وارلیک ورگیسی

حراج اموال غیر مسلمانان، به علت عدم توانایی پرداخت مالیات[۱]

وارلیک ورگیسی (به ترکی Varlık Vergisi)، همان قانون مالیات بر دارایی یا مالیات بر ثروت است، که در سال ۱۱ نوامبر ۱۹۴۲ میلادی به تصویب رسید و مورد اجرا قرار گرفت. در تدارک برای ورود به جنگ جهانی دوم، دولت ترکیه این نوع مالیات را وضع کرد که ساکنان غیر مسلمان ترکیه را به طور نامتناسبی مورد هدف قرار داده بود.[۲] این دوره با مصادره بیشتر دارایی‌ها و املاک خصوصی متعلق به ارمنی‌ها مصادف بود. این قانون دو هدف را دنبال می‌کرد؛ اول فقر کامل مسیحیان و یهودیان ترکیه و مجبور کردن آنان به مهاجرت از کشور و دوم حذف آنان، به خصوص، ارمنیان از تجارت ترکیه و در انحصار قرار دادن آن در دست بازرگانان تُرک وابسته به دولت. تا زمان به اجرا گذاشتن قانون مالیات بر دارایی بازرگانان ارمنی، یونانی و یهودی عمدهٔ تجارت داخلی و کل تجارت خارجی کشور را در دست داشتند و برای تهیهٔ کالاهای صادراتی و فروش کالاهای وارداتی از خرده بازرگانان، که بیشتر آنها تُرک بودند، استفاده می‌کردند اما پس از اجرای این قانون این سه قشر از بازرگانان از صحنهٔ تجارت داخلی و خارجی کشور حذف شدند و جای آنان را خرده بازرگانان تُرک گرفتند.[۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱] این تصاحب موجبات شکل گیری یک طبقه بورژوازی جدید و یک طبقه متوسط انحصاری را در ترکیه فراهم آورد.[۱۲]

تاریخ

[ویرایش]

طرح قانون مالیات بر دارایی را در ۱۱ نوامبر سال ۱۹۴۲ میلادی در زمان ریاست جمهوری عصمت اینونو و نخست وزیر وقت ترکیه، شوکرو سراج‌اوغلو به مجلس ارائه شد.[۱۳]روزنامه‌های ترکیه ماه‌ها قبل از ارائه این قانون به مجلس تبلیغات گسترده‌ای را علیه اقوام غیر تُرک شروع کردند و آنان را به منزلهٔ عاملان بحران اقتصادی، کمبود مواد غذایی و گسترش بازار سیاه در کشور معرفی می‌کردند. در همین حین، با دستور محرمانهٔ وزیر دارایی کلیه مراکز اقتصادی، بانک‌ها و ادارهٔ ثبت دارایی‌ها اطلاعاتی دقیق از دارایی‌های نقدی و غیر نقدی مسیحیان و یهودیان آن کشور در اختیار آن وزارتخانه گذاشت.[۱۴]

هدف از اجرای این قانون به ظاهر تأمین بودجه ارتش یک میلیون نفری ترکیه بود؛ ترکیه به سرعت اقدام به گسترش ارتش و تجهیز آن کرد به طوری که شمار ارتشیان را که پیش از آغاز جنگ ۲۰۷ هزار نفر بود طی یک سال به هفتصد هزار نفر و در ۱۹۴۲ میلادی به بیش از یک میلیون نفر رساند. بر مبنای منابع روسی[۱۵]، در صورت شکست شوروی در نبرد استالینگراد، ترکیه دست به حمله‌ای گسترده به قفقاز می‌زد. تأمین تجهیزات و نگهداری ارتشی به آن بزرگی نیازمند منابع مالی بود؛ بنابراین، یک بار دیگر توجه دولت به اموال اقوام غیرتُرک ساکن ترکیه جلب شد.[۱۶]

