پنجگانه مدرن در بازیهای المپیک تابستانی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
سازمان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رویدادها | 2 (مرد: 1؛ زن: 1) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بازیها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مدالآوران |
پنجگانه مدرن یکی از ورزشهای بازیهای المپیک تابستانی است که در آن ورزشکاران به رقابت میپردازد.
پنجگانه مدرن توسط بنیانگذار بازیهای مدرن، بارون پیر دو کوبرتن ایجاد شد و نخستین بار در سال ۱۹۱۲ میلادی ورزشکارانی در این رشته به رقابت پرداختند.[۱][۲] کوبرتن برای ابداع این ورزش، از رویداد پنجگانه در بازیهای المپیک باستان الهام گرفت که بنا بر مهارتهای ایدهآل سربازان یونانی در آن زمان ایجاد شده بود. پنجگانهٔ مدرن نیز به نوبهٔ خود، در آغاز قرن بیستم تحتتأثیر سنتهای چند ورزشی نظامی و غیرنظامی در سوئد قرار گرفت.[۳] در این رویدادها، ورزشهایی که سطح بالا در نظر گرفته میشدند، مانند شمشیربازی، تیراندازی با تپانچه و سوارکاری با بازیهای محبوبتر همچون دویدن و شنا کردن ترکیب شدند.[۳]
پنج ورزشی که بدین ترتیب پنجگانه مدرن را تشکیل میدهند (تا سال ۲۰۲۱) عبارتند از:
پس از بیش از نیم قرن ثبات نسبی، پنجگانهٔ مدرن از دههٔ ۱۹۸۰ تاکنون دستخوش تغییرات متعددی شده و چند بار نحوهٔ حضور آن در برنامهٔ بازیهای المپیک مورد بحث قرار گرفته است.[۴]
با شروع بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۹۶، تصمیمی اتخاذ شد که ورزشکاران پنج بخش این بازی را به جای پنج روز جداگانه، در یک روز برگزار کنند.[۲] در همان سال مسابقات تیمی مردان از المپیک حذف شد. مسابقات زنان اولین بار در بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۰۰ معرفی شد.[۱] پس از بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۰۸، تیراندازی با تپانچه بادی در حین دویِ ۳ کم برگزار میشود.[۲] از بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۱۲ به این سو، تیراندازی با استفاده از تفنگ لیزری انجام میشود،[۲] و دویدن و تیراندازی به عنوان یک رویداد در هم ترکیب شدند.[۵]
پنجگانه مدرن تا دهه ۲۰۱۰ میلادی، همچنان به عنوان ورزشی قدیمی و فاقد محبوبیت، مورد انتقاد قرار میگرفت.[۶] آسوشیتدپرس در سال ۲۰۱۳ گزارش داد که کمیته بینالمللی المپیک در حال بررسی حذف آن از بازیهای المپیک تابستانی است.[۶] در پاسخ به این انتقادات، هیئت حاکمهٔ این ورزش، UIPM، تغییراتی را در آن ایجاد کرد، از جمله برگزاری هر پنج مسابقه در یک استادیوم واحد. این تغییرات برای بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۱۶ برنامهریزی شده بود؛ اما برای اولین بار در بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۰ اجرایی شد.[۶]
رویدادهای پنجگانه مدرن در بازیهای المپیک به شرح زیر بود:
Event | 1912 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 2000 | 04 | 08 | ۱۲ | ۱۶ | ۲۰ | ۲۴ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
اپه | نوبت گردشی | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | نوبت گردشی با پاداش | ● | ● |
شنا | 300 م | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 200 م | ● | ● | ● | ● | ● | ● |
سوارکاری | Cross-country | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | پرش با اسب | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● |
تیراندازی | تپانچه | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | تپانچه بادی | ● | ● | ● | لیزر | ● | ● | ● |
دو صحرانوردی | 4000 م | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 3000 م | ● | ● | ● | ● | 3200 م | ● |
محل برگزاری | ۵ | ۱ | ۴ | ۵ | ۵ | ۵ | ۳ | ۱ | ۴ | ۵ | ۵ | ۴ | ۵ | ۵ | ۴ | ۲ | ۵ | ۵ | ۳ | ۳ | ۲ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۲ |
رویداد اسب سواری در پنجگانه مدرن - به دلایل مختلف - از زمان اختراع این ورزش مورد بحث بوده است.[۴] کوبرتن و سازماندهندگان بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۱۲ دیدگاههای متفاوتی در مورد در دسترس بودن اسبها داشتند: کوبرتن خواستار اسبهایی بود که بهطور تصادفی توسط میزبانان ارائه شوند، در حالی که کمیتهٔ سوئدی ترجیح میداد که شرکتکنندگان اسبهای خود را همراهشان بیاورند.
