گیرنده ۱ بی سروتونین (انگلیسی: 5-HT1B receptor) یک پروتئین است که در انسان توسط ژن «HTR1B» کُدگذاری میشود.[۴][۵] این مولکول پروتئینی، یکی از اعضای خانوادهٔ گیرندههای ۱ سروتونین است.[۶]
گیرنده ۱ بی سروتونین بهطور گستردهای در دستگاه عصبی مرکزی یافت میشود و بیشترین تراکم آن در لوب پیشانی، عقدههای قاعدهای، جسم مخطط و هیپوکامپ است.[۷] وظیفهٔ این گیرنده بر حسب آنکه در کجای بدن قرار دارد، متفاوت است. در لوب پیشانی، جلوی رهاسازی دوپامین را میگیرد. در عقدههای قاعدهای و جسم مخطط، این مولکول در نقش یک خودگیرنده ظاهر میشود و به ترتیب، جلوی رهاسازی سروتونین را گرفته[۸] و همچنین با کاستن از تواتر «پتانسیل تحریکی پس سیناپسی» (mEPSP)، موجب کاهش انتقال پیامرسانهای گلوتامینرژیک میگردد.[۹] در هیپوکامپ، سیناپسهای تحریکی را تقویت میکند و در بروز افسردگی نقش دارد.[۱۰] با تعقیب این گیرندهها در قشر مغز، متوجه شدهاند که در دورههای مختلف زندگی انسان، میزان آن بهشدت در نوجوانی تغییر میکند و این تغییر همبستگی نزدیکی به بیانگیرنده ۱ ئی سروتونین دارد.[۱۱]
در خارج از مغز، این گیرنده اثرات عروقی دارد و بهطور مثال در ریهها سبب انقباض عروق میگردد. همچنین مسدود کردن این گیرنده، موجب میشود تا تعداد استئوبلاستها، تودهٔ استخوانی و نرخِ استخوانسازی افزایش یابد.[۱۲]
از بین بردن ژن این گیرنده در موشها، سبب کاهش اضطراب و افزایش حالت تهاجمی در آنها شدهاست.[۱۳]
↑Sanders AR, Cao Q, Taylor J, Levin TE, Badner JA, Cravchik A, Comeron JM, Naruya S, Del Rosario A, Salvi DA, Walczyk KA, Mowry BJ, Levinson DF, Crowe RR, Silverman JM, Gejman PV (Feb 2001). "Genetic diversity of the human serotonin receptor 1B (HTR1B) gene". Genomics. 72 (1): 1–14. doi:10.1006/geno.2000.6411. PMID11247661.
↑Huang CC, Yeh CM, Wu MY, Hsu KS (Jun 2013). "A single in vivo cocaine administration impairs 5-HT(1B) receptor-induced long-term depression in the nucleus accumbens". Journal of Neurochemistry. 125 (6): 809–21. doi:10.1111/jnc.12227. PMID23452061. S2CID45859780.
↑Shoval G, Bar-Shira O, Zalsman G, John Mann J, Chechik G (Jul 2014). "Transitions in the transcriptome of the serotonergic and dopaminergic systems in the human brain during adolescence". European Neuropsychopharmacology. 24 (7): 1123–32. doi:10.1016/j.euroneuro.2014.02.009. PMID24721318. S2CID14534307.
Olivier B, van Oorschot R (Dec 2005). "5-HT1B receptors and aggression: a review". European Journal of Pharmacology. 526 (1–3): 207–17. doi:10.1016/j.ejphar.2005.09.066. PMID16310769.
Hamblin MW, Metcalf MA, McGuffin RW, Karpells S (Apr 1992). "Molecular cloning and functional characterization of a human 5-HT1B serotonin receptor: a homologue of the rat 5-HT1B receptor with 5-HT1D-like pharmacological specificity". Biochemical and Biophysical Research Communications. 184 (2): 752–9. doi:10.1016/0006-291X(92)90654-4. PMID1315531.
Veldman SA, Bienkowski MJ (Sep 1992). "Cloning and pharmacological characterization of a novel human 5-hydroxytryptamine1D receptor subtype". Molecular Pharmacology. 42 (3): 439–44. PMID1328844.
Mochizuki D, Yuyama Y, Tsujita R, Komaki H, Sagai H (Jun 1992). "Cloning and expression of the human 5-HT1B-type receptor gene". Biochemical and Biophysical Research Communications. 185 (2): 517–23. doi:10.1016/0006-291X(92)91655-A. PMID1610347.
Nöthen MM, Erdmann J, Shimron-Abarbanell D, Propping P (Dec 1994). "Identification of genetic variation in the human serotonin 1D beta receptor gene". Biochemical and Biophysical Research Communications. 205 (2): 1194–200. doi:10.1006/bbrc.1994.2792. PMID7802650.
Ng GY, George SR, Zastawny RL, Caron M, Bouvier M, Dennis M, O'Dowd BF (Nov 1993). "Human serotonin1B receptor expression in Sf9 cells: phosphorylation, palmitoylation, and adenylyl cyclase inhibition". Biochemistry. 32 (43): 11727–33. doi:10.1021/bi00094a032. PMID8218242.
Bouchelet I, Cohen Z, Case B, Séguéla P, Hamel E (Aug 1996). "Differential expression of sumatriptan-sensitive 5-hydroxytryptamine receptors in human trigeminal ganglia and cerebral blood vessels". Molecular Pharmacology. 50 (2): 219–23. PMID8700126.
Hasegawa Y, Higuchi S, Matsushita S, Miyaoka H (Apr 2002). "Association of a polymorphism of the serotonin 1B receptor gene and alcohol dependence with inactive aldehyde dehydrogenase-2". Journal of Neural Transmission. 109 (4): 513–21. doi:10.1007/s007020200042. PMID11956970. S2CID35750034.
Sinha R, Cloninger CR, Parsian A (Aug 2003). "Linkage disequilibrium and haplotype analysis between serotonin receptor 1B gene variations and subtypes of alcoholism". American Journal of Medical Genetics Part B. 121B (1): 83–8. doi:10.1002/ajmg.b.20064. PMID12898580. S2CID33460360.