اعلامیه زبان مشترک

کنفرانس مطبوعاتی در مورد اعلامیه زبان مشترک

اعلامیه زبان مشترک (صربی‌کرواتی: Deklaracija o zajedničkom jeziku یا Декларација о заједничком језику) در سال ۲۰۱۷ توسط گروهی از روشنفکران و سمن‌های کرواسی، بوسنی و هرزگوین، مونته‌نگرو و صربستان که تحت لوای پروژه‌ای تحت عنوان «زبان و ملی‌گرایی» کار می‌کردند، صادر شد. در این اعلامیه آمده‌است که کروات‌ها، بوسنیایی‌ها، صرب‌ها و مونته‌نگرویی‌ها یک زبان معیار مشترک و چندکانونی دارند.

پیش از هرگونه ارائه عمومی، این اعلامیه توسط بیش از ۲۰۰ نویسنده، دانشمند، روزنامه‌نگار، کنشگر و دیگر چهره‌های عمومی برجسته از این چهار کشور به امضا رسید.[۱] اعلامیه زبان مشترک تلاشی برای مقابله با گروه‌های ملی‌گرا است[۲] و هدف آن بحث در مورد زبان بدون دیدگاه‌های ملی‌گرایانه و کمک به روند آشتی است.[۳]

محتوا

[ویرایش]

در این اعلامیه آمده‌است که کروات‌ها، بوسنیایی‌ها، صرب‌ها و مونته‌نگرویی‌ها یک زبان معیار مشترک و چندکانونی دارند.[۴][۵] این اعلامیه اشاره به این موضوع دارد که این چهار ملت بدون مترجم به راحتی توانایی برقراری ارتباط با یکدیگر را دارند و از فهم متقابل نسبت به هم برخوردار هستند.[۶][۷] علاوه بر این، اعلامیه اشاره می‌کند که سیاست‌های زبانی فعلی با تأکید بر اختلافات منجر به ایجاد شمار زیادی پدیده منفی شده‌است[۳][۸][۹] و بیان زبان‌شناسانه به عنوان ملاک وابستگی ملی و وسیله‌ای برای تأیید وفاداری سیاسی اعمال می‌شود.[۱۰][۱۱] در این اعلامیه آمده‌است که لازم نیست که زبان و مردم با هم منطبق شوند و هر کشور یا ملت ممکن است به‌طور مستقل گونه خاص خود را از زبان مشترک داشته باشد و این چهار گونه معیار از وضعیت برابری برخوردار هستند.[۱۲][۱۳] در این اعلامیه بر لغو هرگونه تفکیک زبانی و تبعیض در موسسات آموزشی و عمومی تأکید شده‌است.[۱۴][۱۵] در آن همچنین به آزادی انتخاب فردی و احترام به تنوع زبانی نیز اشاره شده‌است.[۱۶]

ارائه

[ویرایش]
جمع‌آوری امضا برای اعلامیه در بهار ۲۰۱۷

اعلامیه زبان مشترک با بیش از دویست امضای روشنفکران برجسته[۱۷][۱۸] از کرواسی،[۱۹] مونته‌نگرو، بوسنی و هرزگوین و صربستان به‌طور همزمان در ۳۰ مارس ۲۰۱۷ در زاگرب، پودگوریتسا، بلگراد و سارایوو به مردم ارائه شد و در سارایوو با برگزاری یک کنفرانس مطبوعاتی و سپس دو میزگرد با عناوین «زبان مشترک چیست؟» و «زبان و آینده»، اعلامیه برای امضای سایر افراد گشوده شد.[۲۰] طی چند روز آینده، بیش از ۸٫۰۰۰ نفر آن را امضا کردند.[۲۱] میزگردهای ۲۰۱۷ به شرح زیر بودند:

میزگردهای ۲۰۱۷ در مورد اعلامیه
مکان موضوع رویداد تاریخ
سارایوو زبان مشترک چیست؟ ارائه اعلامیه ۳۰ مارس
زبان و آینده
چه کسی به زبان مشترک سخن می‌گوید (و نمی‌گوید)؟ دانشگاه آزاد ۱۰ نوامبر
زاگرب زبان و ملی‌گرایی جشنواره براندازی ۱۹ مه
بلگراد دربارهٔ اعلامیه زبان مشترک و سایر اهریمن‌ها جشنواره ادبی کروکودیل ۱۸ ژوئن
نووی ساد زبان ما مال کیست؟ جشنواره خروج ۸ ژوئیه
دستاوردهای اعلامیه دربارهٔ زبان مشترک چیست؟ همایش ادبی گفتگوی کتاب ۲۹ سپتامبر
کوتور اعلامیه زبان مشترک روزهای نیگوش ۱ سپتامبر

