اودون لخنر

اودون لخنر
زادهٔ۲۷ اوت ۱۸۴۵
پشت، پادشاهی مجارستان
درگذشت۱۰ ژوئن ۱۹۱۴ (۶۸ سال)
بوداپست، اتریش-مجارستان
دیگر نام‌هاگائودی مجارستان
محل تحصیلیوژف ایپارتادونا (امروزه دانشگاه فنی بوداپست)
آکادمی معماری برلین
پیشهمعمار
همسرIrma Primayer
فرزندانJános Ödön
Irma
والدینJohann Lechner
Theresia Schummayer
ساختمان‌هادفتر مرکزی بانک ملی مجارستان
موزه هنرهای کاربردی

اودون لخنر[الف] (مجاری: Lechner Ödön، زادهٔ ۲۷ اوت ۱۸۴۵ – ۱۰ ژوئن ۱۹۱۴) معمار و پیشگام هنر نو و جدایی وین در مجارستان بود. او به دلیل تزئینات ساختمانی و کاشی‌کاری ژولنائی با الهام از هنرهای قدیمی مجاری با مصالح مدرن مشهور است. به عنوان خالق سبک معماری مستقل مجاری، وی پیروان بسیاری داشته‌است. کار وی در ۲۰۰۸ برای درج در فهرست میراث جهانی ارائه شده‌است.

پس‌زمینه حرفه‌ای

[ویرایش]

لخنر در پشت در خانواده‌ای متول به دنیا آمد. پدرش اصلیت باواریایی داشت و وکیلی معتبر و صاحب یک کارخانه آجر بود. تحصیلات دانشگاهی وی در رشتهٔ معماری دانشگاه فنی و آکادمی معماری برلین طی شد. پس از اتمام دانشگاه یک دفتر طراحی را با همکاری همشاگردی خود دیولا پارتوش افتتاح کرد؛ نمونهٔ کارهای آنها متأثر از هنر آکادمیک آلمانی بودند.

بین سالهای ۱۸۷۴ و ۱۸۷۸، او به فرانسه رفت و در بازسازی بسیاری از بناهای تاریخی شرکت کرد. در سال ۱۸۷۹ از انگلستان نیز دیدن کرد. پس از بازگشت به خانه، با همکاری پارتوش در پروژه‌های مقیاس بزرگ از قبیل تالار شهر سگد، کاخ درِکسلِر در خیابان آندراشی، کاخ میلکو در سگد شرکت کرد. این بناها همچنان به سبک سنتی ساخته شدند ولی نشانه‌هایی از به‌کارگیری تزئینات فولکلور در آنها دیده می‌شد.

در سال ۱۸۸۹ برای دومین بار این بار با ویلموش ژولنائی، مدیر کارخانه پرسلان ژولنائی به انگلستان سفر کرد و به مطالعهٔ عناصر تزئینی هندی در موزه کنزینگتون (امروزه ویکتوریا و آلبرت) پرداخت. استفاده از تزئینات هنر هند، ایران و شمال آفریقا در کارهای بعدی لخنر تأثیر گرفته از سفر انگلستان وی است.

سبک هنر نوی ملی مجاری

[ویرایش]

در سال‌های ۱۸۹۰ لخنر با به‌کارگیری هنر سنتی مجار و الهام از هنرهای تزئینی آسیایی و ایرانی و هندی به سبکی متمایز دست پیدا کرد. در تزئینات ساختمان موزه هنرهای کاربردی بوداپست تأثیر ویژهٔ هنر هند، ایران، شمال آفریقا و مجارستان نمود دارد و در طراحی این عمارت به‌طور کلی از سبک سنتی فاصلهٔ فاحشی دیده می‌شود؛ افتتاح آن به مناسبت هزارمین سال وطن‌گیری هم با استقبال ویژه‌ای روبرو شد.

لخنر در ۱۸۹۷ کمیسیونی برای ساختمان مؤسسه زمین‌شناسی دولتی مجارستان در خیابان اشتفانیا دریافت کرد. اوج طراحی شکیل وی از ساختمان بانک پس‌انداز اداره پست (امروزه خزانه‌داری) در خیابان هولد بین سال‌های ۱۸۹۹ تا ۱۹۰۴ است که در سال ۱۹۰۰ برای وی مدال طلای انجمن هنرمندان هنرهای زیبا را به ارمغان آورد و در ۱ ژوئیه ۱۹۰۰ عنوان «مشاور سلطنتی» را از فرانتس یوزف دریافت کرد.

در سال ۱۹۱۱، مدال طلای نمایشگاه بین‌المللی معماری رم به او و اوتو واگنر اعطاء شد.

نگارخانه

[ویرایش]
  • ساختمان موزه هنرهای کاربردی بوداپست
    ساختمان موزه هنرهای کاربردی بوداپست
  • تزئینات داخلی موزه هنرهای کاربردی
    تزئینات داخلی موزه هنرهای کاربردی
  • سازمان خزانه‌داری
    سازمان خزانه‌داری
  • منزل لخنر در بوداپست
    منزل لخنر در بوداپست
  • شهرداری شهر سگد
    شهرداری شهر سگد
  • شهرداری شهر کچکمت
    شهرداری شهر کچکمت
  • کلیسای آبی در پوژونی (امروزه براتیسلاوا)
    کلیسای آبی در پوژونی (امروزه براتیسلاوا)
  • موزه زمین‌شناسی
    موزه زمین‌شناسی
  • کاخ درِکسلِر روبروی ساختمان اپرا
    کاخ درِکسلِر روبروی ساختمان اپرا

یادداشت

[ویرایش]
  1. ↑ اُ دُ لِ نِ

منابع

[ویرایش]
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Lechner Ödön». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای مجارستانی ، بازبینی‌شده در ۷ اوت ۲۰۲۳.
  • "Ödön Lechner's independent pre-modern architecture". unesco.org (به انگلیسی).
  • "The man who gave Budapest colour: Ödön Lechner" (به انگلیسی).
  • "Ödön Lechner's Budapest: Hungary's Master of Art Nouveau" (به انگلیسی).
  • "125 éve avatták fel Lechner Ödön életművének koronáját, az Iparművészeti Múzeum épületét" (به مجاری).
  • "Lechner János Ödön" (به مجاری).