آبدانان
| آبدانان | |
|---|---|
 | |
| کشور |  ایران |
| استان | ایلام |
| شهرستان | آبدانان |
| بخش | مرکزی |
| سال شهرشدن | ۱۳۴۷ |
| مردم | |
| جمعیت | ۲۴٫۵۰۰ نفر |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۳۷/۲۳۹۱۲۴ هکتار |
| ارتفاع | ۸۸۰ متر |
| اطلاعات شهری | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۸۴ |
  آبدانان روی نقشه ایران
۳۲°۳۵′شمالی ۴۷°۳۱′شرقی / ۳۲٫۵۹°شمالی ۴۷٫۵۲°شرقی | |
آبدانان مرکز شهرستان آبدانان در استان ایلام است که در میان رشته کوه‌های زاگرس شمالی واقع شده است. شهرستان آبدانان، چهارمین شهرستان پرجمعیت استان ایلام است.
جغرافیا
[ویرایش]موقعیت جغرافیایی
[ویرایش]آبدانان از شمال شرقی باشهرستان دره شهر، از شمال با بخش میمه شهرستان دهلران، از غرب با شهرستان دهلران و از جنوب با شهرستان اندیمشک همسایه است. پروژه حفاری تونل شهرستان آبدانان با نام تونل «کبیر کوه» که ۵۳۰۰ متر طول دارد دومین تونل طولانی کشور است که تاکنون ۳۰۰۰ متر از این تونل حفاری شده است. این پروژه از سال ۱۳۸۹ه.ش کلید خورده است. این تونل یکی از بزرگترین طرح‌های تونل‌سازی کشور است که ساخت آن برای استان ایلام و شهرستان‌های حوزه جنوبی استان بخصوص شهرستان آبدانان از طرح‌های مهم و اثرگذار است.[۱]
مردم‌شناسی
[ویرایش]زبان
[ویرایش]مردم آبدانان به زبان کردی با گویش کردی کردلی و کردی کلهری از گویشهای کردی جنوبی صحبت میکنند این گویشها در شهرهای ایلام ، دهلران و بخشی از دره شهر[۲][۳] مورد استفاده قرار می گیرد.
اقتصاد
[ویرایش]معادن
[ویرایش]این شهرستان دارای معادن عظیم نفت، گاز، گوگرد، چشمه‌های آبگرم… است که بهره‌برداری کلانی از آن‌ها صورت نمی‌گیرد و به اقتصاد منطقه کمکی نمی‌کند.[۴]
گردشگری
[ویرایش]شهرستان آبدانان دارای مناطق گردشگری زیادی می‌باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به سه آبشار زیبای ماهوته، خروزان و تختان جولیان وچم کبود اشاره کرد.[نیازمند منبع]
مناطق سیاحتی-زیارتی-تاریخی شهرستان آبدانان که دارای صفحه‌های فعال در ویکی‌پدیا فارسی هستند در زیر آورده شده:
- امامزاده سید صلاح الدین محمد
- پشت قلعه آبدانان
- دریاچه دوقلو سیاه گاو
- روستای انجیره
- قلعه هزار در
- آبشار ماهوته
منطقهٔ حفاظت شدهٔ دینارکوه
[ویرایش]منطقه دینارکوه طی مصوبه شماره ۲۱۷ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۸۰/۷/۲۵ با وسعت ۴۰۵۷۹ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.[۵]
آثار باستانی
[ویرایش]از آثار باستانی بخش مرکزی این شهرستان می‌توان به قلعه باستانی پشت قلعه در ۵ کیلومتری شهرستان و قلعه هزاردر در انتهایی خیابان هزاردر اشاره کرد. این قلعه‌ها به عقیده باستان شناسان از بناهای دوره ساسانی می‌باشد که دچار تخریب گردیده است.[۶] قلعه هزار در آبدانان در خاور این شهرستان واقع در استان ایلام جای دارد که قدمتش به دوره ساسانی می‌رسد. نمای اصلی این اثر دارای طاق‌های هلالی شکل است. با توجه به ساختار معماری قلعه هزار در، این اثر به احتمال قلعه یا پادگان نظامی بوده‌است
