اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه

Oppositional defiant disorder
تخصصروان‌پزشکی، روان‌شناسی بالینی ویرایش این در ویکی‌داده
دورهٔ معمول آغازکودکی یا نوجوانی
درمانرفتاردرمانی شناختی, خانواده‌درمانی, مداخله (روان درمانی)
طبقه‌بندی و منابع بیرونی

اختلال نافرمانی مقابله جویانه (ODD) در ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) به عنوان یک الگوی خلق عصبی/تحریک پذیر، رفتار مجادله/مقابله ای، یا تلافی جویانه که حداقل شش ماه تدوام داشته باشد، تعریف شده‌است. برخلاف کودکان دچار اختلال سلوک (CD)، کودکان دچار اختلال نافرمانی مقابله جویانه نسبت به افراد یا حیوانات پرخاشگر نیستند، اموال را تخریب نکرده، و الگوی دزدی یا فریب نشان نمی‌دهند. اگر کودک تشخیص اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) گرفته باشد، ODD دیگر قابل تشخیص‌گذاری نیست.

علائم و نشانه‌ها

[ویرایش]

چهارمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری (DSM-IV-TR) (که DSM-5 اکنون جایگزین آن شده است) بیان کرده که کودک می‌بایست چهار مورد از هشت نشانه و علامت این اختلال را نشان دهد تا به آستانه تشخیصی برای اختلال نافرمانی مقابله جویانه را برسد.[۱]

علاوه بر این، برای اینکه تشخیص گذاشته شود علائم و نشانه‌ها باید بیش از شش ماه تداوم یافته وچیزی بیشتر از رفتار عادی کودک باشند.[۲] علائم و نشانه‌ها عبارت اند از: فعالانه از پیروی از اغلب درخواست‌ها یا مقررات مراجع قدرت سرپیچی می‌کند؛[۳] با اعمالش به‌طور عمدی دیگران را اذیت می‌کند؛ نسبت به دیگران خشمگین یا بی میل است؛ اغلب جروبحث می‌کند؛ دیگران را به خاطر اشتباهات خودشان سرزنش می‌کنند؛[۴] مکرراً از کوره درمی رود؛ کینه‌توز و به دنبال انتقام است؛ زودرنج است و به آسانی دلخور می‌شود. این الگوهای رفتاری باعث افت کارکرد مدرسه و/یا دیگر مکان‌های اجتماعی می‌شود.

همه گیرشناسی

[ویرایش]

اختلال اختلال نافرمانی مقابله جویانه شیوع ۱٪ تا ۱۱٪ دارد.[۵] متوسط شیوع تقریباً ۳٫۳٪ است.[۵] جنسیت و سن نقش مهمی در میزان اختلال دارند.[۵] در حقیقت، ODD به تدریج در سالهای پیش دبستانی توسعه می‌یابد و آشکار می‌شود و اغلب قبل از سن هشت سالگی بروز می‌یابد.[۵][۶][۷] با این حال، بعید است که در اوایل بزرگسالی پدیدار شود.[۸] در پسرها شایع تر است.[۵] از طرف دیگر، شیوع در دختران بعد از بلوغ بیشتر می‌شود.[۶] عوامل دیگر می‌توانند در شیوع این اختلال تأثیر بگذارند.[۹] عامل دیگر مبتنی بر معیارهایی است که برای تشخیص فرد استفاده می‌شود. هنگامی که این اختلال برای اولین بار در DSM-III گنجانده شد، شیوع ۲۵٪ بیشتر از زمانی بود که DSM-IV معیارهای تشخیص را اصلاح کرد.[۹]

علت

[ویرایش]

هنوز هیچ عامل خاصی وجود ندارد که مستقیماً باعث ایجاد ODD شود. با نگاهی به رفتارهای مخرب مانند ODD، تحقیقات نشان داده‌اند که علل رفتارها چند فاکتوری است.[۱۰] با این حال مانند اکثریت بیماری های روانی، به خصوص از طیف اوتیسم و اختلالات ناسازگاری علت اصلی این بیماری به احتمال زیاد ژنتیکی است! توالی ژنتیک به یک یا چند ژن معیوب؛ تعداد نامتعادل و یا قرارگیری نامناسب ژن‌ ها یا کروموزوم ها، فعالیت شدن ژنوم نهفته و جهش ژنتیکی مخصوصا در کودکی، نوجوانی و اوایل تا اواسط جوانی از علل شایع در این حیطه هستند.