برای بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۸۸، سوارکاری کراس کانتری (صحرانوردی) به پرش نمایشی تغییر یافت.
در نوامبر ۲۰۲۱، UIPM اعلام کرد که از بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۸ به بعد، پرش از روی مانع بخشی از پنجگانه مدرن المپیک نخواهد بود؛ این تصمیم بدان جهت اتخاذ گردید که در حادثهای حین بازیهای ۲۰۲۰ کیم رایسنر، مربی زنان آلمان، به اسب آنیکا شلئو، پنجگانهکار کشورش، با مشت ضربه زد.[۷] در پاسخ، ۶۵۰ ورزشکار پنجگانه نام خود را در طوماری درج کردند و با انتقاد از اتفاق رخداده، از مدیران UIPM خواستار استعفا شدند و UIPM اعلام کرد این موضوع را بررسی خواهد کرد.[۸]
ورزش پنجگانه مدرن از سال ۱۹۱۲ بهطور مداوم در برنامه المپیک بوده است ولی تا بازیهای ۲۰۰۰ شامل بخش زنان نشده بود.
Event | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | ۱۲ | ۱۶ | ۲۰ | ۲۴ | Years |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
انفرادی مردان | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ۲۶ |
تیمی مردان | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | • | ۱۱ | |||||||||||||||
انفرادی زنان | • | • | • | • | • | • | • | ۷ | |||||||||||||||||||
مجموع | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۱ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ |
Sources:[۹]
رتبه | کشور | طلا | نقره | برنز | مجموع |
---|---|---|---|---|---|
۱ | مجارستان (HUN) | ۱۰ | ۸ | ۶ | ۲۴ |
۲ | سوئد (SWE) | ۹ | ۷ | ۵ | ۲۱ |
۳ | اتحاد شوروی (URS) | ۵ | ۵ | ۵ | ۱۵ |
۴ | بریتانیای کبیر (GBR) | ۴ | ۲ | ۳ | ۹ |
۵ | روسیه (RUS) | ۴ | ۱ | ۰ | ۵ |
۶ | لهستان (POL) | ۳ | ۰ | ۱ | ۴ |
۷ | ایتالیا (ITA) | ۲ | ۲ | ۴ | ۸ |
۸ | آلمان (GER) | ۲ | ۰ | ۱ | ۳ |
۹ | لیتوانی (LTU) | ۱ | ۳ | ۱ | ۵ |
۱۰ | مصر (EGY) | ۱ | ۱ | ۰ | ۲ |
۱۱ | جمهوری چک (CZE) | ۱ | ۰ | ۱ | ۲ |
۱۲ | استرالیا (AUS) | ۱ | ۰ | ۰ | ۱ |
قزاقستان (KAZ) | ۱ | ۰ | ۰ | ۱ | |
۱۴ | ایالات متحده آمریکا (USA) | ۰ | ۶ | ۳ | ۹ |
۱۵ | فرانسه (FRA) | ۰ | ۲ | ۲ | ۴ |
۱۶ | فنلاند (FIN) | ۰ | ۱ | ۴ | ۵ |
۱۷ | تیم متحد (EUN) | ۰ | ۱ | ۱ | ۲ |
چکسلواکی (TCH) | ۰ | ۱ | ۱ | ۲ | |
۱۹ | اوکراین (UKR) | ۰ | ۱ | ۰ | ۱ |
لتونی (LAT) | ۰ | ۱ | ۰ | ۱ | |
چین (CHN) | ۰ | ۱ | ۰ | ۱ | |
ژاپن (JPN) | ۰ | ۱ | ۰ | ۱ | |
۲۳ | بلاروس (BLR) | ۰ | ۰ | ۲ | ۲ |
کره جنوبی (KOR) | ۰ | ۰ | ۲ | ۲ | |
۲۵ | برزیل (BRA) | ۰ | ۰ | ۱ | ۱ |
مکزیک (MEX) | ۰ | ۰ | ۱ | ۱ | |
مجموع (۲۶ کشور) | ۴۴ | ۴۴ | ۴۴ | ۱۳۲ |
ملی | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | سال | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
آرژانتین (ARG) | ۳ | ۳ | ۱ | ۳ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||||
استرالیا (AUS) | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۲ | ۱ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | ۲ | ۲ | ۱ | ۲ | ۱۸ | ||||||||||||||
