ابراهیم فزاری
ابراهیم فزاری | |
|---|---|
| درگذشت | ۷۷۷ میلادی |
| پیشه | ریاضی‌دان |
| دوران | اسلام دوران طلایی یونان |
ابواسحاق ابراهیم (بن محمد) بن حبیب بن سمرة بن جندب بغدادی فزاری ریاضی‌دان مترجم و منجم دوره عباسی و معاصر مأمون بود. تاریخ وفاتش را بغدادی به نقل از معجم البلدان سال ۱۸۸ هجری قمری یاد کرده‌است.
مشارکت در انتقال سیستم اعداد هندی
[ویرایش]در ۷۳–۷۷۲ میلادی خلیفه منصور وی را مأمور کرد تا رساله نجومی سدهانت را از سانسکریت به عربی ترجمه کند. بعدها خوارزمی اقدام به تصحیح این ترجمه نمود و تلاشهای خوارزمی و الکندی و تنی چند از ریاضیدانان مسلمان باعث انتقال سیستم اعداد هندی و تصحیح و تبدیل آن اعداد به اعداد امروزی شد که در شرق و غرب عالم استفاده می‌شوند.[۱]
همچنین این ترجمه از کتاب سدهانت که کتاب نجوم هندی نیز بود راه را برای کشفیات نجومی دیگر دانشمندان مسلمان باز کرد.
اهمیت
[ویرایش]وی با شرکت در کار ترجمه کتاب سند هند از بانیان ورود سیستم اعداد هندی به خلافت عباسی و در نهایت رسیدن به سرتاسر خاورمیانه و اروپا و آمریکا بوده‌است.
وی و پسرش محمد ابن ابراهیم فزاری از مترجمین نهضت ترجمه و از دانشمندان دارالحکمه بوده‌اند.
پسر او محمد نخستین کسی است که در عصر اسلامی اسطرلاب را مدرج و تکمیل کرده شرح داده و بکار برده‌است.[۲]
آثار
[ویرایش]- سندهند کبیر، ترجمه وی از کتاب سدهانت
- القصیدة فی علم النجوم، که در افراد المقال ابوریحان بیرونی نیز نقل شده و به انگلیسی نیز ترجمه شده‌است.
- ارجوزة فی الحدود
- زیج الفزاری
- قصیدة فی حرکات النجوم
- الزیج علی سنی العرب
- المقیاس للزوال
- کتاب فی العمل بالاسطرلاب المسطح
- کتاب فی العمل بالاسطرلاب
- ذات الحلق
- کتاب تسطیح الکره
- کتاب الزیج
قسمت‌هایی از آثار مختلف باقی‌مانده از وی گردآوری و توسط د. پینگری به زبان انگلیسی ترجمه و شرح داده شده‌است.[۳][۲]
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ فرهنگ اسلام در اروپا اثر زیگرید هونکه ج۱ص۱۰۹و۱۱۰.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ بزرگان نامی پارس، جلد اول، ص ۶۵
- ↑ «اِبْراهیمِ بْنِ حَبیب» بایگانی‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine. در دانشنامهٔ ایران. مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. بازبینی‌شده در ۱۰ فروردین ۱۳۹۱.
منابع
[ویرایش]- میر، محمد تقی (۱۳۶۸)، بزرگان نامی پارس، ج. اول، شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز
