احمدرضا رادان


احمدرضا رادان
رادان در ۱۳۹۵
زاده۱۳۴۲ (۶۰–۶۱ سال)
اصفهان، ایران
وفاداریایران
شاخه نظامیسپاه پاسداران انقلاب اسلامی
فرماندهی انتظامی
سال‌های خدمتاکنون–۱۳۶۱[۱]
درجهسرتیپ پاسدار
فرماندهیناحیه انتظامی کردستان
ناحیه انتظامی سیستان و بلوچستان
ناحیه انتظامی خراسان
ناحیه انتظامی خراسان رضوی
ناحیه انتظامی تهران بزرگ
انتظامی جمهوری اسلامی ایران
جنگ‌ها و عملیات‌هاجنگ ایران و عراق (مجروح)
نشان‌هافهرست کامل

احمدرضا رادان (زادهٔ ۱۳۴۲) سرتیپ پاسدار فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است،[۲] که از ۱۴۰۱ به‌عنوان فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند. وی از ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۱ ریاست مرکز مطالعات راهبردی فراجا را بر عهده داشت.[۳] او پیش‌تر در فاصله سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۳ جانشین فرمانده نیروی انتظامی بود.[۴]

رادان فعالیت نظامی را از سال ۱۳۶۱ به صورت نیروی داوطلب در بسیج آغاز کرد، سپس به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منتقل شد و در طول جنگ ایران و عراق از اعضای این نهاد بود. او پس از جنگ به نیروی انتظامی منتقل شد و از ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ فرماندهی انتظامی کردستان و از ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ فرماندهی انتظامی سیستان و بلوچستان را برعهده داشت.[۵] رادان از ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۳ فرمانده انتظامی خراسان و از ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ نیز فرمانده انتظامی خراسان رضوی بود. وی در سال ۱۳۸۵ به فرماندهی انتظامی تهران بزرگ منصوب شد و تا سال ۱۳۸۷ نیز در این جایگاه فعالیت نمود.[۶][۷]

رادان در مهر ۱۳۸۹ به‌وسیلهٔ وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا به دلیل نقض جدی حقوق بشر تحریم شد.[۸] اتحادیه اروپا در سال ۱۳۹۰ نیز او را به دلیل نقض حقوق بشر در پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران تحریم کرد.[۹] ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۴ دولت کانادا، احمدرضا رادان را به دلیل دخالت مستقیم در اجرای سیاست‌های سرکوبگرانه علیه زنان، دختران و اقلیت‌ها در ایران تحریم شد.[۱۰][۱۱]

زندگی‌نامه

[ویرایش]

احمدرضا رادان در سال ۱۳۴۲ در اصفهان زاده شد.[۱] وی فعالیت نظامی را از سال ۱۳۶۱[۱] به صورت نیروی داوطلب در بسیج آغاز کرد، سپس به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منتقل شد و در طول جنگ ایران و عراق از اعضای این نهاد بود.[۱۲] او پس از جنگ به نیروی انتظامی منتقل شد و همچنان نیز در فرماندهی انتظامی با درجه سرتیپی فعالیت می‌کند.[۱۳]

پیشینه

[ویرایش]

رادان عضو سپاه کردستان بود و در دههٔ ۱۳۷۰ هنگام فرماندهی هدایت لطفیان از سپاه پاسداران به نیروی انتظامی منتقل شد. او فرماندهی انتظامی استان‌های کردستان، سیستان و بلوچستان و خراسان و تهران را در کارنامه کاری خود دارد. وی پس از انتخاب اسکندر مؤمنی فرمانده وقت انتظامی خراسان در سال ۱۳۸۲ به فرماندهی انتظامی خراسان منصوب شد. اسماعیل احمدی‌مقدم فرمانده نیروی انتظامی، رادان را پس از بازنشستگی مرتضی طلایی به‌عنوان رئیس پلیس تهران انتخاب کرد.[۱۳]

رادان از مجریان اصلی طرح ارتقای امنیت اجتماعی بود. در این طرح به اصلاح پوشش زنان، بازداشت معتادان و افرادی که اراذل و اوباش خوانده می‌شدند، بازرسی از کارگاه‌ها و فروشگاه‌های لباس و آرایشگاه‌های مردانه، عکاسی‌ها و خانه‌های افراد مجرد اقدام می‌شد.[۱۴] این طرح با انتقادات گسترده‌ای همراه بود. در دوران فرماندهی او برخورد با زنان «بدحجاب» و مدل موی مردان بیشتر شد. او بعداً گفت که شمار گشت‌ها را افزایش خواهد داد که تمام تهران تحت پوشش گشت ارشاد باشد.[۱۵] او در سال ۱۳۸۶ در مصاحبه با برنامه کوله‌پشتی گفت «در حوزه امنیت اخلاقی با کسی شوخی نداریم و وقتی مصادیق را معلوم کردیم با کسی تعارف نداریم.»[۱۶] انتقادات فرزاد حسنی، مجری برنامه، از شیوهٔ برخورد برخی از پرسنل نیروی انتظامی با جوانان و نیز دیدگاه او، بازتاب‌های فراوانی داشت.[۱۷] در آن زمان «گرداندن اراذل و اوباش» با آفتابه در شهر با واکنش گسترده‌ای همراه بود که رادان دلیل اقدام این کار را نداشتن «رفتار انسانی» دستگیرشدگان دانست.[۱۶]

