حسامالدین عالم شاه | |||||
---|---|---|---|---|---|
دومین یانگ دی پرتوان آگونگ | |||||
سلطنت | ۱۴ آوریل ۱۹۶۰ – ۱ سپتامبر ۱۹۶۰ | ||||
پیشین | عبدالرحمن نگاری سمبیلان | ||||
جانشین | هارون پوترای پرلیس | ||||
نایب السلطنه | تونکو عبدالرحمن | ||||
سلطان سلانگور | |||||
سلطنت | ۴ آوریل ۱۹۳۸ – ۱۵ ژانویه ۱۹۴۲ | ||||
تاجگذاری | ۲۶ ژانویه ۱۹۳۹ | ||||
پیشین | سلطان علاءالدین سلیمان شاه | ||||
جانشین | سلطان موسی غیاثالدین ریاات شاه | ||||
سلطنت | ۱۴ آوریل ۱۹۴۵ – ۱ سپتامبر۱۹۶۰ | ||||
پیشین | سلطان موسی غیاثالدین ریاات شاه | ||||
جانشین | صلاحالدین عبدالعزیز شاه | ||||
زاده | ۱۳ مهٔ ۱۸۹۸ سلانگور، مالایا | ||||
درگذشته | ۱ سپتامبر ۱۹۶۰ (۶۲ سال) کوالالامپور، فدراسیون مالایا | ||||
آرامگاه | ۳ سپتامبر ۱۹۶۰ | ||||
|
سلطان سر حسامالدین عالم شاه الحاج ابن سلطان علاءالدین سلیمان شاه (جاوی: سلطان حسام الدین عالم شاه الحاج ابن المرحوم سلطان علاءالدین سلیمان شاه؛ ۱۳ مه ۱۸۹۸–۱ سپتامبر ۱۹۶۰) دومین یانگ دی پرتوان آگونگ مالایا از ۱۴ آوریل تا ۱ سپتامبر ۱۹۶۰، و ششمین سلطان سلانگور بین سالهای ۱۹۳۸–۱۹۴۲ و ۱۹۴۵–۱۹۶۰ بود.
وی سومین پسر سلطان علاءالدین سلیمان شاه ابن راجا مودا موسی بود. از بدو تولد او تنگکو عالم شاه نامیده میشد. از آن جا که او دو برادر ناتنی بزرگتر داشت، انتظار نمیرفت در کسب سلطنت موفق شود.
وی که در کالج مالایی کوالا کنگسر تحصیل کرده بود، در تأسیس انجمن پسران کالج مالایی (MCOBA) در سال ۱۹۲۹ نقش اساسی داشت.
سلطان علاءالدین سلیمان شاه فرزندان زیادی داشت، سه پسر اول او به ترتیب زمان تولد، تنگو موسیالدین، تنگکو بدر شاه و تنگکو عالمشاه بودند. دو پسر اول از همسر اول وی، از خاندان سلطنتی کداح بودند. در سال ۱۹۲۰، موسیالدین به عنوان وارث سلطنت تعیین شد.[۱]
با این حال، به تحریک نماینده انگلیس، تئودور ساموئل آدامز (۱۸۸۵–۱۹۶۱؛ مشغول به کار ۱۹۳۵–۱۹۳۷)، تنگکو موسیالدین به دلیل «رفتار نامناسب» در سال ۱۹۳۴ از مقام وارث سلطنت برکنار گشت. آدامز وی را به قماربازی متهم کرده بود. با این حال، بسیاری از مالاییها در سلانگور معتقد بودند که دلیل اصلی اخراج تنگکو موسیالدین امتناع وی از اجرای دستورها آدامز بودهاست.[۲]
در ۲۰ ژوئیه ۱۹۳۶، تنکگو عالم شاه به عنوان وارث سلطنت سلانگور برگزیده گشت.[۳]
تنگکو عالم شاه در ۴ آوریل ۱۹۳۸ و چهار روز پس از مرگ پدرش سلطان سلانگور. در ۲۶ ژانویه ۱۹۳۹ وی در کلانگ تاجگذاری کرد. تنگکو موسیالدین شخصاً مدیریت مراسم را بر عهده داشت.[۴]
