نام بلند:
| |
---|---|
مفاد |
|
تاریخ پیشنویس | ۳۱ مه ۲۰۲۴ |
واسطهها | |
گروهها |
پیشنهاد آتشبس سه مرحلهای جنگ اسرائیل و حماس عبارتست از یک پیشنهاد تبادل اسرا و آتشبس که برای پایان دادن به جنگ اسرائیل و حماس ارائه شده است. این توافق در ۵ مه ۲۰۲۴ با میانجیگری مصر و قطر تنظیم شد و در ۶ می حماس آن را تأیید کرد. در ۳۱ مه، جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، این توافق را ارائه کرد و اظهار داشت که این یک پیشنهاد اسرائیل است؛ پیشنهادها تقریباً یکسان هستند.[۱] این پیشنهاد یک ابتکار زنجیرهای است و در سه مرحله انجام میشود: با برقراری یک آتشبس شش هفته ای کار آغاز میشود، سپس با آزادی تمامی اسرائیلیهای درون غزه و در ازای آن رهایی برخی از اسرای فلسطینی، آتشبس دائمی، عقبنشینی اسرائیل از نوار غزه و روند بازسازی طی سه تا پنج سال ادامه مییابد.
در این پیشنهاد، حماس در مرحله اول سی و سه گروگان اسرائیلی را مطابق معیارهای بشردوستانه آزاد میکند. اگر گروگانهای زنده کافی وجود نداشته باشد که این معیارها را برآورده کند، حماس جنازهٔ گروگانهای مرده را باز خواهد گرداند. معیارهای بشردوستانه شامل آزادی تمام زنان و کودکان، مجروحان و گروگانهای مسن باقی مانده میشود. در ازای هر اسرائیلی آزاد شده، اسرائیل ۳۰ تا ۵۰ فلسطینی (از کودکان و زنان شروع میشود) را آزاد میکند. در حین اجرای مرحله اول، اسرائیل باید اجازه رسیدن مقادیر «کافی» کمکهای بشردوستانه به فلسطینیان آواره را بدهد و آنها بتوانند به خانههای خود بازگردند و شروع به خروج تدریجی از غزه کنند.[۲] در طول آتشبس موقت، گفتگوها بین دو طرف برای توقف دائمی خصومتها آغاز خواهد شد. در مرحله دوم، اسرائیل آتشبس دائمی را میپذیرد و حماس سپس گروگانهای مرد زنده باقیمانده، اعم از غیرنظامیها و سربازان، را برای تبادل اسرای فلسطینی آزاد میکند.[۲] در مرحله سوم، بقایای گروگانهای اسراییلی تحویل داده میشوند. بر اساس پیشنهاد ۵ مه، اسرائیل متعهد به رفع محاصره نوار غزه میشود،[۳][۲] اما این تعهد در پیشنهاد ۳۱ مه وجود ندارد.[۴]
در ۱۰ ژوئن، شورای امنیت سازمان ملل متحد از این پیشنهاد به عنوان قطعنامه ۲۷۳۵ حمایت کرد.[۵][۶] در اواخر ژوئن ۲۰۲۴، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرد که اسرائیل فقط آتشبس جزئی که شامل پایان دادن به جنگ در غزه نمیشود را خواهد پذیرفت.[۷]
در اسرائیل، خانوادههای اسرای اسرائیلی، از آمریکا خواستند که نتانیاهو را برای پذیرش پیشنهاد مصر و قطر تحت فشار قرار دهد.[۸] تظاهرات در تل آویو و بیتالمقدس آغاز شد.[۸] معترضان بزرگراه ایالون در تل آویو را مسدود کردند و از دولت خواستند تا برای آزادی اسرای اسرائیلی به توافق برسد.[۹]
وزیر امنیت ملی ایتامار بن گویر و وزیر دارایی بزالل اسموتریچ[۱۰] تهدید کردند در صورتی که اسرائیل با پیشنهاد کابینه جنگ قبل از نابودی حماس موافقت کند، استعفا خواهند داد.[۱۱] یایر لاپید، رهبر مخالفان، پیشنهاد کرد در صورت امضای این پیشنهاد، از دولت حمایت کند.[۱۰] هزاران نفر روز بعد در تل آویو تجمع کردند تا حمایت خود را از توافق و انتقاد از نتانیاهو اعلام کنند.[۱۲] شاس، یک حزب یهودی افراطی ارتدوکس و بزرگترین شریک ائتلافی نتانیاهو، گفت که از این توافق حمایت کامل خواهد کرد.[۱۳]
پس از پذیرش این پیشنهاد از سوی حماس، جمعیت برای جشن در رفح و نوار غزه گرد آمدند.[۱۴][۱۵] از طرف فلسطینی، این پیشنهاد مورد حمایت محمود عباس، رئیسجمهور فلسطین قرار گرفت.[۱۶] مردم غزه از این پیشنهاد حمایت کردند.[۱۷] به گزارش رویترز، مقامات ارشد حماس نسبت به جدیت اسرائیل برای دستیابی به توافق ابراز تردید کردند.[۱۸]
این پیشنهاد توسط نمایندگان طرفدار اسرائیل براد اشنایدر و استنی هویر و سناتور منتقد اسرائیلی پیتر ولش و نماینده گرگ کازار امضا شد. چاک شومر رهبر اکثریت سنا از این توافق حمایت کرد. سناتور لیندسی گراهام با این پیشنهاد مخالفت کرد و استدلال کرد که شکست حماس غیرقابل مذاکره است. نماینده مایک والتز استدلال کرد که حماس با ادامه گفتگو با اسرائیل تقویت خواهد شد.[۱۹]
پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس، جو بایدن، رئیسجمهور این کشور گفت که این ترور به مذاکرات آتشبس غزه کمکی نمیکند.[۲۰]
در ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴، وزارت خارجه مصر اعلام کرد که ترور اسماعیل هنیه رهبر حماس نشان میدهد که اسرائیل هیچ اراده سیاسی برای آتشبس ندارد.[۲۱] رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه از پذیرش پیشنهاد مصر و قطر توسط حماس استقبال کرد و ابراز امیدواری کرد که اسرائیل نیز همین کار را انجام دهد.[۲۲] امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه از نتانیاهو خواست با حماس به آتشبس و گروگانگیری دست یابد.[۲۳] عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات متحده عربی از میانجیگریهای مصر و قطر حمایت کرد و امیدوار بود که این پیشنهاد منجر به پایان دادن به جنگ و رنج فلسطینیان شود.[۲۴] پیشنهاد اسرائیل توسط امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه، جاستین ترودو نخستوزیر کانادا، اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا و دیپلماتهایی از بریتانیا و آلمان تأیید شد.[۲۵]