در طول سال ۲۰۱۸، مجموعه‌ای از سخنرانی‌های عمومی دربارهٔ اعلامیه در همایش‌های دانشگاهی کشورهای مختلف اتحادیه اروپا[۲۲][۲۳][۲۴][۲۵] و سپس ژاپن برگزار شد.[۲۶][۲۷][۲۸]

متن

[ویرایش]

متن اعلامیه به شرح زیر است:[۲۹]

ما امضاکنندگان به دلیل پیامدهای منفی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی که در اثر دستکاری سیاسی زبان و سیاست‌های کنونی زبانی در بوسنی و هرزگوین، کرواسی، مونته‌نگرو و صربستان به وجود آمده است، اعلام می‌داریم:

اعلامیه زبان مشترک

پاسخ به این پرسش که آیا در بوسنی و هرزگوین، کرواسی، مونته‌نگرو و صربستان از یک زبان مشترک استفاده می‌شود مثبت است.

این زبان یک زبان معیار مشترک از نوع چندکانونی (زبانی که با گونه‌هایی شناسایی‌شده که توسط چندین ملت در چندین کشور صحبت می‌شود؛ مانند آلمانی، انگلیسی، عربی، فرانسوی، اسپانیایی، پرتغالی و بسیاری دیگر) است. این واقعیت با مبنا قرار گرفتن اشتوکاوی برای ایجاد زبان معیار، نسبت یکسان در مقابل زبان مختلف و در نتیجه فهم متقابل، تأیید می‌شود.

استفاده از چهار نام برای گونه‌های معیار (بوسنیایی، کرواتی، مونته‌نگرویی و صربی) به این معنی نیست که این‌ها چهار زبان مختلف هستند.

اصرار بر تعداد اندک اختلافات موجود و تفکیک قهری چهار نوع معیار باعث پدیده‌های منفی اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بسیاری می‌شود. این موارد شامل استفاده از زبان به عنوان استدلالی برای توجیه تفکیک دانش‌آموزان در برخی از محیط‌های چند ملیتی، «ترجمه» غیرضروری در دولت یا رسانه‌ها، اختراع اختلاف در مواردی که وجود ندارند، اجبار دیوان‌سالاران و همچنین سانسور (و لزوماً خودسانسوری) نیز می‌باشد، که بیان زبانی به عنوان ملاک وابستگی قومی و وسیله‌ای برای تأیید وفاداری سیاسی تحمیل می‌شود.

ما امضاکنندگان اعلام می‌داریم
  • این واقعیت که یک زبان مشترک چندکانونی وجود دارد، حق فرد را در ابراز تعلق به ملت‌ها، مناطق یا کشورهای مختلف زیر سؤال نمی‌برد؛
  • هر کشور، ملت، جامعه قومی یا منطقه‌ای می‌تواند آزادانه و مستقل گونه خاص خود از زبان مشترک را استفاده کند؛
  • هر چهار گونه معیار موجود کنونی از وضعیت برابری برخوردارند و هیچ‌کدام از آن‌ها را نمی‌توان زبان و سایرین را گویش آن دانست؛
  • معیارسازی چندکانونی، شکل دموکراتیک معیارسازی است که نزدیکترین کاربرد واقعی زبان است؛
  • این واقعیت که یک زبان معیار چند کانونی مشترک وجود دارد، گویشوران آن را قادر می‌سازد تا آن را به دلخواه نام‌گذاری کنند؛
  • گونه‌های معیار زبان چندکانونی، در سنت‌ها و شیوه‌های زبانی و فرهنگی، نوشتار، واژگان و سایر سطوح زبانی تفاوت‌هایی دارند. این وضعیت را می‌توان با گونه‌های معیار مختلف زبان مشترک که این بیانیه در آن منتشر و استفاده می‌شود، نشان داد؛
  • اختلافات معیاری، گویشی و فردی جدایی نهادی اجباری را توجیه نمی‌کند و برعکس، به غنای زبان مشترک کمک می‌کنند.
بنابراین، ما امضاکنندگان درخواست می‌کنیم
  • لغو انواع شکل‌های تفکیک زبانی و تبعیض در موسسات آموزشی و عمومی؛
  • پایان اقدامات سرکوب‌گرانه و غیرضروری تفکیک زبانی که برای گویشوران مخرب است؛
  • خاتمه تعریف صحیح از گونه‌های معیار؛
  • پرهیز از «ترجمه‌های» اضافه، بی‌معنی و پرهزینه در مراحل قانونی، اداری و رسانه‌های اطلاعات عمومی؛
  • آزادی انتخاب فردی و احترام به تنوع زبانی؛
  • آزادی زبانی در ادبیات، هنر و رسانه‌ها؛
  • آزادی استفاده گویشی و محلی؛
  • و سرانجام، آزادی «هم‌آمیزی»، گشودگی و نفوذ متقابل در گونه‌ها و اصطلاحات مختلف زبان مشترک برای سود همه گویشوران آن.