اتریش (AUT) | ۱ | ۲ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۳ | ۱ | ۱ | ۱۰ | ||||||||||||||||||||
بحرین (BRN) | ۳ | ۳ | ۲ | ||||||||||||||||||||||||||||
بلاروس (BLR) | ۲ | ۳ | ۴ | ۴ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||||
بلژیک (BEL) | ۴ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۱ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||
برزیل (BRA) | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۲ | ۱ | ۱ | ۱۱ | |||||||||||||||||||||
بلغارستان (BUL) | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۱ | ۷ | ||||||||||||||||||||||||
کانادا (CAN) | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۲ | ۳ | ۲ | ۸ | |||||||||||||||||||||||
شیلی (CHI) | ۲ | ۳ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | ۱ | ۸ | |||||||||||||||||||||||
چین (CHN) | ۱ | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۴ | ۸ | ||||||||||||||||||||||||
چین تایپه (TPE) | ۱ | ۲ | ۲ | ||||||||||||||||||||||||||||
کوبا (CUB) | ۱ | ۳ | |||||||||||||||||||||||||||||
جمهوری چک (CZE) | ۳ | ۳ | ۳ | ۵ | |||||||||||||||||||||||||||
چکسلواکی (TCH) | ۲ | ۳ | ۲ | ۱ | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۹ | |||||||||||||||||||||
دانمارک (DEN) | ۴ | ۴ | ۳ | ۲ | ۱ | ۱ | ۳ | ۲ | ۱ | ۱ | ۱۰ | ||||||||||||||||||||
آلمان شرقی (GDR) | ۳ | ۱ | |||||||||||||||||||||||||||||
اکوادور (ECU) | ۱ | ||||||||||||||||||||||||||||||
مصر (EGY) | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۲ | ۳ | ۳ | ۱۱ | |||||||||||||||||||||||
استونی (EST) | ۱ | ۱ | ۱ | ۳ | |||||||||||||||||||||||||||
فنلاند (FIN) | ۲ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱۳ | ||||||||||||||||
فرانسه (FRA) | ۲ | ۴ | ۴ | ۳ | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۳ | ۴ | ۳ | ۳ | ۲۴ | ||||||||
گرجستان (GEO) | ۱ | ۱ | |||||||||||||||||||||||||||||
تیم متحد آلمان (EUA) | ۳ | ۳ | ۲ | ||||||||||||||||||||||||||||
آلمان (GER) | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۳ | ۴ | ۴ | ۱۲ | ||||||||||||||||||||
بریتانیای کبیر (GBR) | ۳ | ۴ | ۴ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۲ | ۲ | ۴ | ۴ | ۲۸ | |||||||
یونان (GRE) | ۱ | ۱ | ۱ | ۲ | ۴ | ||||||||||||||||||||||||||
گواتمالا (GUA) | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||||
مجارستان (HUN) | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۴ | ۴ | ۴ | ۴ | ۲۱ | |||||||||||
ایرلند (IRL) | ۳ | ۲ | ۴ | ||||||||||||||||||||||||||||
ایتالیا (ITA) | ۱ | ۴ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۴ | ۴ | ۴ | ۲۴ | ||||||||
ژاپن (JPN) | ۲ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۱ | ۳ | ۱۲ | ||||||||||||||||||||
قزاقستان (KAZ) | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||||
