اتیفوکسین

اتیفوکسین
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریStresam
نام‌های دیگرÉtifoxine; Etifoxin; Etafenoxine; Etafenoxin; EFX; Hoe 36801; Hoe-36,801
AHFS/Drugs.comInternational Drug Names
رده‌بندی داروهای
بارداری
روش مصرف داروتجویز دهانی دارو[۲]
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
  • ℞ (Prescription only)
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی90%[۳]
پیوند پروتئینی88–95%[۴]
متابولیسمLiver[۵]
متابولیت‌هاSeveral (including diethyletifoxine)[۵]
نیمه‌عمر حذفEtifoxine: 6 hours[۵]
Diethyletifoxine: 20 hours[۵]
دفعMainly urine, also bile[۵][۲]
شناسه‌ها
  • 6-Chloro-N-ethyl-4-methyl-4-phenyl-4H-benzo[d][1,3]oxazin-2-amine
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.158.584 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC17H17ClN2O۱
جرم مولی۳۰۰٫۷۹ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • ClC1=CC=C2N=C(NCC)OC(C3=CC=CC=C3)(C)C2=C1
  • InChI=1S/C17H17ClN2O/c1-3-19-16-20-15-10-9-13(18)11-14(15)17(2,21-16)12-7-5-4-6-8-12/h4-11H,3H2,1-2H3,(H,۱۹٬۲۰) ✔Y
  • Key:IBYCYJFUEJQSMK-UHFFFAOYSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

اتیفوکسین (انگلیسی: Etifoxine) یک داروی ضد اضطراب غیر بنزودیازپینی است که در درمان کوتاه مدت اختلال سازگاری (افسردگی موقعیتی) همراه با اضطراب، به عنوان مثال اضطراب ناشی از استرس استفاده می‌شود.[۲][۶][۷] از راه خوراکی مصرف می‌شود.

عوارض جانبی اتیفوکسین شامل خواب‌آلودگی خفیف، سردرد، جوش‌های پوستی و واکنش‌های آلرژیک است.[۸] به ندرت، اتیفوکسین می‌تواند باعث مسمومیت شدید پوستی و سمیت کبدی و همچنین خونریزی قاعدگی بین دوره‌ها شود. این دارو آرام بخش و ناهماهنگی عضلانی مرتبط با بنزودیازپین‌ها را ایجاد نمی‌کند. اتیفوکسین به عنوان یک تعدیل کننده آلوستریک مثبت گیرنده گاباآ و به عنوان لیگاند پروتئین انتقال دهنده عمل می‌کند.[۹] تصور می‌شود که هر دو عمل در اثرات ضد اضطراب آن دخیل هستند.[۳]

موارد منع مصرف و احتیاط

[ویرایش]

اتیفوکسین در افراد مبتلا به شوک گردش خون، نارسایی شدید کبدی، نارسایی شدید کلیه، میاستنی گراویس، گالاکتوزمی (به دلیل لاکتوز موجود در فرمولاسیون دارو)، نارسایی شدید تنفسی و حساسیت مفرط (آلرژی) به اتیفوکسین منع مصرف دارد.[۵] این دارو در کودکان یا نوجوانان زیر هیجده سال توصیه نمی‌شود و در دوران بارداری و شیردهی به دلیل اطلاعات ناکافی توصیه نمی‌شود. احتیاط در مورد ترکیب اتیفوکسین و سایر داروهای مضعف مرکزی مانند بنزودیازپین‌ها، مسکن‌های مرکزی، داروهای ضد روان پریشی، آنتی هیستامین‌های آرام بخش و الکل ضروری است.

