انوشه آشوری
انوشه آشوری | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۳۳۳ |
| ملیت | ایرانی بریتانیایی |
| شهروندی | بریتانیا |
| پیشه | مهندس بازنشسته |
| شناخته‌شده برای | شهروند دو تابعیتی بازداشتی |
| مجازات‌های جزایی | ۱۲ سال حبس تعزیری و استرداد ۳۳ هزار یورو |
انوشه آشوری (زادهٔ ۱۳۳۳) مهندس بازنشستهٔ ایرانی بریتانیایی و ساکن بریتانیا است که در سال ۱۳۹۶ به اتهام جاسوسی توسط حکومت ایران بازداشت و زندانی شد.[۱] آشوری و نازنین زاغری پس از پرداخت ۵۳۰ میلیون دلار به جمهوری اسلامی، در ۲۵ اسفند ۱۴۰۰ از ایران خارج شدند.[۲]
زندگی
[ویرایش]آشوری یکی از بنیان‌گذاران شرکت تکنو خلاق و نمایندهٔ این شرکت در بریتانیا بود.[۳] او مرداد ۱۳۹۶ و زمانی که برای دیدار با مادر ۸۶ ساله‌اش به ایران رفته بود توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.[۴]
بازداشت
[ویرایش]انوشه آشوری می‌گوید: «یک روز که به بازار محلی رفتم تا زیپ چمدانم را تعمیر کنم همانطور که در خیابان راه می‌رفتم ناگهان یک خودرو کنار زد و چهار مرد از ماشین پیاده شدند چمدانم را گرفتند و از من خواستند صندلی عقب بنشینیم و راه افتادند نمی‌دانستم ربوده شده‌ام یا موضوع چیست؟ او گفت که در این خودرو حکم بازداشت را به او نشان دادند و بعد به او چشم‌بند زدند. پس از یک رشته بازجویی به یک سلول منتقل شدم و دو روز آنجا تنها بودم. فقط صدای فریاد می‌شنیدم. بلاتکلیفی وحشتناکی بود. به روح و روان رخنه می‌کرد. و بعد بازجویی شروع شد که گاه هر جلسه‌اش ۱۰ ساعت طول می‌کشید." انوشه آشوری می‌گوید که بعدا به بند ۲۰۹ زندان اوین به سلولی منتقل شد که چراغ‌های قوی داشت که هرگز خاموش نمی‌شدند».
به گفتهٔ آشوری پس از بازداشتش در حالی که از خواب محرومش کرده بودند روزانه بیش از ۱۲ ساعت از او بازجویی می‌کردند و زمانی که بازجوها تصاویری از فرزندان و همسرش را به او نشان دادند و گفتند که دیگر آنها را نخواهد دید مجبور به اعتراف به کارهایی شد که آنها را انجام نداده بود. یک بار انوشه آشوری به بازجو می‌گوید: «دست شما به آنها نمی‌رسد. آنها در بریتانیا هستند». و او جواب می‌داد: «شاپور بختیار یادت هست؟ نخست‌وزیر سابق که در پاریس کشته شد. دست ما به همه می‌رسد». او می‌گوید در آن دوره نمی‌دانسته که چرا بازداشت شده و بعدا فهمید که موضوع به بدهی بریتانیا به ایران مربوط می‌شود.
اتهامات
[ویرایش]در شهریور سال ۱۳۹۸ قوهٔ قضائیهٔ ایران اعلام کرد آشوری به اتهام جاسوسی برای اسرائیل و تحصیل مال نامشروع به ۱۲ سال زندان و استرداد ۳۳ هزار یورو که از وی کشف شده به نفع جمهوری اسلامی محکوم شده‌است.[۵] سخنگوی قوهٔ قضائیهٔ ایران در زمان اعلام حکم گفت که آشوری با موساد در ارتباط بوده و اطلاعات زیادی را به آنها منتقل کرده‌است.[۶] [۷]
در بریتانیا افرادی که با زندان و اتهامات وارد شده به انوشه آشوری مخالفند بر این عقیده‌اند که او یکی از افرادی است که به دلیل اختلاف دولت‌های بریتانیا و ایران بر سر قرارداد نظامی چهارصد میلیون پوندی تانک‌های چیفتن (که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ میان دو کشور امضا شد) در ایران گرفتار شده‌است.[۸] اما سفارت ایران در لندن هرگونه انگیزهٔ سیاسی در این زمینه را رد کرده و دلیل دستگیری و زندانی شدن آشوری را «جرایم مرتبط به امنیت ملی» اعلام کرده‌است.[۹]
انتقال به بند عمومی زندان