تأثیرات ژنتیکی

[ویرایش]

تحقیقات نشان می‌دهد که والدین تمایل به بروز اختلالات رفتاری بیرونی سازی را به فرزندان خود منتقل می‌کنند که ممکن است از طریق مختلف مانند عدم توجه، بیش فعالی یا اختلال سلوک بروز یابد. تحقیقات همچنین نشان داده است که بین ODD و سایر اختلالات بیرونی سازی ارتباط ژنتیکی وجود دارد. مطالعات نشان می‌دهد که ۵۰٪ یا بیشتر رفتار ضد اجتماعی در مردان و زنان به ارث مرتبط است. ODD همچنین در خانواده‌هایی که سابقه ADHD، اختلالات مصرف مواد یا اختلالات خلقی دارند، رخ می‌دهد، که نشان دهنده اینست که یک آسیب‌پذیری در ایجاد ODD ممکن است به ارث برسد.[۱۱]

عوامل بارداری و حین تولد

[ویرایش]

بسیاری از مشکلات بارداری و زایمان با بروز مشکلات رفتاری مرتبط است. سوء تغذیه، به ویژه کمبود پروتئین، مسمومیت با سرب یا قرار گرفتن در معرض سرب،[۱۲] و استفاده از الکل یا سایر مواد در مادر در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به ODD را افزایش دهد. در تحقیقات بیشمار، سوء مصرف مواد قبل از تولد نیز با بروز رفتارهای مخرب مانند ODD همراه بوده است.[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]

عوامل عصبی

[ویرایش]

نقص و آسیب دیدگی در نواحی خاصی از مغز می‌تواند منجر به مشکلات رفتاری جدی در کودکان شود. مطالعات تصویربرداری از مغز نشان داده است که کودکان مبتلا به ODD ممکن است در بخشی از مغز که مسئول استدلال، قضاوت و کنترل تکانه است، اختلافاتی وجود داشته باشند.[۱۷]

عوامل محیطی

[ویرایش]

شیوه‌های منفی فرزندپروری و تعارض والدین و فرزند ممکن است به رفتارهای ضد اجتماعی منجر شود، اما ممکن است واکنش والدین به رفتارهای لجبازانه و پرخاشگرانه کودکان باشد. عواملی مانند سابقه خانوادگی بیماریهای روانی و / یا سوء مصرف مواد و همچنین خانواده ناسازگار و با نظم و انضباط پایین منجر به بروز اختلالات رفتاری می‌شود.[۱۸] هم نقش پدر و هم نقش مادر از این نظر اهمیت دارد.[۱۹]

در تعدادی از مطالعات، وضعیت اقتصادی پایین نیز با رفتارهای مختل کننده مانند ODD همراه بوده است.[۲۰][۲۱]

سایر عوامل اجتماعی مانند غفلت، سوءاستفاده، والدین غائب و عدم نظارت نیز می‌توانند در ODD نقش داشته باشند.[۲۲]

درمان

[ویرایش]

رویکردهای درمان ODD شامل آموزش والدگری، روان درمانی فردی، خانواده درمانی، رفتار درمانی شناختی و آموزش مهارتهای اجتماعی است.[۲۳][۲۴]

درمان دارویی

[ویرایش]

اثربخشی درمان دارویی به خوبی مشخص نشده است. وقتی علت زمینه ای مثل افسردگی یا ADHD وجود دارد، درمان دارویی در کنار سایر درمان‌ها توصیه می‌شود.[۲۵]