عوارض جانبی

[ویرایش]

عوارض جانبی اتیفوکسین شامل خواب آلودگی خفیف و سردرد است. به ندرت، اتیفوکسین می‌تواند باعث جوش‌های پوستی خوش‌خیم یا بثورات و واکنش‌های آلرژیک مانند کهیر و آنژیوادم شود. اتیفوکسین در مقایسه با بنزودیازپین‌ها، اثرات نامطلوب کمتری از فراموشی آنتروگراد، آرام بخشی، اختلال در عملکرد روانی حرکتی و سندرم‌های ترک نشان می‌دهد. هیچ موردی از استفاده نادرست یا وابستگی به اتیفوکسین در یک بررسی دارویی در فرانسه شناسایی نشد، که آن نیز برخلاف بنزودیازپین‌ها است.[۱۰][۱۱]

اتیفوکسین به ندرت با موارد مسمومیت شدید پوستی و سمیت کبدی همراه بوده‌است. اختلالات پوستی و زیر جلدی شایع‌ترین موارد گزارش شده‌است، اما معمولاً پس از قطع دارو برطرف می‌شود. بررسی اتیفوکسین در سال ۲۰۱۲ توسط کمیته ملی مراقبت دارویی فرانسه مشخص کرد که اتیفوکسین بی خطر است و همچنان جایگزین مطلوبی برای داروهای ضد اضطراب بنزودیازپین است. کمیته دریافت (برای یک دوره ده ساله مراقبت دارویی) که نگرانی‌های ایمنی نادر یا بسیار نادر است و بروز مشکلات کبدی (کبدی) خاص بسیار نادر است.[۱۲]

فارماکولوژی

[ویرایش]

فارماکودینامیک

[ویرایش]

برخلاف بنزودیازپین‌ها، اتیفوکسین ممکن است اثرات ضد اضطراب خود را از طریق یک مکانیسم دوگانه، با اتصال مستقیم به گیرنده‌های گاباآ و (به ظاهر، محل اتصال دقیق مشخص نشده) به پروتئین انتقال‌دهنده میتوکندری (TSPO) ایجاد کند. این منجر به تحریک بیوسنتز نورواستروئیدهای درون زا، به عنوان مثال آلوپرگنانولون، یک تعدیل کننده آلوستریک مثبت گیرنده گاباآ بسیار قوی می‌شود.

در گیرنده‌های گاباآ، اتیفوکسین در رابط α+β- متصل می‌شود و ترجیحاً انواع گیرنده‌های α۲β۳γ۲ و α۳β۳γ۲ را تقویت می‌کند.[۱۳] این تقویت مستقیم آلوستریک را می‌توان تنها در غلظت‌های نسبتاً بالا مشاهده کرد (شروع از > ۱ میلی مولار) و شاید از نظر فیزیولوژیکی در دوزهای طبیعی انسانی مرتبط نباشد.[۱۴] این با بنزودیازپین‌ها متفاوت است و اتیفوکسین را می‌توان در کنار بنزودیازپین‌ها برای تقویت اثرات آن‌ها بدون رقابت برای مکان‌های اتصال استفاده کرد؛[۱۵] با این حال، همچنین به این معنی است که اثرات مستقیم اتیفوکسین توسط آنتاگونیست بنزودیازپین فلومازنیل وارونه نمی‌شود.[۱۶]

فارماکوکینتیک

[ویرایش]