در زاگرب، پودگوریتسا، بلگراد و سارایوو، ۳۰ مارس ۲۰۱۷[۱]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Trudgill, Peter (30 November 2017). "Time to Make Four into One". The New European. p. 46. Retrieved 18 June 2019.
  2. ↑ Milekić, Sven (30 March 2017). "Post-Yugoslav 'Common Language' Declaration Challenges Nationalism". London: Balkan Insight. Archived from the original on 23 May 2017. Retrieved 18 June 2019.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ J., T. (10 April 2017). "Is Serbo-Croatian a Language?". اکونومیست. London. ISSN 0013-0613. Archived from the original on 10 April 2017. Retrieved 18 June 2019. Alt URL
  4. ↑ "Predstavljena Deklaracija o zajedničkom jeziku" [Declaration on the Common Language Presented]. TV news Vesti (به صرب و کرواتی). B92. 30 March 2017. Retrieved 18 June 2019. min 0.13
  5. ↑ Dérens, Jean-Arnault; Rico, Simon (1 July 2017). "La langue sans nom des Balkans" [Unnamed Language of the Balkans]. Le Monde diplomatique (به فرانسوی). Paris. p. 18. ISSN 0026-9395. Archived from the original on 1 July 2017. Retrieved 18 March 2017.
  6. ↑ Slavenka, Drakulić (30 March 2018). "U tranziciji pisci su gubitnici (intervju vodio Vladimir Matković)" [In Transition, Writers Are Losers (interview conducted by Vladimir Matković)]. Danas (به صرب و کرواتی). Belgrade. ISSN 1450-538X. Archived from the original on 4 May 2018. Retrieved 18 June 2019.
  7. ↑ Bahrer, Manuel (1 October 2018). "Zajednički jezik nema veze s Jugoslavijom" [The Common Language Has Nothing to Do With Yugoslavia] (به صرب و کرواتی). Wienna: Kosmo. Retrieved 18 June 2019.
  8. ↑ Kordić, Snježana (26 February 2018). "Dan materinskog jezika (intervju vodila Ines Baždalić)" [Mother Tongue Day (interview conducted by Ines Baždalić)]. Radio show Epicentar (به صرب و کرواتی). Sarajevo: BH Radio 1. الگو:CROSBI. Retrieved 18 June 2019., min 26:12
  9. ↑ Vučić, Nikola (14 December 2018). "Bosanski, srpski, hrvatski i "logika sirovog nacionalizma"" [Bosnian, Serbian, Croatian and "the Logic of Crude Nationalism"]. TV news Dnevnik u 19 (به صرب و کرواتی). N1. Archived from the original on 20 November 2018. Retrieved 18 June 2019. 2:13 min
  10. ↑ Nosovitz, Dan (11 February 2019). "What Language Do People Speak in the Balkans, Anyway?". Atlas Obscura. Archived from the original on 12 February 2019. Retrieved 18 June 2019.
  11. ↑ Bobanović, Paula (14 April 2018). "Chomsky: Hrvati, Srbi i Bošnjaci govore isti jezik" [Chomsky: Croats, Serbs and Bosniaks Speak the Same Language] (به صرب و کرواتی). Zagreb: Express.hr. Archived from the original on 4 May 2018. Retrieved 18 June 2019.
  12. ↑ "Deklaracija o zajedničkom jeziku predstavljena u Sarajevu" [The Declaration on the Common Language Presented in Sarajevo]. TV news Vijesti (به صرب و کرواتی). Al Jazeera. 30 March 2017. Retrieved 18 June 2019. min 1.07
  13. ↑ Avram, Jakov (30 March 2017). "Jezik, Deklaracija i politika" [Language, Declaration and Politics]. TV show Kontekst (به صرب و کرواتی). الجزیره (شبکه خبری). Archived from the original on 1 April 2017. Retrieved 18 June 2019. Alt URL min 21.42
  14. ↑ Duhaček, Goran; Pavliša, Mija (28 March 2017). "Deklaracija o zajedničkom jeziku uzbunit će duhove; evo što kažu njeni potpisnici" [The Declaration on the Common Language Will Alert the Spirits; Here's What Its Signatories Say] (به صرب و کرواتی). Zagreb: T-portal. ISSN 1334-3130. Archived from the original on 23 May 2017. Retrieved 18 June 2019.