رادان در ۱۴۰۱

رادان در جریان پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران در مقام جانشین فرمانده نیروی انتظامی فعالیت می‌کرد و نقش محوری در سرکوب معترضان و «امنیتی کردن فضا و پایان دادن جنبش سبز» داشت. نام او در میان ماجرای بازداشتگاه کهریزک که در آن چندین نفر از معترضان کشته شدند مطرح شد.[۱۸] او بعداً نقشش در کشته‌شدن معترضان در بازداشتگاه کهریزک را تکذیب کرد و نیز گفت که آمار دیگر کشته‌شدگان در اعتراضات آن سال را قبول ندارد.[۱۹] رادان در جریان تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ هواداران جنبش سبز در تلویزیون حضور داشت و معترضان را تهدید کرد.[۱۵] او بعداً گفت که از عملکردش در این دوران افتخار می‌کند.[۱۳]

رادان در سال ۱۳۹۰ به پزشکان اولتیماتوم داد که استفاده از کراوات در محیط درمانی ممنوع است.[۱۵] او در ۵ خرداد ۱۳۹۳ از سِمت جانشین فرمانده پلیس کشور کنار گذاشته شد و به سمت ریاست مرکز مطالعات راهبردی ناجا منصوب گردید. حسین اشتری به‌عنوان جانشین فرمانده ناجا جایگزین او شد.[۲۰]

رادان در ۱۷ دی ۱۴۰۱ با حکم سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران جایگزین حسین اشتری شد.[۱۵] این جایگزینی در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ صورت گرفت و خامنه‌ای در حکم انتصاب برای «پرورش پلیس تخصصی برای بخش‌های گوناگون امنیت» تأکید کرد.[۲۱]

تحریم به‌دلیل مشارکت در نقض حقوق بشر

[ویرایش]

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا در مهر ۱۳۸۹ رادان را به دلیل نقض جدی حقوق بشر مورد تحریم قرار داد. طبق بیانیه این وزارتخانه، او به‌عنوان جانشین فرمانده نیروی انتظامی در ضرب و شتم»، «قتل» و «بازداشت معترضان» در جریان اعتراض‌های پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۸ و همچنین حوادث بازداشتگاه کهریزک مسئول بوده است».[۲۲]

در ۲۳ فروردین ۱۳۹۰، رادان از سوی اتحادیه اروپا به‌دلیل نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی و قتل زنجیره‌ای تحریم شد.[۹] بر اساس بیانیه اتحادیه اروپا، او در مقام جانشین فرمانده نیروی انتظامی در «ضرب و شتم»، «قتل»، «بازداشت‌های خودسرانه» و «دستگیری معترضان» توسط نیروی انتظامی در جریان اعتراضات پس از انتخابات ۱۳۸۸ نقش داشته است.[۲۳]

۱۸ سپتامبر ۲۰۲۴ دولت کانادا، احمدرضا رادان را به‌همراه ۴ نفر دیگر از مقامات جمهوری اسلامی که مستقیما مسئول اجرای سیاست‌های سرکوبگرانه و تبعیض‌آمیز علیه زنان، دختران و اقلیت‌ها هستند، تحریم کرد. مقررات تحریم معاملات فهرست شده با این افراد را ممنوع می‌کند و دارایی‌های آنان در کانادا مسدود و طبق قانون مهاجرت کانادا هرگونه مهاجرت این افراد به کانادا ممنوع و غیر قابل پذیرش است.[۱۰][۱۱]

جایزه‌ها و نشان‌ها

[ویرایش]

این بخش شامل نشان‌ها و جایزه‌های رسمی احمدرضا رادان است که بر روی یونیفرم او نصب می‌شود ولی جایزه‌های غیرنظامی و غیررسمی را دربر نخواهد گرفت.[۲۴][۲۵]

آرم‌ها
آرم‌های سینه

چتربازی سقوط آزاد درجهٔ ۳

چتربازی درجهٔ ۱
نوار نشان‌ها
نام نشان‌ها
نشان خدمات ورزشی
نشان ایثار نشان جانبازی
دورهٔ فرماندهی و مدیریت عالی دورهٔ عالی امنیت استراتژیک دورهٔ دکتری
دورهٔ عمومی انتظامی دورهٔ کارشناسی دورهٔ کارشناسی ارشد
دورهٔ کاردانی دورهٔ آموزش متوسطه دورهٔ علمی

