الوافی

الوافی اولین[۱] جامع حدیثی در دورهٔ متأخران،[۱] اثر ملا محسن فیض کاشانی[۲] است. وافی مهم‌ترین اثر حدیثی فیض، یکی از بزرگ‌ترین، مهم‌ترین و جامع‌ترین آثار حدیثی شیعه از دورهٔ صفویان است که در آن اخبار و احادیث مربوط به اصول، فروع، سنن و احکام اسلامی منقول در کتب اربعه امامیه گرد آمده‌است.[نیازمند منبع] الوافی را همراه با وسائل‌الشیعه و بحارالانوار، جوامع حدیثی (ثانویه) می‌نامند.[۳]

نویسنده

[ویرایش]

ملا محسن فیض کاشانی که به فیض کاشانی معروف بود، از متخصصان و محققان در حوزه‌های فقه و اصول و فلسفه اخلاق و کلام و حدیث و تفسیر قرآن و مکاشفات بود.[۴] او از شاگردان شیخ بهایی و میرداماد و شاگرد و داماد بزرگ ملاصدرا بود.[۵] او بیش از یکصد و شانزده جلد کتاب به زبان عربی و فارسی نوشت.[۶] البته برخی از این آثار، مربوط به فلسفه، تصوف، فقه، اصول، کلام و … می‌باشد و فیض از آنچه در این زمینه خوانده و نوشته، اظهار پشیمانی و برائت نموده و آن را بر سبیل تمرین و صرفاً نقل مطلب معرفی نموده‌است.[۷]

مقدمه

[ویرایش]

او در مقدمه کتاب خود دلیل نگارش این اثر را عدم الگوی منحصر به فرد برای جمع‌آوری حدیث و احکام در کتب اربعه که در زمان‌های مختلف و روش‌های مختلف جمع‌آوری شده‌اند بیان می‌نماید؛ بنابراین او در کتاب الوافی روایات را در دسته‌های مشخص قرار داد و موارد تکراری را حذف کرد. همچنین همچنین او روایاتی که از لحاظ مفهوم یا لغات دارای ابهام بودند را توضیح داد.[۸]

محتوا

[ویرایش]

این کتاب، مشتمل بر تمام احادیث موجود در کتب اربعه شیعه می‌باشد. او در این کتاب، علاوه بر جمع‌آوری این روایات، سعی کرده‌است تا متون روایات را شرح و مشکلات موجود در آنها را برطرف سازد.[۵] کتاب الوافی، دارای یک مقدمه و چهارده کتاب و یک خاتمه است. این ۱۴ جلد شامل موارد زیر می‌باشد:[۹]

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مجله علوم حدیث - شمارهٔ ۳۳ - کتابشناسی کتاب‌های الوافی، وسائل الشیعة و بحارالأنوار
  2. ↑ «راسخون- موضوع مقالات - روش فیض کاشانی در شرح احادیث غیر فقهی بر اساس کتاب الوافی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۲.
  3. ↑ پایگاه اطلاع‌رسانی حدیث شیعه.www.hadith.net
  4. ↑ Takim, Professor Liyakat. "The Concepts of the Absolute and Perfect Man in Mulla Fayd al-Kashani" (PDF).
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Algar, Hamid. "FAYŻ-E KĀŠĀNĪ, MOLLĀ MOḤSEN-MOḤAMMAD". iranicaonline.
  6. ↑ فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی. ده رساله. اصفهان: مرکز تحقیقات علمی و دینی امیرالمؤمنین (ع). صص. ۱۸–۲۸.
  7. ↑ ناجی نصرآبادی، محسن. فیض‌نامه. کنگره فیض کاشانی. صص. ۲۴–۲۵.
  8. ↑ الدکتور, سردار دمیرل. "علوم الحدیث بین أهل السنة والجماعة والشیعة الإمامیة الاثنی عشریة". دار الکتب العلمیة؛ 1 edition (June 4, 2013).
  9. ↑ الطهرانی, آقا بزرک. "الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة". p. 14.