Waymo

Waymo
Waymo kotxea
Datuak
Izen ofizialaWaymo LLC
Izen laburraWaymo
MotaFiliala
Jarduera sektoreaIbilgailu Autonomoak
HerrialdeaAmeriketako Estatu Batuak
Jarduera
KidetzaComputer & Communications Industry Association (en) Itzuli
Honen parteAlphabet
Aulki-kopuruaAlphabet
Enplegatuak2.500 (2023)
Agintea
Zuzendari exekutiboaJohn Krafcik (en) Itzuli, Dmitri Dolgov (en) Itzuli eta Tekedra Mawakana (en) Itzuli
Egoitza nagusi
Legezko formaErantzukizun mugatuko sozietate eta Delaware corporation (en) Itzuli
JabeaWaymo Holding (en) Itzuli
Historia
Sorrera2016ko abenduaren 13a
webgune ofiziala
Facebook: waymo Twitter: Waymo Instagram: waymo LinkedIn: waymo Youtube: UCh5Yo6HN5b2Hco70HosIzZA Edit the value on Wikidata

Waymo ibilgailu autonomoak eraikitzen dituen enpresa bat da. 2016. urtean sortu zen eta Google enpresaren barruan dago; 2016 baino lehen "Google self-driving car project" deitzen zen. Bere produktuaren helburua gizaki interakzio gabe gidatu ahal izatea da, horretarako kotxea errepidean jendea, semaforoak eta hainbat objektu detektatu behar ditu gero oztopoak ekiditeko.

Waymoren presidenteak bi dira: Tekedra Mawakana eta Dmitri Dolgov. Inbertsioetan, urte hauetan, hainbat mila milioi dolar jasotzea lortu du, bere lana bultzatzea lagundu duena.

Historia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2009an Googlek Toyota Prius ibilgailuetan 100 miliako hamar ibilbidetan modu autonomoan gidatzeko erronka hartu zuen[1]. Proiektu horren emaitzak Googleko beste produktuak hobetzeko erabili ziren, adibidez, Street View.

2015. urtean Firefly izeneko prototipoa sortu zuten, zeinek sentsore pertsonalizatuak, konputagailuak, direkzioa eta balaztatzea baitzituen, bolanterik eta pedalik gabe. Urte berean, errepide publikoetan ipini zuten kotxea, legalki itsua den pertsona batekin, munduko lehen bidaia guztiz autonomoa izanda[1].

2016an proiektua Waymo izendatu zen, eta Alphabet filial bezala ezarri zen, Google enpresatik aldenduz. Waymo "pertsonentzat eta gauzentzat segurua eta erraza izan dadin mugitzeko" misioarekin ezarri zen[1].

2017an, Waymo bere ibilgailu autonomoak probatzen hasi zen Estatu Batuetako hainbat hiritan, Phoenixen (Arizona) barne[1][2].

2018an Waymo One app-aren bidez kotxeak alokatzeko aukera ematen zuten[1]. 2019an app beraren bitartez kotxe autonomoekin bidaiak eskaintzen hasi zen[1]. 2020an zerbitzu hori publiko guztiari zabaldu zen [1]. 2018 eta 2020 artean, Waymok garraio autonomoko zerbitzuak hedatzen jarraitu zuen, Phoenixen zuen presentzia handituz eta beste hiri batzuetan zerbitzuak eskaintzeko planak iragarriz[1].

2021ean Waymoren konfiantzazko egiaztatzaileen ikerketa-programa hasi zen[1].

2022an, Waymo zerbitzuak San Franciscora eraman ziren eta 2023an, Los Angelesera eta Scottsdalera[1]. Urte berean, Waymoren ibilgailu autonomoen flota erabat elektrikoa bihurtu zen[1].

Teknologia eta zerbitzuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Teknologia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Waymok hainbat teknologia aurreratu erabiltzen ditu bere gidatze-sistema autonomoa garatzeko. Bere ikuspegia errendimendu seguru eta eraginkorra lortzeko diziplinen konbinazioagatik nabarmentzen da. Waymoren ibilgailuek funtzio anitzeko sentsoreak dituzte, hala nola radarrak, bereizmen handiko kamerak, lidarrak eta hurbiltasuneko sentsoreak. Sentsore horiek inguruaren pertzepzio osoa ematen dute, erabakiak modu zehatzean eta denbora errealean hartzeko[3]. Gainera, Waymo automobil bakoitzak azken zentimetro arteko mapa zehatzak ditu, errepideen, stop seinaleen, semaforoen eta baimendutako eskualdearen barruan gidatzeko beste adierazle batzuen xehetasun zehatzak dituztenak. Hala ere, mundu errealeko baldintzen aurreikusteko ezintasuna onartuta, Waymoren autoek LIDAR sistema bat ere badute, laserrak erabiltzen dituena oso espazio-irudikapen zehatzak sortzeko. Giza gidari batek ez bezala, LIDARek 360 graduko ikuspegia ematen du ibilgailuaren inguruan[4].