ترابری
[ویرایش]به دلیل قرار گرفتن بین دوکوه دینارکوه و کبیرکوه از نظر ارتباطی مشکلاتی زیادی برای شهروندان شهرستان آبدانان ایجاد شده است زیرا راه ارتباطی به دره شهر و تهران، مسیری پر پیچ و خم است. با وجود این، این جاده مربوط به پیش از انقلاب ۱۳۵۷ است. این جاده در سال ۱۳۵۰ خورشیدی به سفارش ارتش ساخته شده است. جاده کبیرکوه بین به عنوان راه ارتباطی آبدانان-دره شهر مطابق اصول مهندسی ساخته شده است و از کبیرکوه می‌گذرد. این جاده توریستی در بهار منظره‌های جالبی را برای دیدن فراهم می‌سازد و در زمستان بدون داشتن زنجیر چرخ عبور از آن ممکن نیست. از دیگر راه‌های ارتباطی می‌توان به جاده مواصلاتی به خوزستان اشاره کرد که در سال ۱۳۷۰ به سفارش اداره راه و ترابری آبدانان ساخته شد.[۷] در سال ۱۳۸۹ برای زدودن از محرومیت استان ایلام کلنگ پروژه تونل کبیرکوه در این شهر زده شد که در حال بزرگترین تونل کشور است با مسافتی به نزدیک ۷ کیلومتر که در مرداد ۱۴۰۳ به صورت موقت زیر بار ترافیک رفت که در شهریور ۱۴۰۳ برای ادامه روند تکمیل بسته شد.[۸]
فرودگاه
[ویرایش]فرودگاه نظامی شهرستان آبدانان یکی از فرودگاه‌های فنی و دارای شرایط و استانداردهای ملی است که در سال ۱۳۵۲ به منظور مقاصد نظامی و استفاده‌های ترابری و لجستیکی نیروی هوایی احداث شده است. این فرودگاه در چهار کیلومتری شرق شهر آبدانان در جنگ ایران و عراق نیز مورد استفاده‌های تدارکاتی و عملیاتی قرار می‌گرفت ولی در حال حاضر بی استفاده است.[۹]
منابع
[ویرایش]- ↑ «تاکنون 545 متر از تونل کبیر کوه در استان ایلام حفاری شده است». ایرنا. ۱۰ آبان ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲.
- ↑ Aliakbari, Mohammad; Gheitasi, Mojtaba; Anonby, Erik (2014-06-26). "On Language Distribution in Ilam Province, Iran". Iranian Studies (به انگلیسی). 48 (6): 835–850. doi:10.1080/00210862.2014.913423. ISSN 0021-0862.[نیازمند گفتاورد برای تأیید]
- ↑ «زبان و گویش استان ایلام». پایگاه گردشگری استان ایلام.[پیوند مرده]
- ↑ http://www.tanineyas.ir/q=node/2451[پیوند مرده]
- ↑ «منطقه حفاظت شده دینار کوه، ایلام». کویرها و بیابان‌های ایران. ۲۰۱۱-۱۲-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲.
- ↑ [[[ویکی پدیا]] «قلعه پشت قلعه آبدانان»] مقدار
|پیوند=را بررسی کنید (کمک). ویکی پدیا. ۲۰۱۳-۰۳-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲. - ↑ http://www.irangpsmap.com/showcity.asp بایگانی‌شده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
- ↑ [[[ویکی پدیا]] «تونل کبیرکوه»] مقدار
|پیوند=را بررسی کنید (کمک). ویکی پدیا. ۲۰۱۳-۰۳-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲. - ↑ خبرگزاری باشگاه خبرنگاران (۲۰۱۳-۰۳-۰۶). «وزیر دفاع مجوز استفاده از فرودگاه آبدانان را صادر کرد». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲.
