren 1ean sortu zen. Txinako Errepublikako gobernua eta armada Taiwan uhartera erretiratu zirelarik aldi berean. Bi partaidetzen auzi gorabeheratsua hasi zen orduan, grafiko honek erakisten duena:

Ordezkaritza
Txina Taiwan
1924  Txina Txina Japoniaren menpeko garai koloniala
1932–1936  Txina Txina (CHN)
1948  Txina Txinako Errepublika (Taiwan uhartea eta Txina kontinentala bateraturik)
1952  Txina Txinako Herri Errepublika

(PRC)

1956  Taiwan Txinako Errepublika (CHN)
1960 Formosa (RCF)
1964–1968 Taiwan (TWN)
1972–1976 Txinako Errepublika (ROC)
1980  Txina Txina (CHN)
1984tik  Taipei Txinatarra Txina Taipei (TPE)

Joko antolakuntzak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

21. mendean, bi Joko Olinpiko antolatu izan dira Txinan, Pekin hiriburuan biak. Udako 2008ko Jokoak, eta 2022ko Negukoak.

Lehen dominak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Txinako Herri Errepublikaren urrezko lehen dominak Los Angelesen irabazi zituzten 1984an. Pistolarekin gizonekoen tiro kategoria batean, Xu Haifeng lehen txapeldun olinpiko txinmatarra bihurtu zen. Emakumezkoen lehen urrezkoa Ma Yanhongek irabazi zuen barra asimetrikoetan, gimnastikan.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) «IOC urged to allow name of 'Taiwan' in place of 'Chinese Taipei' - Focus Taiwan» Focus Taiwan - CNA English News 2024-08-10 (Noiz kontsultatua: 2024-09-10).
  2. (Ingelesez) «How Liu Changchun Brought China to the Olympic Games» The World of Chinese (Noiz kontsultatua: 2024-09-10).
  3. «Olympedia – Li Sen» www.olympedia.org (Noiz kontsultatua: 2024-09-10).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]