بید شمالگانی

با بید قطبی اشتباه نشود.

بید شمالگانی
شاخ و برگ بید شمالگانی همراه با گل‌آذین‌های نر
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاه
(طبقه‌بندی‌نشده):	گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده):	دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده):	رزیدها
راسته:	مالپیگی‌سانان
تیره:	بیدیان
سرده:	بید
گونه:	S. arctica
نام دوبخشی
Salix arctica پال.
مترادف[۱][۲]
Salix anglorum Cham. Salix anglorum var. araioclada C.K. Schneid. Salix arctica var. antiplasta (C.K.Schneid.) Fernald Salix arctica var. araioclada (C.K.Schneid.) Raup Salix arctica var. brownei Andersson Salix arctica var. kophophylla (C.K.Schneid.) Polunin Salix arctica var. pallasii (Andersson) Kurtz Salix brownei Lundstr. Salix brownii Bebb Salix diplodictya Trautv. Salix ehlei Flod. Salix pallasii Andersson Salix taimyrensis Trautv.

Salix arctica

بید شمالگانی (نام علمی: Salix arctica) گونهٔ خزندهٔ بسیار کوچکی از بید است که خود را برای زنده ماندن در ناحیهٔ قطبی وفق داده است.

پراکندگی

بید شمالگانی در توندرا و خلنگزارهای صخره‌ای رشد می‌کند و شمالی‌ترین گیاه چوبدار کرهٔ زمین است که بسیار فراتر از خط رویش درختان و تا آخرین کرانه‌های خشکی در مرزهای شمالی گرینلند می‌روید.

توصیف

بید شمالگانی بوتهٔ کوتاهی دارد که معمولاً بین ۱ تا ۱۵ سانتیمتر (و ندرتاً تا ۲۵ سانتیمتر) رشد می‌کند. برگ‌های گرد به رنگ سبز روشن و طول ۱ تا ۴ سانتیمتر دارد. برگ‌ها پرزدار هستند و پرزهای بلند نقره‌ای دارند. همچون دیگر بیدها دوپایه (dioecious) هستند و بازآوری جنسی دارند و گل‌آذین‌های نر و ماده بر گیاهان متفاوت قرار دارد. در نتیجه ظاهر گیاه نر با ماده فرق می‌کند: گل‌آذین‌های ماده قرمزند درحالیکه گل‌آذین‌های نر زرد هستند.^[۳][۴]

این گیاه به رغم اندازهٔ کوچک عمری طولانی دارد و در آب و هوای سخت قطبی با کندی بسیار رشد می‌کند. یک بید شمالگانی در گرینلند شرقی پیدا شد که ۲۳۶ ساله بود.^[۳]

موارد مصرف

بید شمالگانی یک منبع غذایی برای جانوران قطبی است. گاو مشکها، گوزن‌های قطبی،خرگوش‌های قطبی و موش‌های قطبی همه از ریشه و شاخه‌های آن تغذیه می‌کنند. اما جوانه‌های آن خوراک باقرقره صخره می‌باشد.

اسکیموها و گویچین‌ها(ساکنان اصلی کانادا و آلاسکا) نیز از آن استفاده می‌کنند. آنها از شاخه‌ها به عنوان سوخت استفاده می‌کنند. همچنین از این گیاه برای درمان دندان‌درد، بند آوردن خون‌ریزی، درمان اسهال و سوءهاضمه و به عنوان مرهم در زخم‌بندی استفاده می‌کنند.^[۵]

منابع

1. «Tropicos». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ فوریه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۵.
2. The Plant List
3. Salicaceae of the Canadian Arctic Archipelago: Salix arctica بایگانی‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۰۵ توسط Wayback Machine
4. Jepson Flora: Salix arctica
5. Flora of the Canadian Arctic Archipelago بایگانی‌شده در ۵ ژوئن ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, S.G. Aiken, M.J. Dallwitz, L.L. Consaul, C.L. McJannet, L.J. Gillespie, R.L. Boles, G.W. Argus, J.M. Gillett, P.J. Scott, R. Elven, M.C. LeBlanc, A.K. Brysting and H. Solstad. 1999 onwards. Flora of the Canadian Arctic Archipelago: Descriptions, Illustrations, Identification, and Information Retrieval. Version: 29th April 2003. http://www.mun.ca/biology/delta/arcticf/.