Waymoren autoetan gidatze autonomoaren teknologiak hainbat sistema integratzea dakar, auto berriagoetan dauden "drive-by-wire" teknologiak barne. Adibidez, LIDARek ingurunearen irudi bat sortzen laguntzen duen bitartean, "brake-by-wire" familia-teknologia erabiltzen da balaztatzeko, azeleragailuaren kontrol elektronikoa azeleratzeko eta "steer-by-wire" teknologia biratzeko. Sistema horiek guztiak itsasontziko ordenagailuek kontrolatzen dituzte[4].

Adimen artifiziala (IA) funtsezkoa da ibilgailuen eragiketa autonomoan. Ikasketa automatikoko algoritmoek sentsoreek bildutako datu kopuru handiak prozesatzen dituzte ereduak ezagutzeko, agertokiak aurreratzeko eta sistemaren errendimendua etengabe hobetzeko. Waymok sare neuronal konboluzionalak (CNN) erabiltzen ditu irudiak prozesatzeko eta objektuak detektatzeko, eta horrek aukera ematen du oinezkoak, ibilgailuak eta trafiko-seinaleak zehatz-mehatz ezagutzeko[3].

Denbora errealean prozesatzeko gaitasuna funtsezkoa da berehalako erabakiak hartzeko[3]. Waymok itsasontzi barruko prozesatze-sistema indartsuak erabiltzen ditu, inguruneko datuak latentzia minimoarekin aztertzeko eta erreakzionatzeko aukera ematen dutenak. Bat egite sentsorialak sentsore anitzetatik datozen datuak integratzea dakar, eta sistemaren sendotasuna eta fidagarritasuna hobetzen ditu, bereziki baldintza txarretan.

Waymok simulazio aurreratua erabiltzen du ingurune oso sofistikatuetan, baldintza kontrolatuetan gidatzeko hainbat egoera birsortzeko. Horrek sistemaren errendimendua probatzea eta hobetzea errazten du, errepideko segurtasuna arriskuan jarri gabe. Gainera, Waymok "Edukiaren bilaketa" izeneko tresna bat garatu du[3], datu-multzo masiboetan objektu espezifikoetarako bilaketa-teknika eraginkorrak erabiltzen dituena, ibilgailu autonomoen informazioa berreskuratzeko gaitasuna hobetuz. Teknologia konbinatu horiek Waymoren sistema autonomoaren oinarria osatzen dute, eta sistema horrek eboluzionatzen jarraitzen du bere eragiketetan esperientzia eta datuak metatuta.

Zerbitzuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2017an Waymo garraio partekatua, kamioien garraioa, azken miliako hiri-soluzioak eta bidaiarientzako autoak eremuak eraldatzeko aukerekin ikusten zituzten[5]. Horietatik hainbat garatu du:

Bidaiarientzako autoak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zerbitzu honetan bidaiariak taxi bat izango balitz bezala eskatzen dute ibilgailu autonomo bat, Waymoren kasuan, Waymo One aplikazioaren bitartez[6]. Bidaiaria aplikazioaren bitartez ezartzen ditu jatorrizko eta helmuga puntuak, eta behin kotxean sartuta bakarrik klikatu behar du bidaia hasteko[2].

Zerbitzua Phoenixen, San Franciscon eta Los Angelesen eskaintzen da[6]. 2023ko abuztuan Waymo adierazi zuen Austin izango dela beraien zerbitzua eskainiko duten hurrengo hiria[7].

Kamioien garraioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2018ko maiatzan Waymo bere kamioi proiektuaren berri eman zuten[8], helburua, kotxe autonomoetan erabilitako teknologia bera kamioietara eramatea zen. Hori bai, kamioiak beti gidari batekin ibili ziren, segurtasuna bermatzeko[9]. Ez zen inoiz erabili benetako kargarekin, bakarrik probako karga erabili zen[10]. Kamioiak Arizonan, Atlantan eta San Franciscoko arean egin zituzten probak[10]. 2023ko uztailean Waymo adierazi zuen kamioi autonomoen proiektua alde batera utziko zuela, haien arreta guztia kotxe autonomoetan ipintzen[11][12].