براساس قانون مالیات بر دارایی مشمولان این قانون به چهار گروه مسلمان، غیر مسلمان، تغییر دین داده‌ها، که همان تازه مسلمانان بودند و اتباع کشورهای دیگر تقسیم می‌شدند. مسلمانان و اتباع کشورهای دیگر باید ۱۲/۵ درصد از دارایی خود را به منزلهٔ مالیات می‌پرداختند اما تغییر دین داده‌ها ۲۵ درصد و مسیحیان ۵۰ درصد که از همهٔ گروه‌های دیگر بیشتر بود. در زمان اجرای این قانون از بازرگانان تُرک ۴/۹۴ درصد، از یونانیان ۱۵۶ درصد، از یهودیان ۱۷۹ درصد و از ارمنیان ۲۳۲ درصد مالیات بر دارایی مطالبه می‌شد.[۱۷][۱۸][۱۹] براساس اسناد و مدارک بایگانی‌های دولت آمریکا - که توماس اسمیت، روزنامه نگار و نویسندهٔ آمریکایی، آنها را در کتابی منتشر ساخته، در بین مسیحیان ترکیه، ارمنیان بیشترین هدف این قانون بودند.[۲۰]

برای پرداخت مالیات مطالبه شده پانزده تا سی روز فرصت داده می‌شد و در صورت عدم پرداخت کل یا بخشی از این مالیات، دولت اقدام به حراج اموال آن شخص برای اخذ مالیات می‌کرد.[۲۱] بانک‌ها، دولتمردان و بازرگانان وابسته به دولت در حراج این اموال شرکت و با نازل‌ترین قیمت اموال را خریداری می‌کردند و بدین وسیله به ثروت‌های کلانی دست می‌یافتند. در صورتی که وجوه حاصل از حراج اموال، که بیشتر آنها با نازل‌ترین قیمت صورت می‌گرفت، نمی‌توانست مالیات مورد مطالبه را تأمین کند نوبت به حراج اموال اقوام آن شخص می‌رسید و در صورتی که باز هم مالیات مورد مطالبه تأمین نمی‌شد آن شخص برای پرداخت بدهی به اردوگاه کار اجباری آش قلعه فرستاده می‌شد تا با کار برای دولت بدهی خود را بپردازد. این اردوگاه در ۲۲ کیلومتری شهری به همین نام و بر روی بلندی‌های منطقه‌ای به ارتفاع ۱۷۲۱ متر قرار داشت که یکی از مناطق سردسیر ترکیه و به سیبری ترکیه معروف است.[۲۲][۲۳][۲۴][۲۵]

طبق برآورد انجام شده با اجرای این قانون طی شانزده ماه بین ۳۱۴ تا ۴۳۵ میلیون لیر یا، معادل حدود ۲۷۰ تا ۳۶۲ میلیون دلار مالیات جمع‌آوری شد؛ که (بین ۶۰ تا ۸۰ درصد از بودجه دولت) را از مصادره دارایی‌های افراد غیر مسلمان جمع‌آوری شد. (اطلاعات منتشر شده عمدتاً ناقص و گاهی تکراری اند و تا کنون به ندرت آمار و اطلاعاتی دقیق به دست آمده است، دولت توضیحات مربوط به این قانون را در پشت درهای بسته به نمایندگان مجلس ارائه کرد؛ و در نهایت، قانون مالیات بر دارایی با اکثریت آرا به تصویب رسید و به قانون شمارهٔ ۴۳۰۵ معروف شد)[۲۶]

بعد از شکست در جنگ جهانی دوم، دولت ترکیه مجبور به تغییر موضع در سیاست خارجی و داخلی شد و در تاریخ ۱۵ مارس ۱۹۴۴ میلادی مجلس قانون ۴۵۳۰ را تصویب کرد که براساس آن قانون مالیات بر دارایی لغو و اردوگاه‌های کار اجباری نیز تعطیل شدند[۲۷] اما طی شانزده ماه اجرای این قانون نه تنها اتباع مسیحی و یهودی ترکیه در فقر کامل فرو رفتند بلکه حدود نود هزار تن از آنان از ترس جانشان کشور را ترک کردند. طبق آمار ارائه شده فقط شمار ارمنیان خارج شده از کشور بالغ بر ۳۰۶۵۱ نفر بوده است.