اتیفوکسین از طریق تجویز خوراکی مصرف می‌شود. به سرعت از دستگاه گوارش جذب می‌شود. این به خوبی جذب می‌شود، با فراهمی زیستی ۹۰٪. زمان رسیدن به اوج سطوح اتیفوکسین ۲ تا ۳ ذساعت است. اتصال اتیفوکسین به پروتئین پلاسما ۸۸ تا ۹۵ درصد است. به سلول‌های خونی متصل نمی‌شود. شناخته شده‌است که این دارو از سد جفتی عبور می‌کند. اتیفوکسین در کبد به متابولیت‌های متعددی متابولیزه می‌شود. یکی از این متابولیت‌ها، دی اتیل اتیفوکسین، از نظر دارویی فعال است. نیمه عمر دفع اتیفوکسین ۶ ساعت و دی اتیل اتیفوکسین تقریباً ۲۰ ساعت است. اتیفوکسین در سه مرحله حذف می‌شود. این دارو عمدتاً به شکل متابولیت‌ها از طریق ادرار دفع می‌شود. در صفرا نیز دفع می‌شود. فقط مقادیر کمی بدون تغییر دفع می‌شود.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Afect2011 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "STRESAM®, capsule Summary of Product Characteristics" (PDF). GABA Therapeutics, Inc. July 2010. Archived from the original (PDF) on 24 October 2021.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Nuss P, Ferreri F, Bourin M (2019). "An update on the anxiolytic and neuroprotective properties of etifoxine: from brain GABA modulation to a whole-body mode of action". Neuropsychiatr Dis Treat. 15: 1781–1795. doi:10.2147/NDT.S200568. PMC 6615018. PMID 31308671.
  4. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام pmid 33009629 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ Choi YM, Kim KH (January 2015). "Etifoxine for pain patients with anxiety". Korean J Pain. 28 (1): 4–10. doi:10.3344/kjp.2015.28.1.4. PMC 4293506. PMID 25589941.
  6. ↑ Besnier N, Blin O (January 2008). "Étifoxine: études cliniques récentes" [Etifoxine: recent clinical studies]. L'Encéphale (به فرانسوی). 34 (Suppl 1 (Etifoxine: un nouveau regard sur le récepteur GABA et l'anxiété)): S9–S14. doi:10.1016/S0013-7006(08)71386-1. ISSN 0013-7006.
  7. ↑ "INN/active substance: etifoxine Assessment report" (PDF). European Medicines Agency. 27 January 2022. Archived from the original (PDF) on 7 February 2023.
  8. ↑ Deplanque D, Machuron F, Waucquier N, Jozefowicz E, Duhem S, Somers S, Colin O, Duhamel A, Bordet R (August 2018). "Etifoxine impairs neither alertness nor cognitive functions of the elderly: A randomized, double-blind, placebo-controlled crossover study". Eur Neuropsychopharmacol. 28 (8): 925–932. doi:10.1016/j.euroneuro.2018.05.011. PMID 30135030. S2CID 52066957.
  9. ↑ Poisbeau P, Gazzo G, Calvel L (2018). "Anxiolytics targeting GABAA receptors: Insights on etifoxine". World J Biol Psychiatry. 19 (sup1): S36–S45. doi:10.1080/15622975.2018.1468030. PMID 30204559. S2CID 52191153.
  10. ↑ Cottin J, Gouraud A, Jean-Pastor MJ, Dautriche AD, Boulay C, Geniaux H, Auffret M, Bernard N, Descotes J, Vial T (April 2016). "Safety profile of etifoxine: A French pharmacovigilance survey". Fundam Clin Pharmacol. 30 (2): 147–52. doi:10.1111/fcp.12169. PMID 26588183. S2CID 7599622.
  11. ↑ Moch C, Rocher F, Lainé P, Lacotte J, Biour M, Gouraud A, Bernard N, Descotes J, Vial T (October 2012). "Etifoxine-induced acute hepatitis: a case series". Clin Res Hepatol Gastroenterol. 36 (5): e85–8. doi:10.1016/j.clinre.2012.04.002. PMID 22633197.
  12. ↑ "COMMISSION NATIONALE DE PHARMACOVIGILANCE Compte rendu de la réunion du mardi 26 juin 2012" (PDF) (به فرانسوی). Archived from the original (PDF) on 2021-03-09.
  13. ↑ Mattei C, Taly A, Soualah Z, Saulais O, Henrion D, Guérineau NC, Verleye M, Legros C (2019). "Involvement of the GABAA receptor α subunit in the mode of action of etifoxine" (PDF). Pharmacol. Res. 145: 104250. doi:10.1016/j.phrs.2019.04.034. PMID 31059790.
  14. ↑ Hamon A, Morel A, Hue B, Verleye M, Gillardin JM (2003). "The modulatory effects of etifoxine's direct effects on GABA(A) receptors are mediated by the beta subunit". Neuropharmacology. 45 (3): 293–303. doi:10.1016/s0028-3908(03)00187-4. PMID 12871647. S2CID 9892214.
  15. ↑ Kruse HJ, Kuch H (1986). "Potentiation of clobazam's anticonvulsant activity by etifoxine, a non-benzodiazepine tranquilizer, in mice. Comparison studies with sodium valproate". Arzneimittelforschung. 36 (9): 1320–2. PMID 3098254.
  16. ↑ Verleye M, Schlichter R, Gillardin JM (1999). "Interactions of etifoxine with the chloride channel coupled to the GABA(A) receptor complex". NeuroReport. 10 (15): 3207–10. doi:10.1097/00001756-199910190-00015. PMID 10574561.