Waymo vs. Uber

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2017. urteko otsailean, Waymok Uber eta Otto auzitara eraman zituen, sekretu komertzialak lapurtu zituela eta patenteak hautsi zituela argudiatuz[13]. Anthony Levandowski, Googleko langile ohia, 2016eko urtarrilean Google utzi zuen, hainbat langileekin batera, bere kamioi autonomo enpresa propioa sortzeko, Otto izenekoa[14]; urte bereko abuztuan Uberek Otto erosi zuen[15]. Erosketa horrekin Anthony Levandowski Uberren gidaririk gabeko operazioaren lidergoa hartu zuen[15]. Waymok alegatu zuen hiru langile ohi, Anthony Levandowski barne, Googleren sekretu komertzialak lapurtu zituztela Google utzi baino lehen. Levandowski-ren kasuan ustez 9 gigabyte datu deskargatzea lortu zuen, 100 sekretu komertzial baino gehiago zituztenak[16]. Ustezko arau-haustea LIDAR teknologiekin lotuta zegoen[16], Waymok patentatuta duena. Googlek Uberri leporatu zion Levandowski-rekin konspiratu izana sekretu horiek lapurtzeko[17].

2018ko otsailean, salaketa hori bi enpresen arteko akordio batekin amaitu zen, non Uberrek bere akzioen % 0,34 eman zion Waymori[18], $245 milioiren baliokidea. Era berean, Waymoren jabetza intelektuala ez haustea onartu zuen Uberrek[18]. Akordioaren ondoren argitaratutako adierazpenetan, Uberrek adierazi zuen ez zuela sekretu komertzialik jaso[19]. 2017ko maiatzean, Uberren bozeramaile baten arabera, Uberrek Levandowski kaleratu zuen[20]. 2018ko uztailean Uberrek iragarri zuen Otto filiala itxiko zuela, kamioi autonomoen proiektua alde batera uzten eta kotxe autonomoetan arreta ipintzen[21]. 2020ko abuztuan 18 hilabeteko kartzela-zigorra ezarri zioten Anthony Levandowski-ri Waymoren sekretu komertzialak lapurtzeagatik, horretaz gain Waymori 756.499,22 dolar amerikarrak ordaintzera behartuta izan zen[22][23].

Segurtasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Segurtasuna da autoen ardura nagusia. Waymo ez dago istripurik gabe, nahiz eta istilu gehienetan auto batek atzetik Waymo ibilgailu batekin talka egin edo bestela Waymo autoarekin talka egin.

Waymo ofizialki existitu aurretik, Googleren autoek hainbat istripu izan zituzten. 2015ean jakinarazitako kopurua 12 istripu izan ziren aurreko sei urteetan, eta 1,7 milioi kilometro baino gehiago gidatuta, Los Angeles Times egunkariaren arabera[24]. Kasu horietan guztietan, Googlek esan zuen autoz zihoazen autoek ez zutela errurik (12 autoetatik 8 amaierakoak ziren). Kasu batean, Googleko langile bat ibilgailuaren kontrolean zegoen istripua gertatu zenean.

Istripu erregistro garbi samar hau Googlek 2016ko otsailean izan zuen lehen istripuarekin zikindu zen. Kasu horretan, auto autonomoak autobus baten saihetsaren kontra jo zuen, errei baten erdialdera mugitzen saiatzen ari zela[24].

2018ko maiatzean, Waymo Minivan batek istripua izan zuen Chandlerren, Arizonan[24]. Kasu honetan, Waymoren IA ez zen gertaeraren erruduna.

Chandlerreko Poliziaren arabera, Hondako sedan batek semaforo gorri bat iragan zuen, eta gero hurrengo trafikora joan zen bidegurutzean beste auto bat saihesteko, zuzenean Waymo Chrysler Minivaneko bidexkan irauliz. Gidariak zauri arinak izan zituen.

Deskonexioen berri ematen duten errepideko automobil autonomoen artean edo pertsona batek gidatze autonomoaren teknologia ordezkatzen duenean, Waymok kantitate txikiena du[24].

Kaliforniako DMVri estatuan probak egiteko bidali zion txostenik berrienean, Waymok esan zuen bere deskonexio-tasa mila miliako 0,20tik 0,18ra jaitsi zela. Deskonexioa hainbat arrazoirengatik gerta daiteke, hala nola ausarkeriaz gidatzen duen beste norbaitengatik edo hardware-desadostasun batengatik. Waymoren arabera, "konpromiso gehienak ez daude segurtasunarekin lotuta".

Informazioaren Amir Efratiren estatistiken arabera, Waymok 1.000 kilometroko desplazamendu kopuru txikiena zuen autoek gidatuta. Waymok ere kilometro gehien egin zituen informazio garaian (2016ko abendua - 2017ko azaroa)[24].