تحقیق مستقل

[ویرایش]
  • خاطرات محمد فاییک اوکتای، از مجریان این قانون؛ کتابی به نام «فاجعه مالیات بر دارایی» ،(Varlık Vergisi Faciası - Nebioğlu Y. İstanbul 1951)
  • تحقیقات آیهان آکتار، محقق تُرک، است که در پژوهش‌های خود از گزارش‌های دیپلمات‌های اروپایی و آمریکایی که در اختیار محققان قرار گرفته استفاده کرده است. کتابی به نام "سیاست مالیات بر ثروت"،(Varlık Vergisi ve "Türkleştirme" Politikaları. İstanbul: İletişim Yayınları, ۲۰۰۰)

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ کتاب:ترکیه، یهودیان، و هولوکاست
  2. ↑ Nowill, Sidney E. P. (December 2011). Constantinople and Istanbul: 72 Years of Life in Turkey. Matador. p. 77. ISBN 978-1848767911."In reality, the idea was to reduce the influence of the minority non-Turkish citizens to the country's affairs."
  3. ↑ Ince, Basak (April 2012). Citizenship and Identity in Turkey: From Atatürk's Republic to the Present Day. I. B. Tauris. p. 75. ISBN 978-1780760261."These quotations reveal that the real reason for the Wealth Tax was the elimination of non-Muslims from the economy."
  4. ↑ Ince, Basak (April 2012). Citizenship and Identity in Turkey: From Atatürk's Republic to the Present Day. I. B. Tauris. p. 75. ISBN 978-1780760261."However, the underlying reason was the elimination of minorities from the economy, and the replacement of the non-Muslim bourgeoisie by its Turkish counterpart."
  5. ↑ C. Fortna, Benjamin; Katsikas, Stefanos; Kamouzis, Dimitris; Konortas, Paraskevas (December 2012). State-Nationalisms in the Ottoman Empire, Greece and Turkey: Orthodox and Muslims, 1830-1945 (SOAS/Routledge Studies on the Middle East). Routledge. p. 195. ISBN 978-0415690560."... an attempt was being made by means of the Wealth Tax to eliminate the minorities who occupied an important place in Turkey's commercial life."
  6. ↑ Akıncılar, Nihan; Rogers, Amanda E.; Dogan, Evinc; Brindisi, Jennifer; Alexieva, Anna; Schimmang, Beatrice (December 2011). Young Minds Rethinking the Mediterranean. Istanbul Kultur University. p. 23. ISBN 978-0415690560."The first visible attempt in order to remove minorities from economic life was the implementation of ‘Wealth Tax’ in 1942 which was accepted in the National Assembly with the claim of balancing and distributing properties of minorities. The actual aim behind the scenes was to impoverish the non-Muslim minorities and eliminate them from the competition in the national economy. Instead, the RPP government tried to create a new wealthy Turkish Muslim bourgeoisie."
  7. ↑ Turam, Berna (January 2012). Secular State and Religious Society: Two Forces in Play in Turkey. Palgrave Macmillan. p. 43. ISBN 978-0230338616."With the introduction of the Varlik Vergisi (capital tax) in 1942, which aimed to confiscate the property and assets of non-Muslims, an attempt was made to bring the national economy also under the control of Muslim citizens."
  8. ↑ Çetinoğlu, Sait (2012). "The Mechanisms for Terrorizing Minorities: The Capital Tax and Work Battalions in Turkey during the Second World War". Mediterranean Quarterly. Vol. 23. DUKE University Press. p. 14. doi:10.1215/10474552-1587838."The aim was to destroy the economic and cultural base of these minorities, loot their properties and means of livelihood, and, at the same time "turkify" the economy of Turkey."
  9. ↑ Egorova, Yulia (July 2013). Jews, Muslims and Mass Media: Mediating the 'Other. Routledge. p. 43."That tax was instrumental in transferring the control of the market from the non-Muslim groups to the Muslims."