قرقیزستان (KGZ) | ۱ | ۲ | ۲ | ||||||||||||||||||||||||||||
لتونی (LAT) | ۳ | ۱ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۸ | ||||||||||||||||||||||||
لیتوانی (LTU) | ۳ | ۱ | ۱ | ۲ | ۴ | ۳ | ۸ | ||||||||||||||||||||||||
مراکش (MAR) | ۲ | ۱ | |||||||||||||||||||||||||||||
مکزیک (MEX) | ۲ | ۲ | ۲ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲ | ۲۰ | ||||||||||||
هلند (NED) | ۱ | ۴ | ۳ | ۱ | ۳ | ۳ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||
نیوزیلند (NZL) | ۱ | ۱ | |||||||||||||||||||||||||||||
نروژ (NOR) | ۲ | ۲ | ۲ | ۳ | |||||||||||||||||||||||||||
پرو (PER) | ۱ | ۱ | ۲ | ||||||||||||||||||||||||||||
لهستان (POL) | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۲ | ۳ | ۴ | ۴ | ۳ | ۱۵ | ||||||||||||||||||
پرتغال (POR) | ۱ | ۲ | ۳ | ۳ | ۱ | ۱ | ۱ | ۷ | |||||||||||||||||||||||
رومانی (ROU) | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۱ | ۱ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||
روسیه (RUS) | ۵ | ۳ | ۳ | ۴ | ۴ | ۴ | ۷ | ||||||||||||||||||||||||
کمیته المپیک روسیه (ROC_2020) | ۱ | ||||||||||||||||||||||||||||||
آفریقای جنوبی (RSA) | ۱ | ۳ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۶ | ||||||||||||||||||||||||
کره جنوبی (KOR) | ۱ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۲ | ۳ | ۳ | ۱۰ | ||||||||||||||||||||||
اتحاد شوروی (URS) | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۹ | |||||||||||||||||||||
اسپانیا (ESP) | ۳ | ۲ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۸ | |||||||||||||||||||||||
سوئد (SWE) | ۱۲ | ۴ | ۴ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۲ | ۱ | ۲۱ | |||||||||
سوئیس (SUI) | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | ۳ | ۳ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱۴ | ||||||||||||||||
تونس (TUN) | ۳ | ۱ | |||||||||||||||||||||||||||||
ترکیه (TUR) | ۲ | ||||||||||||||||||||||||||||||
اوکراین (UKR) | ۱ | ۳ | ۱ | ۳ | ۴ | ۷ | |||||||||||||||||||||||||
تیم متحد (EUN) | ۳ | ۱ | |||||||||||||||||||||||||||||
ایالات متحده آمریکا (USA) | ۱ | ۲ | ۴ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۱ | ۴ | ۴ | ۴ | ۳ | ۲۴ | ||||||||
اروگوئه (URU) | ۳ | ۳ | ۱ | ۱ | ۴ | ||||||||||||||||||||||||||
ازبکستان (UZB) | ۱ | ||||||||||||||||||||||||||||||
آلمان غربی (FRG) | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۳ | ۵ | |||||||||||||||||||||||||
Nations | ۱۰ | ۷ | ۱۱ | ۱۴ | ۱۰ | ۱۶ | ۱۶ | ۱۹ | ۱۶ | ۲۳ | ۱۵ | ۱۸ | ۲۰ | ۱۷ | ۱۷ | ۱۸ | ۲۶ | ۳۰ | ۲۲ | ۲۴ | ۲۶ | ۲۷ | ۲۶ | ۶۰ | |||||||
Athletes | ۳۲ | ۲۳ | ۳۸ | ۳۷ | ۲۴ | ۴۲ | ۴۵ | ۵۱ | ۴۰ | ۶۰ | ۳۷ | ۴۸ | ۵۹ | ۴۷ | ۴۳ | ۵۲ | ۶۵ | ۶۶ | ۳۲ | ۴۸ | ۶۴ | ۷۲ | ۷۲ | ۸۲۳+ | |||||||
سال | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 |