[ویرایش]در اسفند ۱۳۹۸ آشوری به بند چهار زندان اوین منتقل شد که به گفتهٔ او پیش‌تر زندانیان قربانی ویروس کرونا را آنجا نگهداری می‌کردند.[۱۰] در تیر ۱۳۹۹ آشوری از داخل زندان پیامی صوتی برای بوریس جانسون ضبط کرد و با اشاره به تهدید کووید ۱۹ از او خواست برای رهایی شهروندان بریتانیایی از زندان‌های ایران کاری بکند. او در آن پیام با استیصال گفته بود: «ترس من این است که دولت بریتانیا ما را فراموش کرده باشد».[۱۱] در پیام‌های صوتی دیگر (همسرش به درخواست آشوری مکالمات تلفنی را ضبط و منتشر کرده) او از مشاهداتش شامل دو مورد کشته‌شدن زندانیان زیر بازجویی‌های سخت، مرگ یک زندانی به دلیل مشکلات پزشکی ناشی از شرایط نامناسب زندان و بیش از ده مورد انتقال زندانیان به بیمارستان‌های روانی برای تزریق داروهای نامشخص و درمان با شوک الکتریکی سخن گفت.[۱۲] در بهمن ۱۳۹۹ حق برقراری تماس تلفنی از آشوری گرفته شد. به گفتهٔ همسرش مکالمات تلفنی روزانه تنها راهی بوده که باعث آگاهی آشوری از رخدادهای بیرون زندان از جمله روند پیگیری‌ها برای آزادیش می‌شده‌است.[۱۳]
خروج از ایران
[ویرایش]انوشه آشوری به همراه نازنین زاغری ۲۴ اسفند ۱۴۰۰ گذرنامه بریتانیایی خود را پس گرفت و روز بعد به فرودگاه امام خمینی منتقل و در ازای تسویه ۵۳۰ میلیون دلار بدهی تاریخی انگلستان به ایران، ایران را ترک کرد.[۱۴]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «انوشه آشوری کیست؟». BBC News فارسی. ۲۶ اسفند ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۸.
- ↑ «نازنین زاغری و انوشه آشوری وارد بریتانیا شدند». BBC News فارسی. ۲۵ اسفند ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۸.
- ↑ «از انوشه آشوری، زندانی دوتابعیتی متهم به جاسوسی چه می‌دانیم؟». رادیو زمانه. ۶ شهریور ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳۰ فروردین ۱۴۰۰.
- ↑ «همسر انوشه آشوری دو تابعیتی زندانی، جاسوسی او را برای اسرائیل 'دروغ' خواند». بی‌بی‌سی فارسی. ۵ مهر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳۰ فروردین ۱۴۰۰.
- ↑ «محکومیت انوشه آشوری به ۱۰ سال حبس». خبرگزاری میزان. ۵ شهریور ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳۰ فروردین ۱۴۰۰.
- ↑ Daragahi, Borzou (۲۷ اوت ۲۰۱۹). "Anoosheh Ashoori: Iran jails British national for 10 years on spying charges" (به انگلیسی). Independent. Retrieved 19 April 2021.
- ↑ Burgess, Sanya. "'WE ARE ONE BREATH AWAY FROM DEATH IN THIS CIRCLE OF HELL'". sky.com (به انگلیسی). Sky News. Retrieved 19 April 2021.
- ↑ «انوشه آشوری زندانی دو تابعیتی از شکنجهٔ فریبا عادلخواه در اوین خبر داد». rfi.fr. Radio France Internationale. ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۲۱.
- ↑ «پیام انوشه آشوری از زندان خطاب به بوریس جانسون: به کمک شما نیاز داریم». radiozamaneh.com. رادیو زمانه. ۲ تیر ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۳۰ فروردین ۱۴۰۰.
- ↑ Wintour, Patrick (۱۲ مارس ۲۰۲۰). "British-Iranian prisoner tells of coronavirus chaos in Iranian jail". theguardian.com (به انگلیسی). The Guardian. Retrieved 19 April 2021.
- ↑ «پیام انوشه آشوری از زندان اوین برای بوریس جانسون: تهدید کرونا در اینجا بیشتر از همیشه شده‌است». radiofarda.com. رادیو فردا. ۲ تیر ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۳۰ فروردین ۱۴۰۰.
- ↑ Lipin, Michael (۱۲ ژوئیه ۲۰۲۰). "Iranian British Engineer Jailed by Iran Since 2017 Becomes Human Rights Advocate". voanews.com (به انگلیسی). VOA|Voice of America. Retrieved 19 April 2021.
- ↑ Wintour, Patrick (۱۹ فوریه ۲۰۲۱). "Briton held in Iran 'completely shut off' after losing phone access". theguardian.com (به انگلیسی). The Guardian. Retrieved 19 April 2021.
- ↑ «نازنین زاغری و انوشه آشوری برای ترک تهران به فرودگاه منتقل شده‌اند». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۵ اسفند ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۶ مارس ۲۰۲۲.