  10. ↑ Brink-Danan, Marcy (December 2011). Jewish Life in Twenty-First-Century Turkey: The Other Side of Tolerance (New Anthropologies of Europe). Indiana University Press. p. 11. ISBN 978-0253223500."Varlik Vergisi is commonly translated as "Capital Tax" or "Wealth Tax" we might, however, consider an alternate translation of varlik as "presence" which focuses attention on the devaluation- both financial and political of minority presence during this time"
  11. ↑ Guttstadt, Corry (May 2013). Turkey, the Jews, and the Holocaust. Cambridge University Press. p. 76. ISBN 978-0521769914."... We will use it to eliminate the foreigners who control the market and hand the Turkish market over the Turks." "The foreigners to be eliminated" referred primarily to the non-Muslims citizens of Turkey."
  12. ↑ Şakir Dinçşahin, Stephen Goodwin, “Towards an Encompassing Perspective on Nationalism: The Case of Jews in Turkey during Second World War, 1939-1945"
  13. ↑ Nowill, Sidney E. P. (December 2011). Constantinople and Istanbul: 72 Years of Life in Turkey. Matador. p. 77. ISBN 978-1848767911."Those mmainly afflicted were the Greeks, Jews, Armenians, and, to some extent, foreign-passport Levantine families."
  14. ↑ R. Aktar, Aşkale yolculari (varlik vergisi ve çalişma kamplari)(Istanbul: s.n, 2006), p. 67 & 68
  15. ↑ Р. П. Кондакчян, Внутренная политика Турции в годы второй мировой войны (Ереван, 1978), стр. 52
  16. ↑ Aktar, Ayhan (2006). Varlık vergisi ve "Türkleştirme" politikaları (in Turkish) (8. bs. ed.). İstanbul: İletişim. ISBN 975-470-779-0.
  17. ↑ Corry Guttstadt: Turkey, the Jews, and the Holocaust. Cambridge University Press, 2013. p. 75
  18. ↑ Andrew G. Bostom: The Legacy of Islamic Antisemitism: From Sacred Texts to Solemn History. Prometheus Books; Reprint edition, 2008. p. 124
  19. ↑ Nergis Erturk: Grammatology and Literary Modernity in Turkey. Oxford University Press, 2011. p. 141
  20. ↑ thomas W. Smith, Constructing a human rights Regime in Turkey: Dilemmas of civic nationalism and civil 15ـ society (Sl: s.n. ,2001).
  21. ↑ Peretz, Don (January 1994). The Middle East Today. Greenwood Publishing Group. p. 179."In addition, the non-Muslims were required to pay their taxes in cash within 15 days."
  22. ↑ Nowill, Sidney E. P. (December 2011). Constantinople and Istanbul: 72 Years of Life in Turkey. Matador. p. 77. ISBN 978-1848767911."... , and those unable to pay were packed off to a camp at Askale, near Erzerum - an area cooler than Moscow in the winter - where they were put to work breaking stones."
  23. ↑ Nowill, Sidney E. P. (December 2011). Constantinople and Istanbul: 72 Years of Life in Turkey. Matador. p. 77. ISBN 978-1848767911."The Askale victims were later sent south to a camp in the Tigris Valley."
  24. ↑ Peretz, Don (January 1994). The Middle East Today. Greenwood Publishing Group. p. 179."... , and if the sale failed to produce the required amount, the owners were sent to forced labor camps run by the Ministry of Public Works."
  25. ↑ Ince, Basak (April 2012). Citizenship and Identity in Turkey: From Atatürk's Republic to the Present Day. I. B. Tauris. pp. 74–75. ISBN 978-1780760261."Those unable to pay had to work off their debt in labour camps in Askale, in eastern Turkey."
  26. ↑ http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf MADDE 10- Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.
  27. ↑ Ince, Basak (April 2012). Citizenship and Identity in Turkey: From Atatürk's Republic to the Present Day. I. B. Tauris. p. 76. ISBN 978-1780760261."The Wealth Tax was withdrawn in March 1944, under the pressure of criticism from Britain and the United States"