Azken urteotan zenbait ahots enpresek tranpa egiten ari direla aldarrikatu dute[25][26].

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k (Ingelesez) «Autonomous Driving Technology - Learn more about us» Waymo (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  2. ↑ a b Egoitz, Etxebeste Aduriz. (2018-06-01). «Auto autonomoak bidean» Zientzia.eus (Noiz kontsultatua: 2023-12-14).
  3. ↑ a b c d «La tecnología de conducción autónoma de Waymo se vuelve más inteligente y reconoce miles de millones de objetos gracias a la búsqueda de contenido - Unite.AI» www.unite.ai (Noiz kontsultatua: 2023-11-13).
  4. ↑ a b (Ingelesez) «Take a Ride in Waymo's Self-Driving Car» Lifewire (Noiz kontsultatua: 2023-11-13).
  5. ↑ (Ingelesez) Cava, Marco della. «Waymo shows off the secret facility where it trains self-driving cars» USA TODAY (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  6. ↑ a b (Ingelesez) «Ride-Hailing App - Make the Most of Your Drive - Waymo One» Waymo (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  7. ↑ «Waypoint - The official Waymo blog: Waymo One heads to Austin» Waypoint – The official Waymo blog (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  8. ↑ «Waypoint - The official Waymo blog: Same driver, different vehicle: Bringing Waymo self-driving technology to trucks» Waypoint – The official Waymo blog (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  9. ↑ (Ingelesez) Hawkins, Andrew J.. (2018-03-09). «Waymo’s self-driving trucks will start delivering freight in Atlanta» The Verge (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  10. ↑ a b (Ingelesez) Korosec, Kirsten. (2019-05-29). «Waymo is bringing its self-driving trucks back to Arizona» TechCrunch (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  11. ↑ «Waypoint - The official Waymo blog: Doubling down on Waymo One» Waypoint – The official Waymo blog (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  12. ↑ (Ingelesez) Korosec, Kirsten. (2023-07-26). «Waymo puts the brakes on self-driving trucks program» TechCrunch (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  13. ↑ (Ingelesez) Reuters. (2017-09-20). «Waymo Seeks $2.6 Billion From Uber Over a Single Secret» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  14. ↑ (Ingelesez) Markoff, John. (2016-05-17). «Want to Buy a Self-Driving Car? Big-Rig Trucks May Come First» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  15. ↑ a b (Ingelesez) Dillet, Romain. (2016-08-18). «Uber acquires Otto to lead Uber’s self-driving car effort» TechCrunch (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  16. ↑ a b (Ingelesez) Jeong, Sarah. (2018-02-08). «I’m not so sure Waymo’s going to win against Uber» The Verge (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  17. ↑ (Ingelesez) Wakabayashi, Daisuke. (2018-01-30). «Secrets or Knowledge? Uber-Waymo Trial Tests Silicon Valley Culture» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  18. ↑ a b (Ingelesez) «Waymo accepts $245 million and Uber's 'regret' to settle self-driving car dispute» Reuters 2018-02-09 (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  19. ↑ (Ingelesez) Twitter; Instagram; Email; Facebook. (2018-02-10). «Uber reaches settlement with Waymo in dispute over trade secrets» Los Angeles Times (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  20. ↑ (Ingelesez) Isaac, Mike; Wakabayashi, Daisuke. (2017-05-30). «Uber Fires Former Google Engineer at Heart of Self-Driving Dispute» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  21. ↑ (Ingelesez) Chappell, Bill. (2018). Uber Parks Its Self-Driving Truck Project, Saying It Will Push For Autonomous Cars. NPR.org.
  22. ↑ (Ingelesez) Harris, Kirsten Korosec and Mark. (2020-08-04). «Anthony Levandowski sentenced to 18 months in prison as new $4B lawsuit against Uber is filed» TechCrunch (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  23. ↑ (Ingelesez) Statt, Nick. (2020-08-04). «Former Google exec Anthony Levandowski sentenced to 18 months for stealing self-driving car secrets» The Verge (Noiz kontsultatua: 2023-11-12).
  24. ↑ a b c d e (Ingelesez) published, Michelle Fitzsimmons. (2018-05-09). «Waymo: everything you need to know from Google until now» TechRadar (Noiz kontsultatua: 2023-11-13).
  25. ↑ «Robotaxiek tranpa egiten dute» UPV/EHU (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).
  26. ↑ (Ingelesez) Sanz, Julián Estévez. (2023-11-12). «Los robotaxis hacen trampas: la conducción autónoma podría no serlo tanto» The Conversation (Noiz kontsultatua: 2023-12-15).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]