منابع

[ویرایش]
  1. Pardini DA, Frick PJ, Moffitt TE (November 2010). "Building an evidence base for DSM-5 conceptualizations of oppositional defiant disorder and conduct disorder: introduction to the special section". J Abnorm Psychol. 119 (4): 683–8. doi:10.1037/a0021441. PMC 3826598. PMID 21090874.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  2. Kaneshiro, Neil. "Oppositional Defiant Disorder". A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Retrieved 5 November 2011.
  3. "Oppositional Defiant Disorder: Symptoms". Psych Central. Retrieved 5 November 2011.
  4. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳ فوریه ۲۰۱۶.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Arlington, VA: American Psychiatric Publishing. ISBN 978-0-89042-555-8.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ Fraser, Anna (April 2008). "Oppositional defiant disorder". Australian Family Physician. 37: 402–405. PMID 18523691.
  7. Nock, Matthew K. (2007). "Lifetime prevalence, correlates, and persistence of oppositional defiant disorder: results from the National Comorbidity Survey Replication". Journal of Child Psychology and Psychiatry. 48 (7): 703–713. CiteSeerX 10.1.1.476.4197. doi:10.1111/j.1469-7610.2007.01733.x. PMID 17593151.
  8. Rowe, Richard (2010). "Developmental pathways in oppositional defiant disorder and conduct disorder". Journal of Abnormal Psychology. 119 (4): 726–738. doi:10.1037/a0020798. PMC 3057683. PMID 21090876.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Loeber, Rolf; Burke, Jeffrey D.; Lahey, Benjamin B.; Winters, Alaina; Zera, Marcie (December 2000). "Oppositional Defiant and Conduct Disorder: A Review of the Past 10 Years, Part I" (PDF). Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 39 (12): 1468–1484. doi:10.1097/00004583-200012000-00007. PMID 11128323. Archived from the original (PDF) on 22 February 2019. Retrieved 17 July 2020.
  10. Goldstein, S. , & In DeVries, M. (2017). Handbook of DSM-5 Disorders in Children and Adolescents.
  11. Mash, EJ; Wolfe, DA (2013). Abnormal Child Psychology (5th ed.). Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning. pp. 182–191.
  12. Gump, Brooks B.; Dykas, Matthew J.; MacKenzie, James A.; Dumas, Amy K.; Hruska, Bryce; Ewart, Craig K.; Parsons, Patrick J.; Palmer, Christopher D.; Bendinskas, Kestutis (2017). "Background lead and mercury exposures: Psychological and behavioral problems in children". Environmental Research. 158: 576–582. Bibcode:2017ER....158..576G. doi:10.1016/j.envres.2017.06.033. PMC 5562507. PMID 28715786.
  13. Bada, H. S.; Das, A.; Bauer, C. R.; Shankaran, S.; Lester, B.; LaGasse, L.; Hammond, J.; Wright, L. L.; Higgins, R. (1 February 2007). "Impact of Prenatal Cocaine Exposure on Child Behavior Problems Through School Age". PEDIATRICS. 119 (2): e348–e359. doi:10.1542/peds.2006-1404.
  14. Linares, Teresa J.; Singer, Lynn T.; Kirchner, H. Lester; Short, Elizabeth J.; Min, Meeyoung O.; Hussey, Patrick; Minnes, Sonia (January 2006). "Mental Health Outcomes of Cocaine-Exposed Children at 6 Years of Age". Journal of Pediatric Psychology. 31 (1): 85–97. doi:10.1093/jpepsy/jsj020.
  15. Russell, Andrea A.; Johnson, Claire L.; Hammad, Arwa; Ristau, Kelly I.; Zawadzki, Sandra; Del Alba Villar, Luz; Coker, Kendell L. (6 February 2015). "Prenatal and Neighborhood Correlates of Oppositional Defiant Disorder (ODD)". Child and Adolescent Social Work Journal. 32 (4): 375–381. doi:10.1007/s10560-015-0379-3.
  16. Spears, Gwendolyn V.; Stein, Judith A.; Koniak-Griffin, Deborah (June 2010). "Latent growth trajectories of substance use among pregnant and parenting adolescents". Psychology of Addictive Behaviors. 24 (2): 322–332. doi:10.1037/a0018518. PMC 3008750.
  17. Mash, EJ; Wolfe, DA (2013). Abnormal Child Psychology (5th ed.). Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning. pp. 182–191.
  18. "I Thought My Child Was Just Misbehaving But It Was Really Oppositional Defiant Disorder". Parents. Retrieved 2019-12-18.
  19. مکوندی, بهنام; سلیمانی, علی; لیامی, فاطمه (1998-08-10). "نقش پدر و مادر در آسیب‌شناسی روانی کودک و نوجوان". مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. 4 (1): 46–57.
  20. Eiden, Rina D.; Coles, Claire D.; Schuetze, Pamela; Colder, Craig R. (March 2014). "Externalizing behavior problems among polydrug cocaine-exposed children: Indirect pathways via maternal harshness and self-regulation in early childhood". Psychology of Addictive Behaviors. 28 (1): 139–153. doi:10.1037/a0032632. PMC 4174429.
  21. Vanfossen, Beth; Brown, C. Hendricks; Kellam, Sheppard; Sokoloff, Natalie; Doering, Susan (April 2010). "Neighborhood context and the development of aggression in boys and girls". Journal of Community Psychology. 38 (3): 329–349. doi:10.1002/jcop.20367. PMC 2915468. PMID 20689683.
  22. "ODD A Guide for Families by the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry" (PDF).
  23. "FAQs on Oppositional Defiant Disorder". Manhattan Psychology Group. Retrieved 2015-01-28.
  24. Steiner, Hans; Remsing, Lisa; The Work Group on Quality Issues (January 2007). "Practice Parameter for the Assessment and Treatment of Children and Adolescents With Oppositional Defiant Disorder". Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 46 (1): 126–141. doi:10.1097/01.chi.0000246060.62706.af. PMID 17195736.
  25. Burke, Jeffrey D.; Loeber, Rolf; Birmaher, Boris (November 2002). "Oppositional Defiant Disorder and Conduct Disorder: A Review of the Past 10 Years, Part II" (PDF). Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 41 (11): 1275–1293. doi:10.1097/00004583-200211000-00009. PMID 12410070. Archived from the original (PDF) on 19 February 2019. Retrieved 17 July 2020.