  15. ↑ Zanelli, Aldo (2018). Eine Analyse der Metaphern in der kroatischen Linguistikfachzeitschrift Jezik von 1991 bis 1997 [Analysis of Metaphors in Croatian Linguistic Journal Language from 1991 to 1997]. Studien zur Slavistik ; 41 (به آلمانی). Hamburg: Dr. Kovač. p. 83. ISBN 978-3-8300-9773-0. OCLC 1023608613. (NSK). (FFZG)
  16. ↑ Zukić, Amir (29 March 2017). "Gošća Pressinga Snježana Kordić" [Snježana Kordić – Guest of Pressing]. TV show Pressing (به صرب و کرواتی). N1. الگو:CROSBI. Retrieved 18 June 2019. 53:15 min
  17. ↑ Puhovski, Žarko (7 April 2017). "Politika u RH je najgluplje i najhisteričnije reagirala" [Politics in the Republic of Croatia Reacted the Most Stupidly and Hysterically]. TV show Novi dan (host Tihomir Ladišić) (به صرب و کرواتی). Zagreb: N1. Archived from the original on 23 May 2017. Retrieved 18 June 2019.
  18. ↑ Bakotin, Jerko (15 May 2017). "Petković ili o kenjaži" [Petković or About Bullshit] (به صرب و کرواتی). Zagreb: Novosti. ISSN 1845-8955. Archived from the original on 23 May 2017. Retrieved 18 June 2019.
  19. ↑ Savičević Ivančević, Olja (16 November 2017). "Predsjednik društva pisaca tuži novinara: Petkovića pozivaju na ostavku. "To je bijedno i kukavički!"" [The President of the Writers' Club Sues a Journalist: Calling for the Resignation of Petković. "It's Crazy and Cowardly!"] (به صرب و کرواتی). Zagreb: Lupiga. ISSN 1849-3831. Archived from the original on 22 November 2017. Retrieved 18 June 2019.
  20. ↑ PEN International (27 March 2017). "Deklaracija o zajedničkom jeziku" [Declaration on the Common Language] (به صرب و کرواتی). Sarajevo: P.E.N. BiH. Archived from the original on 23 May 2017. Retrieved 18 June 2019.
  21. ↑ Sander, Martin (23 May 2017). "Nationalistisch geprägte Sprache?" [Language Burdened With Nationalism?] (به آلمانی). Berlin: Deutschlandradio. Retrieved 18 June 2019.
  22. ↑ "U Austriji održana konferencija o jeziku i nacionalizmu" [A Conference on Language and Nationalism Took Place in Austria] (به صرب و کرواتی). Mostar: Tačno.net. 25 September 2018. Archived from the original on 13 December 2018. Retrieved 18 June 2019.
  23. ↑ "U Pragu konferencija o jeziku" [In Prague, Language Conference] (به صرب و کرواتی). Mostar: Tačno.net. 21 October 2018. Archived from the original on 13 December 2018. Retrieved 18 June 2018.
  24. ↑ "U Poznanju održana debata o jezicima i identitetima" [In Poznan, a Debate on Languages and Identities Was Held] (به صرب و کرواتی). Mostar: Tačno.net. 17 June 2018. Archived from the original on 13 December 2018. Retrieved 18 June 2019.
  25. ↑ "Borba protiv nacionalizma: priznanje Snježani Kordić za osobu godine" [Fight Against Nationalism: Snježana Kordić – the Person of the Year] (به صرب و کرواتی). Sarajevo: N1. 30 December 2018. Archived from the original on 4 January 2019. Retrieved 18 June 2019.
  26. ↑ "U Japanu konferencije o jeziku i nacionalizmu" [In Japan, Conferences on Language and Nationalism] (به صرب و کرواتی). Mostar: Tačno.net. 19 December 2018. Archived from the original on 21 December 2018. Retrieved 18 June 2019.
  27. ↑ "Poster of the Conference in Tokyo" (PDF). Tokyo: Waseda University. 10 December 2018. Archived from the original (PDF) on 13 December 2018. Retrieved 18 June 2019.
  28. ↑ "Poster of the Conference in Sapporo" (PDF). Sapporo: Hokkaido University. 13 December 2018. Archived from the original (PDF) on 13 December 2018. Retrieved 18 June 2019.
  29. ↑ Grozdanić, Dragan (31 March 2017). "Bez tlake na jeziku" [No Pressure on Language] (به صرب و کرواتی). Zagreb: Novosti. pp. 4–6. ISSN 1845-8955. Archived from the original on 23 May 2017. Retrieved 18 June 2019.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ اعلامیه زبان مشترک موجود است.