در ۱۵ ژانویه ۱۹۴۲، سرهنگ فوجی یاما، فرماندار نظامی ژاپن در سلانگور، سلطان حسامالدین عالم شاه را به کاخ پادشاهی کوالالامپور احضار کرد. سلطان در مصاحبه ای با سرلشکر میناکی اعتراف کرد که وی در حمایت از انگلیسیها سخنرانی کرده ولی این کار به اجبار نمایندگان انگلیس انجام شده بود. ژاپنیها سلطان عالم شاه را برکنار کردند و در نوامبر ۱۹۴۳، تنگکو موسیالدین را به عنوان سلطان موسی غیاثالدین ریاات شاه، بر تخت سلطنت سلانگور نشاندند.[۵]
سلطان حسام الدین عالم شاه از همکاری با ژاپنیها امتناع ورزید و در سال ۱۹۴۳، کمک هزینه ای را که به وی و فرزندانش اعطا شده بود، نپذیرفت.[۶]
بازگشت انگلیسیها سرانجام سلطان حسامالدین عالم شاه را به سلطنت بازگرداند، در حالی که سلطان موسیالدین به جزایر کوکوس تبعید شد.[۷] اگرچه او پیمان اتحادیه مالایا را امضا کرده بود، مانند همه حاکمان مالایی بعداً آن را رد کرد و از تلاش ملی گرایان مالایی برای سرنگونی این طرح حمایت آشکار نمود.[نیازمند منبع]
در ۱ مارس ۱۹۴۶، سلطان علم شاه اولین کنگره وحدت مالایی را در سالن سلطان سلیمان در کوالالامپور برگزار کرد که در استقلال خواهی مردم مالایا نقش بسزایی ایفا داشت.
در ۳۱ اوت ۱۹۵۷، با هشت رأی، سلطان حسامالدین عالم شاه به عنوان معاون یانگ دی پرتوان آگونگ مالایا انتخاب شد.[۸]
پس از مرگ عبدالرحمان، دوره پادشاهی وی از ۱۴ آوریل ۱۹۶۰ آغاز شد. در ۳۰ ژوئیه ۱۹۶۰ او پایان وضعیت اضطراری در مالایا را اعلام کرد.[۹]
سلطان حسامالدین عالم شاه در اول سپتامبر ۱۹۶۰، در ۶۲ سالگی و بر اثر یک بیماری ناشناخته در کوالالامپور درگذشت. وی در ۳ سپتامبر ۱۹۶۰ در مقبره سلطنتی در نزدیکی مسجد سلطان سلیمان در کلنگ، سلانگور به خاک سپرده شد.[۱۰]
سلطان حسامالدین علم شاه حداقل دو بار ازدواج کرد:
پس از او پسر راجه جماعه، تنگکو عبدالعزیز شاه، به عنوان سلطان سلانگور جانشین وی شد و عنوان سلطان صلاح الدین عبدالعزیز شاه را بدست آورد. سلطان صلاحالدین بعداً یازدهمین یانگ دی پرتوان آگونگ شد و مانند پدرش در حالی که مشغول به کار بود، درگذشت.
چندین مکان به نام وی نامگذاری شدهاند، از جمله:
عنوان سلطنتی | ||
---|---|---|
پیشین: عبدالرحمن نگاری سمبیلان |
یانگ دی پرتوان آگونگ مالایا ۱ آوریل - ۱ سپتامبر ۱۹۶۰ |
پسین: هارون پوترای پرلیس |
پیشین: سلیمان سلانگور |
سلطان سلانگور ۱۹۳۷–۱۹۴۲ |
پسین: موسی قطبالدین سلانگور |
پیشین: موسی قطبالدین سلانگور |
سلطان سلانگور ۱۹۴۵–۱۹۶۰ |
پسین: صلاحالدین عبدالعزیز شاه |