آیوهگزول

آیوهگزول
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریOmnipaque, Hexopaque, Oraltag, others
نام‌های دیگر5-[N-(2,3-Dihydroxypropyl)acetamido]-2,4,6-triiodo-N,N'-bis(2,3-dihydroxypropyl)isophthalamide
AHFS/Drugs.comMicromedex Detailed Consumer Information
داده‌ها
روش مصرف داروتزریق داخل‌نخاعی، تزریق وریدی، خوراکی، داخل حفره‌های بدنی، مقعدی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
پیوند پروتئینیکم
متابولیسمNil
نیمه‌عمر حذفمتغیر
دفعکلیه، بدون تغییر
شناسه‌ها
  • 1-N,3-N-Bis(2,3-dihydroxypropyl)-5-[N-(2,3-dihydroxypropyl)acetamido]-2,4,6-triiodobenzene-1,3-dicarboxamide
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.060.130 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC19H26I3N3O۹
جرم مولی۸۲۱٫۱۴۲ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
نقطه ذوب۱۷۴ تا[ابزار تبدیل: یکای ناشناخته]
  • O=C(N(c1c(I)c(c(I)c(c1I)C(=O)NCC(O)CO)C(=O)NCC(O)CO)CC(O)CO)C
  • InChI=1S/C19H26I3N3O9/c1-8(29)25(4-11(32)7-28)17-15(21)12(18(33)23-2-9(30)5-26)14(20)13(16(17)22)19(34)24-3-10(31)6-27/h9-11,26-28,30-32H,2-7H2,1H3,(H,23,33)(H,۲۴٬۳۴) ✔Y
  • Key:NTHXOOBQLCIOLC-UHFFFAOYSA-N ✔Y
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

آیوهگزول، که با نام تجاری Omnipaque و دیگر نام‌ها فروخته می‌شود، یک ماده حاجب است که برای تصویربرداری اشعه ایکس مورد استفاده قرار می‌گیرد.[۱] این ماده در تصویربرداری شریان‌ها، وریدها، بطن‌های مغز، سیستم ادراری و مفاصل، و همچنین در طول توموگرافی کامپیوتری (سی‌تی اسکن) استفاده می‌شود.[۲] این دارو به صورت تزریق وریدی یا داخل حفره‌های بدنی تجویز می‌شود.[۳]

عوارض جانبی شامل استفراغ، گرگرفتگی پوست، سردرد، خارش، مشکلات کلیوی و افت فشار خون است.[۲] واکنش‌های آلرژیک یا تشنج با شیوع کمتر ممکن است رخ دهد.[۲] آلرژی به پوویدون آیوداین یا حلزون صدف‌دار بیشتر از سایر آلرژی‌ها بر خطر عوارض جانبی تأثیر نمی‌گذارد.[۴] استفاده در اواخر بارداری ممکن است باعث کم‌کاری تیروئید در نوزاد شود.[۵] آیوهگزول یک ماده حاجب پرتونگاری غیریونیِ یددار بوده و از خانواده کم اسمولار است.[۶]

آیوهگزول در سال ۱۹۸۵ برای استفاده پزشکی تأیید شد.[۷] این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارد.[۸][۹]

شیمی

[ویرایش]

اسمولالیته آیوهگزول از ۳۲۲ mOsm /kg—تقریباً ۱٫۱ برابر پلاسمای خون—تا 844 mOsm/kg، تقریباً سه برابر خون متغیر است.[۱۰] با وجود این تفاوت، آیوهگزول هنوز هم یک ماده حاجب با اسمولالیته پایین در نظر گرفته می‌شود. اسمولالیته عوامل قدیمی تر، مانند دیاتریزوات، ممکن است بیش از دو برابر بیشتر باشد.[۱۱]

نام‌های تجاری

[ویرایش]

این دارو با نام‌های تجاری Omnipaque[۱۲] و Hexopaque به فروش می‌رسد. همچنین به عنوان یک محیط گرادیان چگالی با نام‌های تجاری Accudenz, Histodenz و Nycodenz فروخته می‌شود.[۱۳][۱۴]

فرمولاسیون

[ویرایش]

در غلظت‌های مختلف از ۱۴۰ تا ۳۵۰[۱۵] میلی‌گرم ید در هر میلی لیتر موجود است.

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ World Health Organization (2009). Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR (eds.). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 317–8. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ {{cite book}}: Empty citation (help)
  3. ↑ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 171. ISBN 978-1-284-05756-0.
  4. ↑ ACR Manual on Contrast Media v10.3. 2017 (PDF). American College of Radiology. 2017. p. 6. ISBN 978-1-55903-012-0. Archived (PDF) from the original on 1 January 2018. Retrieved 1 January 2018.
  5. ↑ Briggs, Gerald G.; Freeman, Roger K.; Yaffe, Sumner J. (2011). Drugs in Pregnancy and Lactation: A Reference Guide to Fetal and Neonatal Risk (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. p. 761. ISBN 978-1-60831-708-0. Archived from the original on 2017-01-01.
  6. ↑ Sutton, David; Young, Jeremy W. R. (2012). A Short Textbook of Clinical Imaging (به انگلیسی). Springer Science & Business Media. p. 235. ISBN 978-1-4471-1755-1. Archived from the original on 2017-01-01.
  7. ↑ Broe, Marc E. de; Porter, George A.; Bennett, William M.; Verpooten, G. A. (2013). Clinical Nephrotoxins: Renal Injury from Drugs and Chemicals (به انگلیسی). Springer Science & Business Media. p. 325. ISBN 9789401590884. Archived from the original on 2017-01-01.
  8. ↑ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  9. ↑ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 171. ISBN 978-1-284-05756-0.
  10. ↑ GE Healthcare (May 2006). "Omnipaque (Iohexol) injection. Product label". DailyMed. U.S. کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا. Retrieved 2007-03-28.
  11. ↑ Amersham Health (April 2006). "Hypaque (Diatrizoate Meglumine and Diatrizoate Sodium) injection, solution. Product label". DailyMed. U.S. کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا. Archived from the original on 2011-05-23. Retrieved 2007-03-29.
  12. ↑ "Omnipaque" (PDF). Ireland: Health Products Regulatory Authority. January 2018. Retrieved 31 July 2020.
  13. ↑ "HistoDenz (D2158)" بایگانی‌شده در ۲۰۱۵-۱۱-۲۰ توسط Wayback Machine, product information sheet, Sigma-Aldrich. Accessed on line 19 November 2015.
  14. ↑ "Nycodenz®: A universal density gradient medium" بایگانی‌شده در ۲۰۱۵-۰۲-۲۶ توسط Wayback Machine, Axis-Shield Density Gradient Media. Accessed 19 November 2015.
  15. ↑ Haberfeld H, ed. (2020). Austria-Codex (به آلمانی). Vienna: Österreichischer Apothekerverlag. Omnipaque 350 mg J/ml Infusionsflasche.

پیوند به بیرون

[ویرایش]