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ پورطباطبایی، سید علی (۲۴ فروردین ۱۳۹۳). «ناگفته‌های سردار رادان از فتنه ۸۸ تا برنامه کوله‌پشتی». خبرگزاری تسنیم. با هم رفتیم بسیج و برگه سه‌ماهه در سال ۶۱ گرفتم… بعد از آن پاسدار رسمی شدم.
  2. «زندگینامه: احمدرضا رادان (۱۳۴۲-)». همشهری آنلاین. ۲۶ مهر ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  3. «سرتیپ رادان رئیس مرکز مطالعات راهبردی نیروی انتظامی شد». رادیو فردا. ۷ خرداد ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  4. «رادان از جانشینی فرمانده پلیس «کنار گذاشته شد»». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  5. «رادان از جانشینی فرمانده پلیس ایران رفت». بی‌بی‌سی فارسی. ۵ خرداد ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  6. «مرکز مطالعات راهبردی ناجا جوان‌ترین مجموعه پلیس است». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۳ دی ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  7. «پلیس ضد شورش در اوین و تهدید زندانیان بند ۳۵۰ :اینجا را کهریزک دوم می‌کنیم». کلمه. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۴ شهریور ۱۳۹۴.
  8. «آمریکا دو فرمانده نظامی ارشد ایران را تحریم کرد». رادیو فردا. ۲۲ آذر ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ مه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۳ بهمن ۱۳۹۸.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ «تحریم به‌خاطر «نقض حقوق بشر»». دویچه‌وله فارسی. ۲۳ فروردین ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Canada، Global Affairs (۲۰۲۴-۰۹-۱۸). «Canada imposes further sanctions against Iran». www.canada.ca. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۲۵.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ News، Mirage. «Canada Imposes New Sanctions on Iran». Mirage News (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۲۵.
  12. «ماجرای پاکسازی محور «بوکان» و مجروحیت شهید «رحمتی»». خبرگزاری دفاع. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۲۱.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ «سردار رادان، سرباز مکتب لطفیان». ایسنا. ۶ خرداد ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۲۳.
  14. «طرح مبارزه با «بدحجابی» در ایران کلید خورد». رادیو فردا. ۲۳ خرداد ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ ۱۵٫۳ آذر، مسعود (۷ ژانویه ۲۰۲۳). «اشتری رفت و رادان فرمانده نیروی انتظامی شد؛ برای آیت‌الله خامنه‌ای، در بر همان پاشنه می‌چرخد». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ «فرمانده بدون تعارف». اعتماد. ۱۸ دی ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۲۳.
  17. ««کوله پشتی» و دشواری انتقاد در تلویزیون ایران». رادیو فردا. ۱ مرداد ۱۳۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  18. «شایعات حضور رادان در بازداشتگاه کهریزک تکذیب شد». سیاست روز. ۱۳ مرداد ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ نوامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۲۳.
  19. «سردار رادان: آمار 69کشته را قبول ندارم/ باجواب دادن به شایعات، خود را خسته نمی‌کنیم». خبرآنلاین. ۲۰ مرداد ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۲۳.
  20. «سردار رادان برکنار شد «سایت خبری تحلیلی کلمه». کلمه. ۵ خرداد ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
  21. «خامنه‌ای اشتری را کنار گذاشت، احمدرضا رادان را به فرماندهی کل پلیس انتخاب کرد». رادیو فردا. ۱۷ دی ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۲۳.
  22. «تحریم مقامات ایرانی که در نقض جدی حقوق بشر نقش داشته‌اند». وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا. ۷ مهر ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  23. «تحریم حقوق بشری مقامات و نهادهای ایرانی توسط اتحادیه اروپا». اتحادیه اروپا. ۲۳ فروردین ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  24. مریزاد، مهدی (۱۹ دی ۱۴۰۱). «تودیع و معارفه فرمانده فراجا». خبرگزاری فارس.
  25. مرادی، محمدرسول (۱۹ بهمن ۱۴۰۱). «الحاق ۷۰ فروند شناور پیشرفته تندرو به ناوگان مرزبانی». خبرگزاری تسنیم.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
مناصب نظامی
پیشین:
حسن رستگارپناه
فرمانده انتظامی استان کردستان
۱۳۷۹–۱۳۷۶
پسین:
صید عیسی دارایی
پیشین:
ناصر شعبانی
فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان
۱۳۸۲–۱۳۷۹
پسین:
نورالله یونسی
پیشین:
اسکندر مؤمنی
فرمانده انتظامی استان خراسان
۱۳۸۳–۱۳۸۲
تقسیم استان خراسان
عنوان جدید فرمانده انتظامی استان خراسان رضوی
۱۳۸۵–۱۳۸۳
پسین:
حمید فهیمی‌راد
پیشین:
مرتضی طلائی
فرمانده انتظامی تهران بزرگ
۱۳۸۷–۱۳۸۵
پسین:
عزیزالله رجب‌زاده
پیشین:
حسین ذوالفقاری
جانشین فرمانده نیروی انتظامی
۱۳۹۳–۱۳۸۷
پسین:
حسین اشتری
عنوان جدید رئیس مرکز مطالعات راهبردی فراجا
۱۴۰۱–۱۳۹۳
پسین:
لطفعلی بختیاری
پیشین:
حسین اشتری
فرمانده کل انتظامی
اکنون–۱۴۰۱
در حال تصدی