دادههای بالینی | |
---|---|
روش مصرف دارو | خوراکی، تزریقی |
گروه دارویی | آنتاگونیست گیرنده سروتونین |
دادههای فارماکوکینتیک | |
زیست فراهمی | تقریباً ۶۰٪ |
پیوند پروتئینی | ۷۰٪-۷۶٪ |
متابولیسم | کبدی، توسط آنزیمهای (CYP3A۴, CYP1A۲, CYP2D۶) |
نیمهعمر حذف | ۳ ساعت (ویکی انگلیش: ۵٫۷ ساعت) |
دفع | کلیوی (از طریق ادرار و مدفوع) |
شناسهها | |
شمارهٔ سیایاس | |
پابکم CID | |
CompTox Dashboard (EPA) | |
ECHA InfoCard | 100.110.918 |
دادههای فیزیکی و شیمیایی | |
فرمول شیمیایی | C18H19N3O |
جرم مولی | ۲۹۳٫۴ |
اُندانسترون (به انگلیسی: Ondansetron) که با نام تجاری زوفران (به انگلیسی: Zofran) فروخته میشود، دارویی است که برای درمان حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمیدرمانی، پرتودرمانی یا جراحی استفاده میشود.[۱] از این دارو، همچنین برای درمان التهاب معدهای رودهای استفاده میشود.[۲][۳] اندانسترون در درمان استفراغ ناشی از حرکت مؤثر نیست.[۴] این دارو بهصورت خوراکی، تزریق بهدرون ماهیچه یا ورید، استفاده میشود.[۱]
اثرات جانبی متداول اندانسترون عبارتاند از: یبوست، سردرد، بیخوابی و خارش.[۱] از اثرات شدید ناشی از مصرف آن، میتوان به آنافیلاکسی و سندرم کیوتی اشاره کرد.[۱] مصرف این دارو در دوران بارداری ایمن بهنظر میرسد اما هنوز مطالعه جامعی در این زمینه به انجام نرسیدهاست.[۱]
اندانسترون در سال ۱۹۸۴ ثبت اختراع شد و در سال ۱۹۹۰ مصرف آن تایید شد.[۵] سازمان بهداشت جهانی اندانسترون را در دسته داروهای ضروری قرار دادهاست.[۶] در سال ۲۰۱۷، این دارو، با بیش از نه میلیون نسخه تجویز، رتبه ۸۳ام در فهرست پرمصرفترین داروهای تجویز شده در ایالات متحده آمریکا را کسب کرد.[۷][۸]
اندانسترون اثرات ضد استفراغ خود را، با اثرات آنتاگونیستی گیرندههای سروتونین، در انتهای اعصاب واگ (عصب واگ) و گیرندههای مرکزی آن در مرکز استفراغ اعمال میکند و بدین طریق با مهار کردن رفلکس استفراغ، از تهوع و استفراغ جلوگیری میکند.
دربالغین و کودکان بزرگتر از ۴ سال : ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی، ۰٫۱۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، از راه وریدی و در خلال ۱۵ دقیقه انفوزیون میشود و سپس ۰٫۱۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، ۴ و ۸ ساعت بعد از دوز اول تجویز میشود. همچنین میتوان دارو را به صورت دوز واحد و به میزان، ۳۲ میلی گرم، ۳۰ دقیقه قبل از شیمی درمانی تجویز نمود.
روش دیگر: در بالغین و کودکان بزرگتر از ۱۲ سال : ۸ میلی گرم از راه خوراکی دو بار در روز تجویز میشود . دارو باید ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی و سپس ۸ ساعت بعد از دوز اول تکرار شود و سپس ۸ میلی گرم هر ۱۲ ساعت تا دو روز بعد از اتمام شیمی درمانی تجویز میشود.
در کودکان سنین ۴ تا ۱۲ سال : ۴ میلی گرم از راه خوراکی، سه بار در روز تجویز میشود. ترتیب تجویز دارو، مشابه بالغین است.
دربالغین : ۸ میلی گرم، از راه خوراکی، سه بار در روز تجویز میشود.
در بالغین : ۱۶ میلی گرم، از راه خوراکی یک ساعت قبل از بیهوشی یا ۴ میلی گرم از راه وریدی بلافاصله قبل بیهوشی یا به فاصله کوتاهی بعد از عمل تجویز میشود.
نکته: در نارسایی کبد باید اندانسترون را، با احتیاط تجویز کرد.